Mówi: | prof. Lena Kolarska-Bobińska |
Funkcja: | minister nauki i szkolnictwa wyższego |
W maju zmienią się zasady finansowania polskich badań naukowych. Ma być więcej pieniędzy na dobre projekty
Trwają prace nad nowym systemem oceniania jednostek naukowych, który będzie przede wszystkim premiował jakość, innowacyjność i wdrażanie projektów do przemysłu. Nowy system pozwoli skuteczniej wspierać działalność badawczą najlepszych instytutów. W maju br. wejdą też w życie przepisy zmieniające zasady finansowania współpracy międzynarodowej oraz inwestycji w infrastrukturę badawczą.
Jednostki naukowe i badawcze otrzymują z budżetu państwa dotację na utrzymanie potencjału badawczego, przyznawaną w ramach finansowania działalności statutowej. Dotychczas przy obliczaniu kwoty wsparcia uwzględniano m.in. wysokość dofinansowania z ubiegłego roku. W 2014 roku stała przeniesienia wynosiła 77 proc. dotacji otrzymanej w 2013 r.
– To się stało zupełnie nieskuteczne i nieefektywne – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes prof. Lena Kolarska-Bobińska, minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Niektóre instytuty zaczęły być bardzo dobre, a otrzymywały niewielką sumę, nieadekwatną do swoich osiągnięć. W 2015 roku zaczynamy nowy sposób finansowania oparty o oceny. Te jednostki, które dostaną wysoką ocenę (A+, A), będą otrzymywały dużo więcej środków niż te, które dostaną niższą.
Nowy system finansowania nauki zaczął obowiązywać od początku roku. Rezygnacja ze stałej przeniesienia i uzależnienie wysokości dotacji od kategorii naukowej ma premiować rzeczywiste osiągnięcia naukowe i jakość prowadzonych prac badawczych. To jednak wymaga również zmiany zasad przyznawania ocen. Jak podkreśla prof. Kolarska-Bobińska, naukowcy narzekali, że dotychczasowy system ocen jest zbyt formalny i nie uwzględnia zmieniających się realiów.
– W związku z tym poprosiłam Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, żeby dostosował nowy system ocen do wymogów życia oraz do celów, jakie stawiamy sobie w ministerstwie, żeby premiować jakość, współpracę międzynarodową, innowacyjność i wdrażanie projektów do przemysłu – wyjaśnia prof. Lena Kolarska-Bobińska. – Mam nadzieję, że nowy system ewaluacji naukowej, spotka się z uznaniem naukowców. Będzie on przedyskutowany w lutym.
Żeby złagodzić ewentualne negatywne skutki gwałtownej zmiany wysokości dotacji, w okresie przejściowym do 2017 r. wprowadzono przepisy określające limity kwot, o jakie może się zmniejszyć lub zwiększyć dotacja dla jednostki naukowej.
To nie koniec zmian w finansowaniu polskiej nauki. Wchodząca w życie w maju br. ustawa uprości procedury administracyjne przy przyznawaniu dotacji na utrzymanie potencjału badawczego i umożliwi przeznaczanie dotacji na działania związane z komercjalizacją wyników działalności badawczo-rozwojowej. Przepisy zmienią również zasady finansowania dużej i strategicznej infrastruktury badawczej, inwestycji budowlanych, a także zasady finansowania współpracy międzynarodowej.
– Ustawa pozwala nam również finansować nasze ważne cele. Wprowadziliśmy nagrody dla badaczy, którzy otrzymają grant z programu Horyzont 2020. Komisja Europejska tak zaplanowała zasady tego programu, że naukowcy nie mogą otrzymać wynagrodzenia z tych grantów, ponieważ uznano, że to nie jest potrzebne. Tymczasem w przypadku wielu instytutów w Polsce to jest niezbędne, bo naukowcy muszą rezygnować bądź ograniczać dydaktykę i inne prace. Chcemy więc wspomóc ich tymi nagrodami – mówi minister nauki i szkolnictwa wyższego.
W tym roku z polskiego budżetu na naukę trafi prawie 7,5 mld zł, czyli o przeszło 10 proc. więcej niż w 2014 r.
