Wszystkie newsy

– Zamiast zmniejszenia dynamiki współpracy gospodarczej między Polską i USA w obliczu wojny w Ukrainie te relacje stały się jeszcze bardziej intensywne – podkreśla Mark Brzezinski, ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce. Jak wskazuje, oba kraje mocno zacieśniają w tej chwili współpracę nie tylko w obszarze obronności, ale i energetyki. To właśnie w tym sektorze można się spodziewać intensywnego rozwoju polsko-amerykańskich kontaktów. Transformacja energetyczna, która stoi przed Polską, może bowiem przyciągnąć amerykański kapitał.

Dynamicznie rosnąca wymiana handlowa, która w 2022 roku przekroczyła rekordową wartość 10 mld dol., koreańskie inwestycje w Polsce oraz pogłębiona współpraca w sektorze energetycznym i obronnym świadczą o tym, że stosunki między Polską i Koreą Południową są najlepsze od lat. Republika Korei jest obecnie dla Polski drugim partnerem handlowym i trzecim rynkiem eksportowym w Azji, a koreańskie firmy są zainteresowane współpracą z Polską m.in. w sektorze infrastruktury, przemysłu i energetyki, do czego zachęca je duża pula talentów, szeroki dostęp do poddostawców i centrów innowacji. – Południowokoreańskie relacje z Polską są w tej chwili silniejsze niż kiedykolwiek wcześniej – przekonywał premier Korei Południowej Han Duck-soo, który wraz z prezydentem Andrzejem Dudą wziął udział w otwarciu Krynica Forum 2023.

Komunikacja oparta na zasadach mechaniki kwantowej, wykorzystująca właściwości cząstek subatomowych, jest obecnie uważana za najbezpieczniejszy sposób przekazywania informacji, odporny nawet na ataki ze strony coraz bardziej zaawansowanych komputerów kwantowych. W przyszłości ma znaleźć zastosowanie we wszystkich dziedzinach, które bazują na danych i ich poufności, jak np. bankowość, obronność i administracja publiczna. Nad rozwinięciem tej technologii pracuje Europejska Agencja Kosmiczna, a w realizowanym przez nią międzynarodowym projekcie uczestniczą też polskie podmioty, które mają w tym obszarze unikalne kompetencje. – Trzeba też przyznać, że jest to projekt trudny, o dużym stopniu złożoności, o czym najlepiej świadczy fakt, że tego typu rozwiązań obecnie nie ma jeszcze na europejskim rynku – mówi Michał Drogosz, prezes AROBS Polska.

Rosja wycofała się z umowy zbożowej, która zapewniała bezpieczny eksport ukraińskiego zboża i produktów rolnych przez porty na Morzu Czarnym. Jednocześnie w Ukrainie niedługo rozpoczynają się żniwa – co oznacza, że w nadchodzących miesiącach będzie coraz większa presja na wywóz zboża z tego kraju w jakikolwiek możliwy sposób, w tym przez granicę lądową z UE. Kraje przyfrontowe, w tym Polska, zapowiadają, że nie zgodzą się na wznowienie importu, ale nie mają nic przeciwko tranzytowi – pod warunkiem że ukraińskie towary będą rzeczywiście trafiać do innych krajów. – Musimy zwiększyć przepustowość tranzytu, żeby ukraińskie zboże było w większym wymiarze kierowane do odbiorcy końcowego w Europie Zachodniej, Afryce i na świecie. Proponujemy też, żeby jednak importować część ukraińskiego zboża, ale w ograniczeniu kwotowym – mówi Marcin Nowacki, wiceprezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.

Rosyjska gospodarka od prawie półtora roku jest objęta zachodnimi sankcjami, przez które stopniowo pogrąża się w kryzysie. – Nawet jeżeli rzecznik Kremla twierdzi, że Rosja spokojnie je przetrwała i sama Europa została przez nie poszkodowana bardziej, to nie jest prawda. W statystykach wyraźnie widać, że spadek rosyjskiego PKB jest oczywisty i to jest twardy dowód na to, że sankcje dotknęły Federację Rosyjską – mówi ekonomista CEIC Andrzej Żurawski. Jak podkreśla, wciąż jest jednak miejsce na dalsze rozszerzanie sankcji przez UE i G7, choć trudno prognozować, w jakim stopniu osłabią one rosyjski potencjał do kontynuowania wojny.

