News powiązane z prawo

Konieczność doręczenia pozwu przez komornika i koniec z tzw. fikcją doręczeń, postępowania przygotowawcze przed procesem cywilnym i odrębne, szybkie postępowania w sprawach gospodarczych – to kluczowe zmiany wprowadzone w dużej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Jak ocenia zastępca sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej Anisa Gnacikowska, nie rozwiązuje ona podstawowego problemu, jakim jest nadmierne obciążenie sądów liczbą spraw. Co więcej, wprowadzone zmiany mogą spowodować, że ograniczone zostanie prawo do sądu.

Firmy z branży startupowej sięgają po technologie, których wykorzystanie często nie zostało uwzględnione w zapisach prawnych. Tak funkcjonuje np. polski rynek kryptowalutowy, blockchainowy czy branża wynajmu małych pojazdów elektrycznych. Ustawodawca nie nadąża za dynamicznym rozwojem nowych technologii, co z jednej strony może być szansą dla przedsiębiorców działających w innowacyjnej branży, a z drugiej naraża ich na ryzyko związane z działalnością na nieuregulowanym rynku.

Dla zdecydowanej większości Polaków adwokat to ostatnia deska ratunku. Blisko 90 proc. na co dzień nie widzi potrzeby, by korzystać z ich pomocy, a 81 proc. konsultuje się z nimi dopiero, gdy dostają pozew sądowy. Tymczasem pomoc prawna może się przydać niemal w każdej sytuacji. Adwokat potrafi przewidzieć długoterminowe konsekwencje podejmowanych decyzji – podkreśla Anisa Gnacikowska, zastępca sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej.

Ponad połowa osób świadczących usługi księgowe i 43 proc. spośród korzystających z nich ocenia, że efektem wprowadzonej pięć lat temu deregulacji był spadek jakości usług – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Ministerstwa Finansów. W oparciu o jego wyniki resort pracuje nad cofnięciem deregulacji. Zamierza wprowadzić nowy system certyfikacji zawodu księgowego i obowiązek dokształcania. Jak ocenia wykładowca Wyższej Szkoły Bankowej w Chorzowie i Katowicach Mariusz Rutke, efektem tych zmian będzie wzrost profesjonalizmu księgowych, z drugiej zaś strony spadek liczby podmiotów, które świadczą takie usługi, a w konsekwencji wzrost cen.

Sprzedaż ekologicznych autobusów miejskich dynamicznie rośnie. W ubiegłym roku na drogi polskich aglomeracji wyjechało 317 ekoautobusów, w tym 63 elektryki i 200 hybryd. – w połączeniach między miastami udział tych pojazdów jest niewielki, bo trudno je wykorzystywać na dalekich trasach – mówi Bogdan Kurys, wiceprezes firmy Sindbad. Jednak flota autokarów także staje się coraz bardziej ekologiczna. – Potrzeba wymiany sprzętu jest wymuszona, inaczej nie moglibyśmy realizować połączeń międzynarodowych – ocenia Kurys.

21 kwietnia wejdzie w życie nowelizacja ustawy o ochronie praw lokatorów oraz Kodeksu postępowania cywilnego. Na zmianę art. 1046 kodeksu powinni zwrócić uwagę zwłaszcza nabywcy lokali w licytacjach komorniczych, ale również wynajmujący mieszkania osobom, które zalegają z czynszem. Zniknie bowiem zapis, że na wniosek komornika gmina powinna w ciągu 6 miesięcy znaleźć dłużnikowi lokal zastępczy. Teraz to będzie mogło trwać znacznie dłużej.

Technologia uczenia maszynowego wkracza do branży prawniczej. Dzięki sztucznej inteligencji adwokaci będą mogli zautomatyzować powtarzalne czynności i przyspieszyć proces analizowania stanu prawnego. Powstały już pierwsze aplikacje potrafiące przetwarzać akty normatywne czy ułatwiać klientom składanie wniosków odszkodowawczych. Wkrótce sztuczna inteligencja może nawet rozstrzygać najprostsze sprawy cywilne. Prawnicy chętnie oddadzą część zadań maszynom, jednak sądzić oskarżonego i bronić klienta musi człowiek.

Tylko kilka procent osób uprawnionych uzyskało zaświadczenie o przekształceniu wieczystego użytkowania w prawo własności. Samorządy mają na to 12 miesięcy, ale już teraz widać, że niektóre z nich blokują przekształcenia, jeśli pojawiają się jakieś wątpliwości. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju zapowiada nowelizację przepisów. Zmiany są już praktycznie gotowe. – Wprowadzimy też z pewnością ustawowo bonifikaty dla określonych grup społecznych, także na gruntach samorządowych – zapowiada wiceminister Artur Soboń.

