Wszystkie newsy

Wzrost kosztów surowców, pracy i produkcji przy jednoczesnym spadku cen na światowych rynkach spowodował istotne pogorszenie koniunktury w europejskim mleczarstwie. Odczuwają to także polscy producenci. Dla wielu z nich przy obecnych cenach i kosztach już podstawowa produkcja stanowi wyzwanie, a dodatkowo czeka ich jeszcze dostosowywanie się do nowych wymogów środowiskowych, np. wprowadzenie systemu kaucyjnego, ograniczanie emisji CO2 i metanu. To pociągnie za sobą konieczność znaczących inwestycji.

Według różnych prognoz PKB naszego kraju wzrośnie w przyszłym roku o około 3 proc. Prognozowanie jest jednak obarczone dużym marginesem błędu ze względu na liczne niewiadome i wyzwania. Nie wiadomo, jak w obliczu spowolnienia w Niemczech i całej strefie euro poradzą sobie polscy eksporterzy, inwestycje są na niskim poziomie w relacji do PKB i w ostatnich latach ich udział spadał, a na konsumpcję wpływ będą miały decyzje, jakie podejmie nowy rząd ws. stawek podatkowych czy tarcz antyinflacyjnych. To, co dla przedsiębiorstw istotne, to przewidywalne otoczenie prawno-podatkowe.

Konsumenci coraz częściej stawiają na szybkość i wygodę, dlatego segment produktów convenience i na wynos stale rośnie w siłę. – Co roku obserwujemy regularne wzrosty, choć nie jakieś bardzo dynamiczne – mówi Patryk Krężelewski, członek zarządu Foodmakers. W ciągu kilkunastu ostatnich miesięcy wysoka inflacja i ograniczanie wydatków przez konsumentów przyczyniły się do lekkiej stagnacji. Paradoksalnie ten czynnik może jednak napędzić segment convenience, ponieważ wzrost cen żywności jest mocno odczuwalny także w restauracjach i punktach gastronomicznych. Dlatego konsumenci coraz częściej szukają gotowych dań na sklepowych półkach, traktując je jako alternatywę dla jedzenia na mieście.

67 proc. restauratorów zauważyło, że wskutek wysokiej inflacji Polacy zaciskają pasa i rzadziej pojawiają się w tym roku w restauracjach i lokalach gastronomicznych. Natomiast 69 proc. wskazuje, że jeśli klienci już się pojawią, to zostawiają niższe paragony – wynika z raportu „Polska na Talerzu” Kantar i Makro Polska. Mniejsze wydatki konsumentów to – obok podwyżek cen gazu i prądu czy problemów kadrowych – jedno z największych wyzwań branży, ale pomimo to jedynie 11 proc. restauratorów obawia się w tym roku konieczności zamknięcia swojego lokalu. Wielu liczy za to na wzmożony ruch w sezonie okołoświątecznym i wskazuje na nowe, pojawiające się w branży trendy, w tym m.in. coraz większy sentyment Polaków do rodzimej kuchni.

Z promocji i rabatów oferowanych przez sklepy z okazji Black Friday zamierza skorzystać w tym roku blisko 2/3 Polaków, którzy liczą na uniknięcie inflacyjnych podwyżek. Wiele jednak uzależniają od skali obniżek. Tegoroczny Black Friday będzie pod tym względem inny niż dotychczasowe, ponieważ promocje przygotowane przez sklepy po raz pierwszy muszą spełnić wymagania dyrektywy Omnibus. Dzięki temu kupujący będą mogli sprawdzić, czy produkty i usługi kupowane ze zniżką są rzeczywiście tańsze niż w poprzednich 30 dniach.

Zakupowa gorączka, występująca co roku od początku listopada do poświątecznych wyprzedaży, to dla branży handlowej i logistycznej okres żniw, ale też wytężonej pracy. Zapotrzebowanie na pracowników jest w tym czasie o 20 proc. wyższe niż w pozostałych miesiącach. Ich znalezienie to największe wyzwanie dla dwóch trzecich badanych firm – informuje agencja pracy natychmiastowej Tikrow. Dlatego galerie handlowe, e-sklepy czy magazyny i firmy kurierskie posiłkują się pracownikami dorywczymi. Model mieszany, który zakłada, że wspomagają oni stałą załogę w okresach natężonego ruchu klientów, zdecydowanie zyskuje na popularności. Także wśród samych pracowników.

– Polski rynek bakalii jest w tej chwili wart ok. 2,6 mld zł – szacuje Piotr Bieliński, prezes Atlanta Poland. Notuje też dynamiczny wzrost, któremu sprzyja m.in. trend zdrowego odżywiania. Wyzwaniem, z którym muszą się mierzyć marki bakaliowe, pozostaje zmienność kursów walut, a w ostatnich kilkunastu miesiącach także rosnące koszty działalności, które osłabiają atrakcyjność cenową produktów eksportowanych z Polski na rynki zagraniczne. Dlatego polscy producenci bakalii szukają innych przewag konkurencyjnych. Jedną z nich jest ekologiczna produkcja, na co coraz częściej zwracają uwagę partnerzy handlowi.

Polska branża mleczarska przygotowuje się do zielonych zmian wynikających m.in. z unijnych strategii bioróżnorodności i „Od pola do stołu”, które są częścią Europejskiego Zielonego Ładu, oraz innych wymogów w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym raportowania ESG. Wdrożenie zmian będzie kosztowne, co może się przełożyć na ceny produktów. Problem w tym, że świadomość tych zadań wśród podmiotów z branży wciąż nie jest powszechna. Część uważa, że skoro ich skala działalności jest za mała i wymogi raportowania ESG nie dotyczą ich bezpośrednio, to nie muszą nic robić w tym kierunku. Tymczasem bez przyłożenia wagi do tego zagadnienia nawet te mniejsze firmy będą się musiały liczyć z problemami, chociażby we współpracy z sieciami handlowymi.

