Mówi: | dr Federico Germani |
Firma: | Instytut Etyki Biomedycznej i Historii Medycyny, Uniwersytet Zuryski |
Fake newsy stworzone przez sztuczną inteligencję trudne do rozpoznania. Wydają się internautom bardziej wiarygodne od wiadomości tworzonych przez ludzi
Sztuczna inteligencja jest w stanie coraz lepiej imitować teksty pisane przez ludzi, a nawet tworzyć takie, które są łatwiejsze do zrozumienia – dowodzą naukowcy z Uniwersytetu Zuryskiego. Co istotne odbiorcy nie są w stanie odróżnić informacji tworzonych przez sztuczną inteligencję. Zarówno te prawdziwe, jak i fałszywe wydają im się bardziej wiarygodne niż te pisane przez ludzi. Rodzi to obawy o wykorzystanie sztucznej inteligencji do szerzenia dezinformacji.
Autorzy badania opublikowanego w „Science Advances” zwracają uwagę na to, że postęp w rozwoju generatorów SI zbiegł się z pandemią COVID-19 i trwającą wówczas infodemią, czyli natłokiem różnych informacji (w tym fałszywych). Powstały więc obawy dotyczące niewłaściwego wykorzystania sztucznej inteligencji. Generowanie i szerzenie z jej pomocą dezinformacji może mieć negatywny wpływ na wiele dziedzin życia, w tym na ochronę zdrowia na świecie. Aby sprawdzić, jak tekst stworzony przez SI może wpłynąć na zrozumienie informacji przez odbiorców, naukowcy przyjrzeli się tweetom wytwarzanym przez GPT-3.
Badacze wygenerowali za pomocą GPT-3 tweety zawierające informacje lub dezinformacje na różne tematy, w tym dotyczące szczepionek, technologii 5G, COVID-19 i teorii ewolucji. Zestawili je z wiadomościami napisanymi przez ludzi. Następnie stworzyli ankietę i poprosili o jej wypełnienie ok. 700 respondentów z kilku krajów, w wieku średnio od 42 do 72 lat, o podobnym wykształceniu. Pierwszym pytaniem było to, czy dany tweet wygląda na syntetyczny (wygenerowany przez GPT-3), czy organiczny (stworzony przez człowieka). W drugim użytkownicy oceniali, czy informacje zawarte w tweecie były prawdziwe, czy nieprawdziwe pod względem naukowym.
– Informacje wygenerowane przez sztuczną inteligencję były dla respondentów bardziej przekonujące. Ludzie oceniali lepiej prawdziwość informacji wytworzonych przez SI w porównaniu do tych stworzonych przez człowieka. Poza tym ankietowani mieli tendencję do ufania w większym stopniu nieprawdziwym informacjom wygenerowanym przez SI w porównaniu do tych pochodzących od ludzi. Sprawia to, że GPT jest swego rodzaju mieczem obusiecznym, ponieważ ma on potencjalnie pozytywne zastosowania w praktyce, przy jednoczesnej możliwości negatywnych zastosowań do generowania przekonujących fałszywych informacji – mówi agencji Newseria Innowacje dr Federico Germani z Instytutu Etyki Biomedycznej i Historii Medycyny Uniwersytetu Zuryskiego.
Autorzy badania przeanalizowali też potencjał sztucznej inteligencji do identyfikowania dezinformacji. Poprosili GPT-3 o ocenę, które z tweetów są prawdziwe, a które wprowadzają w błąd. SI, podobnie jak respondenci, miał większe trudności z oceną dokładności informacji.
– Zgodnie z wynikami naszego badania nie ma możliwości rozróżnienia pomiędzy informacjami pochodzącymi od człowieka a tymi wygenerowanymi przez GPT-3. Możliwe, że ludzie, którzy opanowują tę technologię i korzystają z niej codziennie, będą mogli rozpoznać różnicę. Jednak nie jest to szczególnie istotne, ponieważ w perspektywie średnio- i długoterminowej w miarę rozwoju nowych modeli i tak nie będziemy w stanie rozróżnić tekstu stworzonego przez człowieka i przez sztuczną inteligencję – ocenia dr Federico Germani.
