Sztuczna inteligencja usprawni załatwianie spraw urzędowych. Polski model językowy PLLuM zadebiutuje w mObywatelu

Ministerstwo Cyfryzacji zaprezentowało w ubiegłym tygodniu polski model językowy PLLuM. Polish Large Language Model to rodzina modeli sztucznej inteligencji, która pozwala przetwarzać i generować teksty w języku polskim. Ma to być przełomowy krok w cyfryzacji kraju, który może zmienić sposób funkcjonowania administracji publicznej. PLLuM jako wirtualny asystent w mObywatelu przeprowadzi przez aplikację, a jako inteligentny asystent urzędniczy zautomatyzuje przetwarzanie dokumentów.

– Chcemy, żeby AI i inne technologie pojawiły się w mObywatelu, a także na stronach gov.pl. Naszym celem jest stworzenie asystenta, czyli chatbota, który pomoże nam odnaleźć się w aplikacji. mObywatel oferuje coraz więcej funkcji, równie szerokie są GOV-owskie strony, co sprawia, że łatwo się w nich zgubić. Zależy więc nam, żeby był asystent, który będzie w stanie przeprowadzić osobę przez aplikację i pomóc w dostępie do informacji – mówi agencji Newseria Pamela Krzypkowska, dyrektorka Departamentu Badań i Innowacji w Ministerstwie Cyfryzacji.

Resort cyfryzacji pod koniec lutego ogłosiło start PLLuM, czyli Polish Large Language Model. Dzięki modelom w architekturze MoE (ang. Mixture of Experts) oraz RAG (ang. Retrieval Augmented Generation) pozwoli na precyzyjne generowanie oraz przetwarzanie treści w języku polskim. Modele stworzone przez polskich specjalistów IT i lingwistów wesprą rozwój kompetencji cyfrowych oraz innowacje w administracji publicznej i biznesie. PLLuM wyróżnia się na tle innych modeli językowych, ponieważ jest dostosowany do specyfiki języka polskiego oraz terminologii administracji publicznej.

PLLuM jest także elastyczny i skalowalny – wykorzystuje od 8 do 70 mld parametrów. Mniejsze wersje są szybsze i sprawdzą się więc tam, gdzie bardziej niż precyzja liczy się szybkość uzyskiwanej odpowiedzi. Większe modele z kolei oferują większą precyzję i kontekstową spójność w rozumieniu języka polskiego. Resort wyjaśnia, że PLLuM bazuje na etycznym pozyskiwaniu danych – wersje do użytku komercyjnego wykorzystują zasoby tekstowe od właścicieli, którzy udzielili licencji konsorcjum, a także  zasoby, które, zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz przepisami UE, mogą być wykorzystane do budowy w pełni otwartego modelu.

PLLuM dostarczy zaawansowanych rozwiązań dla administracji publicznej i tym samym wesprze dalszą cyfryzację Polski. Ma m.in. ulepszyć mObywatela, w którym już teraz działa19 e-usług.  Asystent sztucznej inteligencji pomoże użytkownikom w uzyskiwaniu informacji publicznych.

– Idea jest taka, że jest to chatbot, asystent, który będzie pomagał z różnymi informacjami znajdującymi się w aplikacji – tłumaczy Pamela Krzypkowska. – Testów jeszcze nie było, ale wszyscy czekamy, aż funkcjonalność będzie wreszcie dostępna. Wtedy będzie można skorzystać z takiego asystenta obywatela do zapytania na przykład o to, jak lepiej wypełnić wniosek, gdzie znaleźć punkty karne albo informację dotyczącą ważności dowodu osobistego.

Za rozwój PLLuM dotychczas odpowiadało konsorcjum sześciu podmiotów: Politechniki Wrocławskiej, Instytutu Podstaw Informatyki PAN, Instytutu Slawistyki PAN, Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej (NASK), Ośrodka Przetwarzania Informacji i Uniwersytetu Łódzkiego. Jeszcze w 2025 roku do projektu dołączy Centralny Ośrodek Informatyki oraz ACK Cyfronet AGH. Lider konsorcjum HIVE – Ośrodek Badań nad Bezpieczeństwem SI w NASK – będzie koordynować prace wdrożeniowe PLLuM w usługach administracji publicznej. Do tej pory na projekt przeznaczono 14,5 mln zł. Teraz Ministerstwo Cyfryzacji przyzna konsorcjum dotację w wysokości 19 mln zł, które pozwoli na wdrożenie modelu w administracji publicznej przez nowych partnerów. Inteligentny asystent urzędniczy zautomatyzuje przetwarzanie dokumentów, analizę treści, wyszukiwanie informacji i wsparcie w udzielaniu odpowiedzi na pytania obywateli. 

– Liczymy, że już w tym roku zaczniemy pierwsze wdrożenia, również mUrzędnika. W Ministerstwie Cyfryzacji testowaliśmy go w 2024 roku, czyli osoby w naszym urzędzie miały już pierwsze szkolenia, jak z takim asystentem urzędnika sobie radzić. Chcemy to skalować dalej, nie tylko na urzędy centralne, ale i na urzędy samorządowe, na ośrodki miejskie – zapowiada przedstawicielka resortu.

Innym zastosowaniem PLLuM ma być edukacja – narzędzie ułatwi rozwój aplikacji edukacyjnych, tłumaczeń i pomoc nauczycielom w prowadzeniu angażujących lekcji z użyciem nowych technologii.

Wykorzystanie PLLuM w różnych obszarach – od edukacji i administracji po sektor prywatny – sprzyja tworzeniu nowoczesnych rozwiązań, które umacniają pozycję Polski wśród liderów rozwoju AI. Wspólnie z modelem Bielik.AI, wspierając się wzajemnie w lepszym procesie trenowania i dalszym pozyskiwaniu oraz otwieraniu danych, mogą promować sztuczną inteligencję „made in Poland”

– Mamy już nie tylko jeden, ale całą rodzinę modeli, czyli Bielika i PLLuM-a. Ważne jest to, że planujemy współpracę, wspólne pozyskiwanie danych, żeby te modele były w stanie ze sobą kooperować i korzystać ze swoich umiejętności i razem wspierać się w byciu coraz lepszą rodziną polskich modeli językowych – zapowiada Pamela Krzypkowska.