Europosłowie z Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) zaaprobowali projekt nowych przepisów opakowaniowych – Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), których celem jest ograniczenie problemu rosnącej ilości odpadów opakowaniowych w UE. Narzędziem będzie m.in. rozwijanie gospodarki obiegu zamkniętego poprzez recykling surowców, ale także wyznaczenie nowych celów redukcji opakowań z tworzyw sztucznych oraz zawartości recyklatu w opakowaniach. Jedną z podnoszonych kwestii jest kontrybuowanie sektora tektury falistej do obiegu zamkniętego, jako że wskaźnik recyklingu tych materiałów w Europie już dziś przekracza 90 proc.

W ciągu ostatnich dwóch dekad walka z paleniem papierosów okazała się mało efektywna, a liczba palaczy od lat zamiast spadać, stoi w miejscu. Przed listopadowym szczytem w Panamie Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała propozycję zaostrzenia zapisów Ramowej konwencji o ograniczeniu użycia tytoniu. Nie ma w nich nic o walce z papierosami, są za to propozycje dotyczące promocji, reklamy i sponsoringu wyrobów tytoniowych. Zgodnie z nowymi wytycznymi jakiekolwiek wzmianki dotyczące palenia, nikotyny czy wyrobów tytoniowych, które pojawią się w przestrzeni publicznej, mogą podlegać karze, a nowe regulacje obejmą wszystkich – od Kowalskiego, przez platformy cyfrowe, media, po film, a nawet naukowców publikujących artykuły i raporty o skutkach palenia czy redukcji szkód z tym związanych.

Estonia nie jest dla Polski czołowym partnerem gospodarczym, ale rodzime firmy, przede wszystkim z branży IT i nowych technologii, mają na tym rynku wiele różnych możliwości rozwoju. Ten niewielki kraj jest bowiem jednym z najlepiej rozwiniętych na świecie ekosystemów start-upowych i światowym centrum dla firm technologicznych i internetowych, słynącym z cyfrowego podejścia do administracji oraz stabilnego i przyjaznego systemu podatkowego. – W tej chwili Estonia daje też polskim firmom szerokie możliwości aplikowania o rządowe granty – wskazuje Artur Kuczmowski, prezes Polsko-Estońskiej Izby Gospodarczej.

Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju nie ominie sektora MŚP. Małe i średnie przedsiębiorstwa napotykają jednak na tej ścieżce o wiele więcej barier niż duże podmioty. Zalicza się do nich m.in. brak wystarczających środków, wyspecjalizowanej kadry i know-how związanego z wdrażaniem w swojej działalności aspektów ESG. Aby pomóc firmom w tym zakresie, Bank Gospodarstwa Krajowego i Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowały wspólnie bezpłatny kurs „Zrównoważony rozwój w MŚP”, dostępny w pełni online na stronie internetowej Akademii PARP. Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in., czym jest ESG i jakie są najważniejsze regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które będą mieć w kolejnych latach przełożenie na ich działalność.

Większość polskich inwestycji jest zlokalizowana w Europie, ale coraz popularniejszym kierunkiem są również Stany Zjednoczone, Indie czy Bliski Wschód. Według danych NBP na koniec 2022 roku wartość polskich inwestycji bezpośrednich za granicą wynosiła 130,5 mld zł. Najbardziej aktywne są pod tym względem firmy z sektora przetwórstwa przemysłowego, górnictwa i wydobywania oraz handlu. W podboju zagranicznych rynków mogą liczyć m.in. na wsparcie Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), który finansuje inwestycje i akwizycje polskich firm za granicą, ale wspiera też rodzimych eksporterów.

– W momencie, kiedy giganci odzieżowi produkują po kilka milionów sztuk jednej rzeczy, nie ma szans na ekologiczną modę i zatrzymanie trendu fast fashion – uważa Joanna Przetakiewicz-Rooyens. Wytwarzanie ogromnych ilości taniej odzieży niskiej jakości, a także ich pranie i pakowanie wiążą się z gigantycznym zużyciem wody i energii, z kolei transport pozostawia potężny ślad węglowy. Projektantka podkreśla, że w przemyśle odzieżowym wykorzystywanych jest wiele rodzajów materiałów i trudno wskazać, które z nich są najlepsze dla środowiska. Niestety dobrym wyborem z pewnością nie jest popularna bawełna, chociażby ze względu na to, że do jej pozyskiwania i produkcji wykorzystywane są ogromne ilości wody oraz chemikaliów. Poza tym jest ona transportowana z dalekich części globu, co dodatkowo zwiększa emisję CO2.

Polska transformacja w ostatnich 30 latach była sukcesem na skalę światową, a krajowe firmy są coraz bardziej konkurencyjne na globalnym rynku, m.in. dzięki rodzinnemu charakterowi oraz zaangażowaniu i wysokim kompetencjom pracowników. – Jesteśmy po prostu dobrzy i pracowici, a pod względem technologicznym polskie firmy też nie są już gorsze niż chociażby niemieckie – mówi Zbigniew Jakubas, prezes Grupy Multico. Jak wskazuje, w tej chwili rodzime przedsiębiorstwa muszą funkcjonować w trudniejszym otoczeniu makroekonomicznym, ale główne wyzwanie stanowi dla nich przede wszystkim rynek pracy i coraz mniejsza dostępność kadr. – Krótko mówiąc, źródełko wyschło. W tej chwili zastanawiamy się, co zrobić, bo w ciągu roku będziemy potrzebowali zwiększenia załóg o ok. 20 proc. i nie wiemy, skąd tych pracowników pozyskać – dodaje Jakubas.