Czytaj także
- 2024-07-03: Na rynku kapitałowym brakuje indywidualnych inwestorów. Nowe regulacje UE mają pobudzić ich zaangażowanie
- 2024-06-28: Samorządy mogą liczyć na rekordowe finansowanie w tej perspektywie finansowej UE. Pierwsze środki już do nich trafiają
- 2024-06-25: Grupa LUX MED szuka medycznych innowatorów. Najlepsi mogą liczyć na potężny zastrzyk finansowania
- 2024-06-20: Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje edukację. Rynek takich rozwiązań będzie rósł w tempie prawie 40 proc. rocznie
- 2024-06-25: Naukowcy stworzyli zdrowszą odmianę czekolady. Wykorzystali do tego wyrzucane dotąd części owocu kakaowca
- 2024-06-11: Młodzi przed trzydziestką odnoszą sukcesy w polskiej nauce. Setka najzdolniejszych otrzymała właśnie stypendia
- 2024-06-12: Przedsiębiorcy wypowiedzą się na temat dekarbonizacji. Nowy indeks pokaże ich nastroje względem zielonej transformacji
- 2024-06-20: Branża chemiczna w Europie na zakręcie. Konkurencja z Azji i Europejski Zielony Ład wymuszają inwestycje w innowacje
- 2024-06-07: Polski sektor kosmiczny na fali wznoszącej. Trwa rewizja najważniejszych dla branży dokumentów strategicznych
- 2024-06-17: Klaudia Carlos: Dzięki abonamentowi Telewizja Polska realizuje swoją misję. Mogą być pokazywane wydarzenia kulturalne czy sportowe
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Prawo
![](https://www.newseria.pl/files/11111/jakub-zerdzicki-ip7gfn5jqx8-unsplash,w_274,_small.jpg)
Na rynku kapitałowym brakuje indywidualnych inwestorów. Nowe regulacje UE mają pobudzić ich zaangażowanie
– Rola rynku kapitałowego w rozwoju polskiej gospodarki jest nie do przecenienia – podkreśla Tomasz Orlik, członek zarządu PFR TFI. Jak wskazuje, obecnie kluczowy jest wzrost poziomu inwestycji, a w najbliższych latach przed nami duże wyzwanie w postaci zielonej transformacji. Rynek kapitałowy ma w tym procesie do odegrania ważną rolę, ale do tego potrzebuje aktywnych inwestorów, także indywidualnych. Dlatego pilnie potrzebne są działania, które pobudziłyby ich aktywność i zachęciły do lokowania na rynku oszczędności gospodarstw domowych. Pomóc w tym mają nowe regulacje unijne.
Ochrona środowiska
Rośnie liczba producentów ekologicznych zarówno w Polsce, jak i innych krajach Unii. Wciąż jednak jest to ułamek produkcji rolnej
![](https://www.newseria.pl/files/11111/rolnictwo-transformacja-foto,w_133,r_png,_small.png)
Rolnictwo i hodowla zwierząt to jedna z głównych przyczyn wycinki lasów na świecie, utraty bioróżnorodności i największy emitent metanu. Sektor ten pochłania ogromne zasoby wody i odpowiada w dużym stopniu za zanieczyszczenie gleby. Ekspansja rolnictwa przyczynia się więc do zmian klimatu, a jednocześnie sektor boleśnie odczuwa ich skutki, co odbija się na produkcji rolnej. Zdaniem naukowców transformacja ekologiczna rolnictwa jest dziś koniecznością w walce z postępującymi niekorzystnymi zmianami klimatycznymi.
Transport
Firmy budowlane wyczekują na harmonogram największych krajowych inwestycji. Problemem mogą być terminy i brak rąk do pracy
![](https://www.newseria.pl/files/11111/furgalski-inwestycje-srodki-foto,w_133,r_png,_small.png)
W kolejnych latach z jednej strony napłynie do Polski strumień funduszy europejskich z nowej perspektywy oraz Krajowego Planu Odbudowy, z drugiej strony w przygotowaniu są wielkie projekty infrastrukturalne związane z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, kolei dużych prędkości, elektrowni jądrowej czy infrastruktury w obszarze bezpieczeństwa. – Mamy do czynienia z analizą programów po poprzednim rządzie, weryfikacją niektórych inwestycji. Firmy chcą, żeby został podany harmonogram prac – co, kiedy i w jakiej części kraju będzie realizowane, bo one też muszą się do tego przygotować – mówi Adrian Furgalski, prezes Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Wyzwaniem w realizacji tych inwestycji mogą się okazać braki kadrowe.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.