Mówi: | Katarzyna Kotula |
Funkcja: | ministra ds. równości |
Trwają prace nad ostatecznym kształtem ustawy o związkach partnerskich. Kluczowe są kwestie tzw. małej pieczy
– Trwają rozmowy nad wypracowaniem konsensusu, który pozwoli na poparcie ustawy o związkach partnerskich przez większość sejmową – mówi ministra ds. równości Katarzyna Kotula. Jak podkreśla, rządowy projekt jest minimum, ale dlatego trzeba go wykorzystać do maksimum, by zabezpieczyć partnerów i dzieci wychowujące się w takich rodzinach. Szczególnie ważna jest kwestia tzw. małej pieczy. W toku konsultacji publicznych i międzyresortowych wpłynęło kilkaset stron uwag i kilka tysięcy maili.
– Z projektem ustawy o związkach partnerskich jesteśmy już po konsultacjach publicznych, po konsultacjach międzyresortowych, choć kilka resortów poprosiło o kilka dodatkowych dni. Będziemy analizować 7 tys. maili, kilkaset stron uwag z resortów, będziemy rozmawiać o nich z poszczególnymi ministrami. Chcemy, żeby ten projekt był jak najbardziej perfekcyjny. Z tego minimum, którym jest ten rządowy projekt, chcemy uzyskać maksimum w zakresie zabezpieczenia dwóch dorosłych osób, ale też sytuacji dziecka w tych rodzinach – mówi agencji Newseria Biznes Katarzyna Kotula.
W październiku do konsultacji publicznych i uzgodnień międzyresortowych trafiły projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich. Nowe przepisy regulują kwestie dotyczące sposobu zawierania rejestrowanego związku partnerskiego – zarówno osób jednej płci, jak i różnych płci, praw i obowiązków osób w związkach partnerskich czy faktycznych opiekunów dziecka. Zakładają m.in. przyznanie prawa pochówku, umożliwienie dziedziczenia ustawowego, zwolnienie od podatku od spadków i darowizn oraz czynności cywilnoprawnych, możliwość wspólnego rozliczania osób partnerskich, które zawarły umowę o wspólności majątkowej. W projektach znalazły się także kwestie reprezentowania partnerki/partnera przed urzędami i sądami, prawa do renty rodzinnej w przypadku śmierci partnerki/partnera i do zasiłku opiekuńczego w przypadku konieczności sprawowania opieki nad chorą partnerką czy chorym partnerem.
Przepisy przewidują również wprowadzenie tzw. małej pieczy, zgodnie z którą osoba w związku partnerskim jest uprawniona do uczestniczenia w sprawowaniu bieżącej pieczy nad wspólnie z nim przebywającym dzieckiem pozostającym pod władzą rodzicielską drugiej z osób w związku partnerskim i jego wychowaniu.
– Brak uregulowania sytuacji dzieci jest przemocą instytucjonalną państwa wobec dzieci, które żyją w tęczowych rodzinach. W sytuacji, w której mąż i żona się rozwodzą, kobieta zabiera dzieci i ma na przykład nową partnerkę, wspólnie mieszkają 10 czy 15 lat, razem wychowują te dzieci, chcemy, żeby ta partnerka miała prawo podejmowania decyzji w zakresie codziennych życiowych sytuacji, czy to wycieczka szkolna, czy wyrwanie ósemki, czy kurs na prawo jazdy – wskazuje ministra ds. równości. – Wiemy, że nie ma zgody na pełne przysposobienie wewnętrzne, ale uznajemy, że jakieś minimalne zabezpieczenie dla dzieci musi być w tej ustawie.
Mała piecza ma przysługiwać wszystkim parom, które wychowują dzieci i zdecydują się na zawarcie związku partnerskiego. Nie daje praw rodzicielskich, ale ma ułatwić życie opiekunów dziecka.
– To nie jest kwestia ideologii, ale kwestia spojrzenia na prawo dziecka do rodziny, prawo dziecka do pewnego zabezpieczenia. To zobowiązanie państwa, żeby takie bezpieczeństwo dzieciom zapewnić – podkreśla Katarzyna Kotula.
Na rozwiązanie kwestii związków partnerskich czekają także pary heteroseksualne pozostające w związkach nieformalnych. Ministerstwo wskazuje – za Narodowym Spisem Powszechnym z 2021 roku – że liczba takich związków rośnie: w 2011 roku było ich 316,5 tys., a w 2021 – 552,8 tys., podczas gdy liczba małżeństw spada. To świadczy o potrzebie społecznej zwiększenia ochrony prawnej rodzin tworzonych przez pary tej samej i różnej płci, które nie zawierają małżeństw.
Badanie Ipsos „LGBT+ Pride 2024” wskazuje, że 67 proc. Polaków popiera zawieranie związków partnerskich przez osoby tej samej płci. Z kolei z sondażu Ipsos dla OKO.press i TOK FM, we współpracy z Miłość Nie Wyklucza i Kampanią Przeciw Homofobii, wynika, że zdaniem 69 proc. badanych partner lub partnerka rodzica biologicznego powinni mieć prawną gwarancję przysposobienia dziecka, żeby zabezpieczyć jego sytuację np. na wypadek śmierci rodzica biologicznego.
Polska razem z Bułgarią, Litwą, Słowacją i Rumunią należą do krajów UE, które nie przewidują zawarcia zinstytucjonalizowanego związku przez osoby tej samej płci w formie małżeństwa lub zarejestrowanego związku partnerskiego. W 22 państwach UE oraz dziewięciu innych państwach europejskich (Norwegia, Islandia, Wielka Brytania, Szwajcaria, Andora, Liechtenstein, San Marino, Monako, Czarnogóra) taka możliwość już istnieje.