Ze split payment, czyli mechanizmem podzielonej płatności VAT, zetknął się mniej więcej co czwarty podatnik VAT, czyli ok. 400 tys. przedsiębiorców w Polsce. Aktywnie korzysta z tego jednak trochę ponad połowa z nich. Prawdopodobnie pod koniec II kwartału tego roku mechanizm split payment stanie się już obowiązkowy. Eksperci podkreślają, że wcześniej do systemu powinny zostać wprowadzone poprawki, np. możliwość korzystania z konta, na które wpływa podatek. – W obecnym kształcie obowiązkowy split payment może dla ogromnej części firm oznaczać zachwianie płynności finansowej – ocenia Szymon Kwiatoń z Move On Finance.

Nowe technologie są niezwykle trudną dziedziną do uregulowania w świetle prawa. Zbyt liberalne przepisy mogą spowodować, że innowacje zostaną wykorzystane w sposób nieuprawniony, zaś za duże obostrzenia mogą zastopować ich rozwój. Technologie takie jak autonomiczne pojazdy czy sztuczna inteligencja wymagają jednak pilnych uregulowań prawnych, ponieważ bez nich mogą stwarzać zagrożenie dla człowieka, a nawet ludzkości – przekonują najsłynniejsi wizjonerzy.

Działalność nierejestrowa pomoże walczyć z szarą strefą i zwiększy przedsiębiorczość – ocenia Mariusz Rutke z Wyższej Szkoły Bankowej w Chorzowie i Katowicach. Na rozwiązaniu skorzystają przede wszystkim drobni usługodawcy, np. prowadzący korepetycje, świadczący drobne usługi krawieckie i osoby, dla których działalność gospodarcza ma charakter dorywczy. Obecnie w większości działają w szarej strefie, bo nie są w stanie z osiąganych przychodów zapłacić składek ZUS. Przy działalności nierejestrowej, jeśli nie przekroczą limitu, takie osoby są zwolnione ze składek społecznych.

2018 rok to rekordowa skala zmian prawnych dla przedsiębiorców. Od tego roku obowiązkiem prowadzenia rejestru elektronicznego w postaci JPK zostali objęci, po dużych i średnich, także mali przedsiębiorcy. Również sprawozdania do KRS będą musiały być przekazywane w formie elektronicznej. W kolejnych miesiącach firmy czeka również wdrożenie przepisów, które mają uszczelnić systemu podatku VAT, a także zmiany w raportowaniu leasingu. Nowe przepisy oznaczają konieczność zmian organizacyjnych w firmach oraz dostosowanie systemów IT.

Od 2019 roku firmy raportujące według MSSF czeka rewolucja w rozliczaniu leasingu. Nowe przepisy zlikwidują pojęcie leasingu operacyjnego w sprawozdaniach finansowych. Od przyszłego roku wszystkie umowy, które spełniają definicję leasingu, mają być wykazywane w bilansach firm jako zobowiązania. Dla części firm zmiany mogą mieć istotny wpływ na umowy z bankami czy pożyczkodawcami – oceniają eksperci.

Duże firmy mają szansę pozyskać z UE 100 mln zł wsparcia na projekty zwiększające ich efektywność energetyczną. Taki jest budżet konkursu, do którego nabór wystartuje 31 stycznia. Inwestycje, które będą z niego finansowane, muszą wynikać z przeprowadzonego audytu energetycznego w firmach. To jeden z kluczowych warunków konkursu. Od ubiegłego roku audyt jest obowiązkowy dla dużych przedsiębiorstw, ale z danych URE wynika, że przeprowadziło go tylko 58 proc. zobowiązanych podmiotów.

Prawnik na telefon w ramach ubezpieczenia to bardzo popularne rozwiązanie w Niemczech, Szwecji czy nawet w Czechach. W Polsce jest nowością – 80 proc. Polaków wciąż nie słyszało o ubezpieczeniu ochrony prawnej, a zaledwie 4 proc. ma taką polisę. Eksperci zauważają, że trzy czwarte Polaków ocenia koszty usług prawników jako bardzo wysokie i wielu przez to rezygnuje z dochodzenia swoich roszczeń, dlatego ubezpieczenia ochrony prawnej mogą się szybko przyjąć na krajowym rynku.