Newsy

Liczba zatruć grzybami z roku na rok spada. Błędy zdarzają się nawet doświadczonym grzybiarzom

2016-09-05  |  06:30

Jeszcze dwadzieścia lat temu dochodziło do kilkuset przypadków zatrucia grzybami. W ubiegłym roku odnotowano ich dziewięć – mówi rzecznik prasowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Eksperci ostrzegają, że nawet niewielka ilość trującego grzyba może doprowadzić do śmierci. Przestrzegają przed kupowaniem grzybów z niepewnego źródła i zalecają ostrożność przy zbieraniu. Szkodliwe dla zdrowia mogą być także jadalne grzyby, które są przechowywane w zły sposób.

W Polsce na ok. 3,3 tys. gatunków grzybów wielkoowocnikowych występuje ok. 200 gatunków trujących, w tym kilka śmiertelnie.

Zatruć grzybami w Polsce z roku na rok jest, na szczęście, coraz mniej – przekonuje w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Jan Bondar, rzecznik prasowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS). – Myślę, że odpowiednia wiedza coraz bardziej trafia do Polaków.

Z danych Wojewódzkie Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu wynika, że na początku lat 90. liczba przypadków zatruć przekraczała nawet 500 rocznie, od 2008 roku utrzymuje się znacznie poniżej 100.

– Stało się tak dzięki t, że media o tym mówią sprawia, że rośnie ostrożność Polaków – wyjaśnia Jan Bondar. – Tym bardziej że skórka nie jest warta przysłowiowej wyprawki. Dla kawałka grzyba ryzykowanie własnym życiem czy zdrowiem jest niepoważne.

Według rzecznika GIS do takich zdarzeń najczęściej dochodzi w grupie osób uważających, że świetnie się znają na grzybach, zbierają je bowiem i przyrządzają od lat. Bezpośrednim powodem jest rutyna, brak ostrożności, ale również błędy techniczne, takie jak zbieranie młodych owocników.

W przypadku muchomora sromotnikowego, gołąbka i zielonki istotny jest czas, który musi upłynąć do momentu, gdy wykształcą one swoje charakterystyczne cechy – tłumaczy Jan Bondar. – Wcześniej nawet doświadczony grzybiarz może mieć trudności z ich odróżnieniem.

Kolejnym, poważnym uchybieniem jest podawanie grzybów dzieciom. Eksperci podkreślają, że dzieci poniżej 7 roku życia w ogóle nie powinny ich spożywać.

Pamiętajmy, że nie jest to żywność szczególnie wartościowa – podkreśla rzecznik GIS. – Grzyby jedzone są przede wszystkim ze względu na swój zapach, walory smakowe, ale nie wartości odżywcze. Podawanie opartych na nich posiłków małym dzieciom jest bez sensu, a do tego niesie ryzyko zatrucia. W przypadku podobnej ilości toksyny dorosły może przeżyć. Jeśli natomiast dostaną się one do niewykształconego w pełni organizmu, skutki mogą być znacznie poważniejsze. Najbardziej zagrożona jest wtedy wątroba.

Innym rodzajem błędów są uchybienia ogólnospożywcze. Nieprawdą jest, że kilkukrotne obgotowanie grzybów czyni je bezpiecznymi do spożycia. Groźne dla zdrowia może być także spożycie źle przechowywanych zdrowych grzybów.

Grzyby to żywność psująca się bardzo szybko, nie można ich więc długo trzymać – tłumaczy rzecznik GIS. – Nawet gatunki jadalne, jeśli są źle przechowywane, mogą spowodować zaburzenia jelitowe w rezultacie prowadzące do zatrucia. Grzybów nie powinny również spożywać osoby w podeszłym wieku czy z chorobami układu pokarmowego.

Konsumenci uczący się polskiej sztuki grzybobrania, zdaniem Jana Bondara, muszą to robić pod okiem osób doświadczonych i zaczynać od grzybów gąbczastych, rurkowych, a unikać blaszkowatych. W tej ostatniej grupie jest bowiem największych trucicieli: na przykład dwie odmiany muchomora zawierające amanitynę, związek uważany za jedną z najsilniejszych trucizn. Niszczy ona wątrobę, uszkadza nerki oraz układ nerwowy.