Zakupy uzbrojenia znacząco przyspieszyły od momentu wybuchu wojny za wschodnią granicą w ramach zwiększania możliwości obronnych państwa. Więcej uwagi poświęca się też budowaniu zasobów kadrowych Sił Zbrojnych. Jak podkreślali eksperci podczas Forum Bezpieczeństwa w Łodzi, silna armia, zdolna do odstraszania wroga i obrony w przypadku takiej konieczności, jest jednym z filarów polskiego bezpieczeństwa obok dobrych relacji z sojusznikami w ramach NATO i strategicznego partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi. Sytuacja jest na tyle dynamiczna, że trudno jednak mówić o 100-proc. przygotowaniu na zagrożenia.

Silna armia, zdolna do odstraszania i obrony w przypadku takiej konieczności oraz ścisłe, dobre relacje z sojusznikami w ramach NATO to obecnie dwa główne fundamenty polskiego bezpieczeństwa – wskazuje wiceminister Marcin Ociepa. Jak podkreśla, uchwalona rok temu ustawa o obronie ojczyzny stworzyła nowe, dużo większe niż dotychczas możliwości modernizacji polskiej armii, czego wyrazem jest rekordowy jak dotąd budżet na zbrojenia. – Polska jest z roku na rok coraz bardziej bezpieczna – podkreśla wiceszef MON.

Działania dezinformacyjne stają się coraz poważniejszą bronią w rękach takich państw jak Rosja. Już nie tylko wprowadzają w błąd, zakłamując rzeczywistość, i manipulują odbiorcami, ale mogą także destabilizować sytuację polityczną w państwie. Dlatego – jak podkreśla wiceminister obrony narodowej i lider Stowarzyszenia OdNowa RP Marcin Ociepa – w Polsce potrzeba wyspecjalizowanej jednostki, która będzie taką dezinformację zwalczać. Jednym z postulatów stowarzyszenia jest utworzenie w tym celu w Kancelarii Premiera specjalnej agencji.

Zgodnie z podpisaną w grudniu ub.r. z Airbusem umową w ciągu kolejnych trzech lat Polska pozyska dwóch satelitów rozpoznania obrazowego wraz z naziemną stacją odbiorczą. Przedstawiciele MON podkreślają, że traktują satelitarne rozpoznanie obrazowe jako jedną z priorytetowych zdolności operacyjnych. – Wreszcie udało się przełamać niemoc państwa polskiego w zakresie pozyskania własnych satelitów. Podpisaliśmy umowę z Francuzami na własne systemy obserwacji Ziemi, wkrótce podpiszemy kolejne umowy związane z SATCOM-em, czyli satelitami komunikacyjnymi – mówi Marcin Ociepa, wiceminister obrony narodowej. Ambicją rządu jest wspieranie polskiego przemysłu kosmicznego, by w przyszłości tego typu technologie powstawały w kraju.

Od ponad roku Rosja prowadzi nie tylko zbrojne ataki na ukraińskie miasta i wsie, ale i wojnę informacyjną w cyberprzestrzeni. W internecie już od pierwszych dni wojny nasiliła się antyukraińska propaganda, która ma zniechęcać społeczeństwa zachodnie do wspierania walczącej Ukrainy i uchodźców z tego kraju. Rosjanie wykorzystują różne narzędzia dezinformacji, m.in. emocjonujący język i metodę „kozła ofiarnego” m.in. do stawiania NATO i Zachodu w roli agresora, szerzenia teorii spiskowych i manipulowania opinią publiczną. Wszystkie te działania mają na celu zaciemnienie faktycznego obrazu wojny i wywołanie podziałów w społeczeństwach Europy. Dlatego w ujawnianiu jej technik konieczna jest weryfikacja faktów w wiarygodnych źródłach – podkreśla Stowarzyszenie Demagog, które zainaugurowało w tym celu specjalną kampanię edukacyjną.