Naukowcy proponują zmianę dotychczasowego podejścia do modelu skutecznej komunikacji i oceny informacji, zgodnie z którym człowiek wytwarza informacje, a sztuczna inteligencja pomaga w ich ocenie. Są zdania, że dobrze skrojoną kampanię informacyjną można stworzyć, przekazując wskazówki do SI, która jest w stanie lepiej niż człowiek napisać łatwiejsze w odbiorze teksty, ale dokładność wygenerowanych przez nią informacji powinna być sprawdzona przez przeszkolonych ludzi. Ten model komunikacji może mieć szczególne znaczenie w sytuacji, w której potrzeba jasnej i szybkiej komunikacji z dużymi grupami społeczeństwa.
– Jest to jedno z pierwszych opracowań wskazujących na problem sztucznej inteligencji w kontekście dezinformacji. Warto zaznaczyć, że nasze badanie odbywa się w warunkach doświadczalnych, a nie rzeczywistych, dlatego jest ono ważne dla rozumienia wpływu fałszywych informacji generowanych przez SI na społeczeństwo poprzez obserwację obiegu nieprawdziwych informacji wytworzonych przez SI w mediach społecznościowych i reakcji ludzi na nie. Kolejnym etapem będzie rozumienie wpływu tego zjawiska na zachowania poszczególnych osób oraz na zdrowie jednostek i zdrowie publiczne. Jest to bardzo istotny nowy kierunek badań interakcji ludzi z informacjami w całkowicie nowym otoczeniu sterowanym przez sztuczną inteligencję – podkreśla badacz Uniwersytetu w Zurychu.
Podobne wnioski przedstawiają w swoim raporcie naukowcy z Georgetown University i Obserwatorium Internetu przy Uniwersytecie Stanforda, którzy po przeanalizowaniu możliwości zastosowań SI do szerzenia dezinformacji uważają, że propaganda z wykorzystaniem algorytmów będzie się nasilać. Przygotowanie społeczeństwa do właściwego odbioru informacji jest równie ważne, co współpraca między twórcami SI i platformami mediów społecznościowych, kontrola dostępu do sprzętu i technologii służących do budowy SI czy np. konieczność oznaczania treści wygenerowanych przez algorytm.
– Mamy do czynienia z nadmierną liczbą informacji, które są dostępne dla każdego do oceny, a wśród nich znajduje się sporo fałszywych informacji. Przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji liczba fałszywych i prawdziwych informacji prawdopodobnie wzrośnie. Nie możemy myśleć, że mamy nad tym kontrolę – mówi dr Federico Germani. – W czasie pandemii COVID-19 przekonaliśmy się, że cenzura jest narzędziem, które może zostać wykorzystane do ograniczenia fałszywych informacji, ale jest to rozwiązanie mające pozytywne skutki w krótkiej perspektywie czasowej. W perspektywie średnio- i długoterminowej jest ona szkodliwa, prowadząc na przykład do ograniczonego zaufania wobec instytucji opieki zdrowotnej wydających zalecenia w zakresie zdrowia publicznego do przestrzegania w sytuacji kryzysowej. Dlatego musimy znaleźć inne strategie.
Zdaniem badacza jedyną szansą skutecznej walki z dezinformacją jest edukacja medialna odbiorców, aby na podstawie określonych cech danej wiadomości mogli ocenić, czy jest ona prawdziwa, czy też nie.
W polskiej infosferze w celu wypracowania standardów walki z dezinformacją powstał Kodeks Dobrych Praktyk opublikowany przez NASK. Jest on skierowany zarówno do dziennikarzy, osób publicznych, jak i do odbiorców. Zawarte w nim wskazówki pomagają zrozumieć procesy dezinformacyjne, rozpoznawać szkodliwe treści i zapobiegać ich rozpowszechnianiu.