– Wracamy do rozmów na poziomie politycznym, do uzgodnienia takiego konsensusu, który pozwoli na to, żeby była większość dla tego projektu. Wierzę, że ta większość będzie, bo wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka obligują nas do tego, że Polska musi wprowadzić to rozwiązanie. Od nas zależy, jaki będzie zakres tej ustawy, na tyle szeroki, żeby zabezpieczać prawa osób żyjące w nieformalnych dzisiaj związkach jednopłciowych, czy par hetero, ale też taki, żeby pozwolił nam na uzyskanie większości w Sejmie i w Senacie – mówi ministra ds. równości.
Jak wskazuje Helsińska Fundacja Praw Człowieka, istnienie obowiązku Polski w zakresie instytucjonalizacji związków osób tej samej płci potwierdzają dwa wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (z grudnia 2023 i września 2024 roku). ETPCz stwierdził naruszenie przez Polskę art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, tj. prawo do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego. Zgodnie z tym wyrokiem Polska jest zobowiązana do zapewnienia ram prawnych umożliwiających parom tej samej płci odpowiednie uznanie i ochronę ich związku. Ochrona par tej samej płci powinna być „odpowiednia” i zapewniać prawo do wsparcia materialnego, odnosić się do podatków i dziedziczenia, a także nakładać na partnerki i partnerów prawa i obowiązki w zakresie wzajemnej pomocy – wskazano w opisie celu projektu.
Czytaj także
- 2024-12-05: Saszetki nikotynowe dodane na finiszu prac do ustawy tytoniowej. Pracodawcy RP: to kontrowersyjna wrzutka legislacyjna
- 2024-11-28: 1 grudnia nowa Komisja Europejska rozpoczyna prace. W składzie pierwszy raz komisarze ds. mieszkalnictwa oraz obronności
- 2024-12-05: Opieka długoterminowa mierzy się z niedoborem kadr. Brakuje szczególnie pielęgniarek
- 2024-11-20: Branża wiatrakowa niecierpliwie wyczekuje liberalizacji przepisów. Zmiany w prawie mocno przyspieszą inwestycje
- 2024-10-22: Rząd pracuje nad nowymi przepisami o płacy minimalnej. Zmienią one sposób jej obliczania
- 2024-11-21: Ochrona zdrowia w Polsce ma być bardziej oparta na jakości. Obowiązująca od roku ustawa zostanie zmieniona
- 2024-10-03: Zapowiadane oskładkowanie wszystkich umów-zleceń i o dzieło to wyzwanie dla ZUS. Zakład będzie potrzebował 3–6 miesięcy na przygotowanie się do zmian
- 2024-09-26: Sejm pracuje nad nowelizacją ustawy o przetwarzaniu danych pasażera. Linie lotnicze liczą na uniknięcie miliardowych kar
- 2024-09-25: Trwają prace nad strategią migracyjną Polski na lata 2025–2030. Eksperci apelują o duży nacisk na mieszkalnictwo
- 2024-08-30: Tylko 2 proc. właścicieli zwierząt płaci za opiekę nad zwierzętami podczas ich nieobecności. Spodziewany szybki wzrost zapotrzebowania na takie usługi
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Ochrona środowiska
Firmy nie znają korzyści z wdrażania zrównoważonego rozwoju. Swój ślad węglowy mierzy tylko co piąta firma
21 proc. firm nie dostrzega żadnych korzyści z wdrażania zrównoważonego rozwoju, a 16 proc. nie umie takich wskazać – wynika z badania Kantar dla BASF Polska. Organizacje, które takie działania mają w swojej strategii i je realizują, mają w tej kwestii odmienne zdanie. Poza ochroną środowiska wskazują na tak istotne kwestie jak korzyści wizerunkowe, ekonomiczne i szybszy rozwój firmy. Do podnoszenia świadomości mają służyć takie programy jak „Razem dla Planety” spółki BASF, który nagradza liderów takich działań i ich innowacyjne projekty.
Polityka
Zaangażowanie północnokoreańskich żołnierzy eskaluje konflikt w Ukrainie. Europosłowie wzywają do większej współpracy obronnej w UE
W połowie listopada amerykański Departament Stanu i wywiad Korei Południowej potwierdziły, że wojska Korei Północnej biorą bezpośredni udział w rosyjskiej wojnie przeciwko Ukrainie. Rezolucja Parlamentu Europejskiego potępia zaangażowanie reżimu Kim Dzong Una i podkreśla, że ta nowa faza wojny może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa Europy. Europosłowie wzywają UE do podjęcia zdecydowanych kroków.
Infrastruktura
Frontex chce stworzyć cyfrowego bliźniaka zewnętrznych granic UE. Umożliwi to przygotowanie na różne scenariusze i zagrożenia
W pierwszych 10 miesiącach 2024 roku liczba nielegalnych przekroczeń zewnętrznej granicy UE spadła o 43 proc. r/r, do 191,9 tys. – wynika z danych Frontexu. Presja migracyjna wciąż pozostaje wysoka, a rosnącymi zagrożeniami są też m.in. terroryzm i transgraniczna przestępczość. W ich zwalczaniu coraz większą rolę odgrywają technologie, które wspierają operacje ochrony i zarządzania granicami UE. Jedną z nowych inicjatyw Frontex jest konkurs dotyczący cyfrowego bliźniaka, który może służyć symulacji różnych sytuacji zagrożenia na granicach zewnętrznych UE i scenariuszy reagowania.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.