Wystarczy niewielka ilość tego sromotnika, żeby zabić dorosłego człowieka – ostrzega Jan Bondar. – Natomiast w grupie grzybów rurkowych jest tylko jeden mogący wywołać ciężkie zatrucie: borowik szatański. Ale jest to grzyb bardzo rzadko występujący w Polsce. Najważniejsze jest jednak, żeby zbierać jedynie okazy, co do których nie ma cienia wątpliwości, że są jadalne. Jakakolwiek zmiana wyglądu, czy innego rodzaju podejrzenie powinno skłaniać do tego, by taki grzyb po prostu wyrzucić, czy zostawić w lesie.

Ostatnim głośny przypadek ciężkiego zatrucia odnotowano w połowie sierpnia br. w województwie bydgoskim. Matka i jej szesnastoletnia córka zjadły przypominającego kurkę zasłoniaka rudawego, po którym miały dolegliwości żołądkowe. Do szpitala zgłosiły się jednak dopiero po dwóch dniach. Obie kobiety przeżyły, a ich stan się poprawia.

W takim przypadku do placówki medycznej trzeba jechać natychmiast, bo płukanie żołądka i inne zabiegi medyczne mogą znacząco zmniejszyć skalę zatrucia – radzi Jan Bondar. – Ale muchomor sromotnikowy na przykład ma taki podstępny charakter, że objawy powoduje z dużym opóźnieniem. Toksyna działa podstępnie, więc wielką sztuką medyczną jest uratowanie zatrutego nią pacjenta. Jeśli pojawiają się jakiekolwiek zaburzenia, nawet łagodne, gastryczne, a dzień wcześniej spożywany był grzyb, najlepiej natychmiast udać się do szpitala. Czas gra bowiem ogromną rolę.

Czytaj także

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

BCC Gala Liderów

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Prawo

Unijne przepisy zwiększą bezpieczeństwo inwestycji w kryptowaluty. Nowe regulacje mają uporządkować rynek

Wprowadzona przez Unię Europejską regulacja Markets in Crypto-Assets (MiCA) to pierwsza na świecie duża próba regulacyjna, która ma wprowadzić standaryzację i bezpieczeństwo do branży kryptowalut. Według założeń nowe przepisy mają uporządkować rynek i stanowić pierwszy krok do dogonienia Stanów Zjednoczonych. Nie brakuje jednak przeciwników takiej próby, którzy ostrzegają, że regulacje nie tylko nie spełnią swojej funkcji, ale mogą de facto zahamować rozwój kryptowalut w Europie.

Edukacja

Kompetencje STEM wchodzą szerzej do edukacji. Inicjatywa edukacyjna Amazon objęła już pół miliona dzieci w Polsce

Na warszawskiej Pradze Północ otwarto właśnie pierwszą STEM Kindlotekę, czyli przestrzeń edukacyjną dla dzieci i młodzieży, która stawia na rozwój kompetencji w obszarze nauki, technologii, inżynierii i matematyki. To inicjatywa Amazon i stowarzyszenia Cyfrowy Dialog rozwijana od 2019 roku, w ramach której funkcjonuje ponad 100 takich placówek, a z prowadzonych w nich zajęć skorzystało już pół miliona dzieci. STEM uważane są za kompetencje przyszłości, a badania wskazują, że można je rozwijać już u najmłodszych uczniów.

Prawo

Zmieni się definicja mobbingu. Nowe prawo da skuteczniejsze narzędzia ochrony nękanym pracownikom

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chce uprościć prawną definicję mobbingu. Dodatkowo opracowywana nowelizacja przepisów ma nałożyć nowe obowiązki na pracodawców, których celem będzie określenie zasad przeciwdziałania mobbingowi i to na poziomie regulaminu pracy lub innych wewnętrznych regulacji. Dzięki któremu podwładni będą bardziej świadomi swoich praw i będą mogli lepiej reagować na przypadki ich łamania.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.