Czytaj także
- 2024-11-22: Artur Barciś: Od sztucznej inteligencji dowiedziałem się, że zmarłem na scenie. Dla niej jestem kompletnie nikim
- 2024-10-28: Martyna Wojciechowska: Sztuczna inteligencja zastępująca dziennikarzy i artystów to niepokojący trend. To prowadzi do dezinformacji
- 2024-11-04: Sztuczna inteligencja wzbudza w Polakach głównie ciekawość i obawy. Ponad połowa widzi w niej zagrożenie
- 2024-10-09: Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała lata pracy nad sztuczną inteligencją. Nagroda Nobla trafiła do twórców sztucznych sieci neuronowych
- 2024-10-16: Mołdawia zdecyduje o dalszym kursie. Rosja próbuje wpłynąć na wyniki wyborów i referendum
- 2024-10-18: Nowe technologie zmieniają pracę statystyków. Mogą poddawać szybkiej analizie duże zasoby informacji
- 2024-10-23: Polska w końcówce krajów wdrażających w firmach sztuczną inteligencję. Bolączką jest brak kompetencji cyfrowych u menedżerów
- 2024-11-12: Świadoma sztuczna inteligencja może powstać jeszcze w tej dekadzie. Tego dotyczy dzisiejszy wyścig zbrojeń
- 2024-10-10: Już sześciolatki korzystają z bankowości elektronicznej. Często nie są świadome cyberzagrożeń
- 2024-10-11: Zmiany w modelu edukacji konieczne już od przedszkola. Kilkuletnie dzieci mogą przyswajać kompetencje przyszłości
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Prawo
Trwają prace nad ostatecznym kształtem ustawy o związkach partnerskich. Kluczowe są kwestie tzw. małej pieczy
– Trwają rozmowy nad wypracowaniem konsensusu, który pozwoli na poparcie ustawy o związkach partnerskich przez większość sejmową – mówi ministra ds. równości Katarzyna Kotula. Jak podkreśla, rządowy projekt jest minimum, ale dlatego trzeba go wykorzystać do maksimum, by zabezpieczyć partnerów i dzieci wychowujące się w takich rodzinach. Szczególnie ważna jest kwestia tzw. małej pieczy. W toku konsultacji publicznych i międzyresortowych wpłynęło kilkaset stron uwag i kilka tysięcy maili.
Handel
Lekarze apelują o uregulowanie rynku saszetek z nikotyną. Na ich szkodliwe działanie narażona jest głównie młodzież
Saszetki z nikotyną są dostępne na rynku od kilku lat, ale nadal nie ma żadnych unijnych ani krajowych regulacji dotyczących ich oznakowania, reklamy czy sprzedaży. To powoduje, że tzw. pouches są bardzo łatwo dostępne, bez większych problemów można je kupić nawet przez internet, co przekłada się na ich rosnącą popularność, także wśród dzieci i młodzieży. Eksperci apelują o pilne uregulowanie tego rynku.
Problemy społeczne
Dane satelitarne będą częściej pomagać w walce z żywiołami w Polsce. Nowy system testowany był w czasie wrześniowej powodzi
Światowa Organizacja Meteorologiczna podaje, że w ciągu ostatnich 50 lat pięciokrotnie zwiększyła się liczba katastrof naturalnych na świecie. Jednocześnie nowe możliwości w zakresie wczesnego ostrzegania i zarządzania kryzysowego pozwoliły ograniczyć liczbę ofiar trzykrotnie. Coraz częściej pomagają w tym dane satelitarne, czego przykładem było wykorzystanie nowego systemu Poland’s Civil Security Hub w trakcie wrześniowej powodzi na południowym zachodzie kraju.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.