Kolejne miesiące przyniosą wiele nowych obowiązków dla przedsiębiorców. Wymuszą inwestycje w narzędzia IT

2018 rok to rekordowa skala zmian prawnych dla przedsiębiorców. Od tego roku obowiązkiem prowadzenia rejestru elektronicznego w postaci JPK zostali objęci, po dużych i średnich, także mali przedsiębiorcy. Również sprawozdania do KRS będą musiały być przekazywane w formie elektronicznej. W kolejnych miesiącach firmy czeka również wdrożenie przepisów, które mają uszczelnić systemu podatku VAT, a także zmiany w raportowaniu leasingu. Nowe przepisy oznaczają konieczność zmian organizacyjnych w firmach oraz dostosowanie systemów IT.

– W 2018 roku przedsiębiorcy będą musieli się zmierzyć z wieloma zmianami, które zostaną wprowadzone głównie przez Ministerstwo Finansów. Od początku roku zmiany dotknęły mikroprzedsiębiorców – mają obowiązek składania JPK. Więksi przedsiębiorcy będą zobligowani od 1 października również składać sprawozdania finansowe w tym formacie – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Karol Ratajczak, starszy konsultant w dziale finansów i kontrolingu w Hicron.

Obowiązek comiesięcznego sporządzania elektronicznego Jednolitego Pliku Kontrolnego, który zawiera ewidencję zakupu i sprzedaży VAT (JPK_VAT), od początku tego roku dotyczy już wszystkich przedsiębiorców, także tych najmniejszych, zatrudniających do dziesięciu osób, o obrotach do 2 mln euro rocznie  – w tym prowadzących jednoosobową działalność. Wcześniej,  w lipcu 2016 roku, taki obowiązek wprowadzono dla największych firm, a w styczniu 2017 roku – także dla małych i średnich przedsiębiorców. Dodatkowo, od października tego roku, raporty elektroniczne zastąpią papierowo sprawozdania składane do Krajowego Rejestru Sądowego oraz urzędów skarbowych.

– Od początku 2018 roku wszedł też szereg zmian w podatku CIT, częściowo to zmiany podyktowane implementacją dyrektywy unijnej ATAD skierowanej przeciwko unikaniu opodatkowania. Od 1 lipca uruchomiony zostanie system split payment, czyli podział płatności na część netto oraz podatek VAT. Będzie to zmiana opcjonalna, do wyboru przez płatnika, jednak ministerstwo przygotowało szereg udogodnień dla tych, którzy zdecydują się korzystać z systemu – mówi Karol Ratajczak.

Split payment, czyli mechanizm płatności podzielonej, oznacza, że przedsiębiorca będzie mógł podzielić należność wynikającą z faktury na dwa konta – wartość sprzedaży na rachunek bankowy, a część odpowiadająca za podatek VAT – na rachunek VAT prowadzony nieodpłatnie przez banki. System będzie dobrowolny, ale przedsiębiorcy, którzy zdecydują się z niego korzystać, będą mogli liczyć m.in. na szybszy zwrot podatku VAT (do 25 dni). Fiskus będzie mógł też odstąpić od części ewentualnych kar.

– Od 2019 roku więksi przedsiębiorcy, którzy są zobligowani do sporządzania sprawozdań finansowych w formacie IFRS, będą się musieli zmierzyć z koniecznością zmiany w rejestracji leasingu do tej pory sklasyfikowanego jako operacyjny. Teraz będą musiały być przedstawiane jako finansowe – mówi ekspert Hicron.

Nowe zasady rejestracji leasingu to efekt opublikowania przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości nowego standardu MSSF 16. Zgodnie z nowymi przepisami znika pojęcie leasingu operacyjnego. Wszystkie leasingi i najmy będą traktowane jako leasing finansowy, czyli wykazywane w bilansie. Dotychczas był to elementem pozabilansowym.

W najbliższych miesiącach zmiany dotyczące raportowania dotkną też branżę farmaceutyczną.

– Przemysł farmaceutyczny, zarówno ten zarejestrowany w Polsce, jak i za granicą, od 1 czerwca będzie musiał raportować w tzw. Zintegrowanym Systemie Monitorowania Obrotu Produktów Leczniczych. Jest to zmiana o tyle trudna, że nie do końca wszystkie aspekty prawne są wyjaśnione. Sam system jest przekładany od ponad roku – mówi Karol Ratajczak.

Wprowadzenie Zintegrowanego System Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi ma zapobiegać nielegalnemu wywozowi leków z terytorium Polski. Wartość nielegalnie wyprowadzonych medykamentów szacuje się na ponad 2 mld zł. Firmy, które prowadzą obrót produktami leczniczymi, będą musiały składać elektroniczne raporty z przeprowadzonych transakcji oraz przesunięć magazynowych, a dane będą przetwarzane w systemie ZSMOPL.

– Nowe przepisy pociągają za sobą konieczność zmian zarówno organizacyjnych, jak i w samych systemach IT. Mikroprzedsiębiorcy będą musieli nauczyć się korzystania z darmowego oprogramowania, które służy do składania JPK. Więksi przedsiębiorcy będą musieli włożyć mnóstwo pracy, by dostosować swoje systemy oraz samą organizację do nowych wymagań, zwłaszcza do IFRS w wersji 16, czyli zmian w przestawianiu leasingu operacyjnego na finansowy. Jeśli chodzi o opcjonalny system płatności split payment, to firmy będą musiały z zmienione narzędzia oraz rejestracja wyciągów bankowych i generowanie plików z płatnościami – wymienia ekspert.

O ile oprogramowanie do składania JPK dla małych firm zostało dostarczone przez resort finansów, o tyle w przypadku pozostałych zmian, na przedsiębiorców spada więcej obowiązków.

– Więksi przedsiębiorcy będą musieli dostosować swoje systemy do nowych wymagań. Szczególnie branża farmaceutyczna zostanie dotknięta koniecznością implementacji od zera narzędzia do raportowania do ZSMOPL. Niektórzy dostawcy proponują zmiany w systemach, które dostarczają. Jednak systemy, które zostały stworzone specjalnie pod dużych klientów, będą musiały zostać zmienione pod konkretne zmiany podyktowane przez prawo – wskazuje Karol Ratajczak.