– W ciągu ostatniego roku zacieśniły się relacje Warszawy z Waszyngtonem, wzrósł prestiż Polski w ramach NATO, a wzmożona współpraca w branży zbrojeniowej daje nam szansę na transfer technologii. Obecny układ polityczny sprawia, że zbliżenie polityczno-wojskowe następuje bardziej na gruncie gospodarczym niż ideologicznym – mówi dr hab. Jarosław Szczepański, politolog z UW. To właśnie te relacje mają szansę na kontynuację nawet w razie zmiany opcji politycznej w którymś z krajów. Wybory parlamentarne w Polsce odbędą się pod koniec obecnego roku, wybory prezydenckie w Stanach – rok później.

Poniedziałkowa wizyta Joe Bidena w Kijowie stanowiła okazję nie tylko do pokazania solidarności Stanów Zjednoczonych z walczącą o wolność Ukrainą, ale też do przedstawienia szczegółów nowej transzy pomocowej dla ogarniętego wojną kraju. Również podczas przemówienia w Warszawie prezydent USA zapewniał Ukraińców o wsparciu tak długo, jak będzie to konieczne, oraz podkreślał solidarność Zachodu wobec rosyjskiej agresji. – USA może zrobić jeszcze wiele, żeby wesprzeć Ukrainę, natomiast są granice wytrzymałości społeczeństwa amerykańskiego, sojuszników amerykańskich oraz zapewne Federacji Rosyjskiej – mówi politolog z UW, dr hab. Jarosław Szczepański. Jak podkreśla, teraz wysiłki powinny się skoncentrować na przyspieszeniu zapowiedzianych transz pomocowych, bo tempo przekazywania dostaw jest dziś największym problemem.

Na forum unijnym trwają prace nad rewizją rozporządzenia w sprawie rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Jak podkreślił na niedawnej konferencji minister infrastruktury Andrzej Adamczyk, Polska liczy, że proces legislacyjny zakończy się jeszcze w tym roku. Przyspieszenie prac nad nowymi wytycznymi dla budowy transeuropejskich połączeń drogowych i kolejowych jest konieczny ze względu na obecne wyzwania geopolityczne. Wybuch wojny w Ukrainie wskazał na konieczność zmiany łańcuchów logistycznych, które zapewnią Europie nie tylko nowe możliwości rozwoju gospodarczego, ale i wzmocnienie infrastruktury transportowej jako kluczowego elementu bezpieczeństwa.

Infrastruktura transportowa, a zwłaszcza połączenia kolejowe, mają ogromne znaczenie dla obronności i rozwoju gospodarczego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Według Europejskiego Banku Inwestycyjnego kluczowe do zrealizowania projekty w tym regionie to Centralny Port Komunikacyjny, Rail Baltica oraz rozwój kolei dużych prędkości. Pierwszy z nich połączy sieci kolejowe dwóch pozostałych, tworząc w przyszłości kolejowy kręgosłup Trójmorza, a eksperci wskazują, że projektowana infrastruktura będzie miała charakter podwójnego przeznaczenia, czyli cywilno-wojskowy.

– Wojna prędzej czy później się skończy i my ją wygramy – mówi Olexandr Romanyshyn, przedstawiciel Biura Reform Gabinetu Ministrów Ukrainy. Jak wskazuje, celem Ukrainy jest przejście przez wszystkie etapy na drodze do członkostwa w UE i odbudowa kraju z wojennych zniszczeń, a jednym ze źródeł finansowania tego procesu może być przejęcie zamrożonych aktywów rosyjskich oligarchów. Jednak zanim do tego dojdzie, ukraińskie firmy muszą pozostać aktywne na międzynarodowym rynku.