Newsy

Centrum im. Adama Smitha: za kilka lat liczba sporów sądowych przeciw GDDKiA może się podwoić

2013-03-01  |  06:55

Z zaplanowanych w ramach rządowego programu „Polska w budowie” inwestycji udało się zrealizować jedynie 70 procent. Pozostałe 30 proc. budów dróg ekspresowych i autostrad nie zostało zrealizowanych głównie przez złe prawo i praktykę urzędników w jego stosowaniu uważają eksperci z Centrum im. Adama Smitha. Z ich raportu wynika, że ubiegły rok był rokiem gwałtownego wzrostu liczby upadłości firm budowlanych. Do sądów wpłynęło dwukrotnie więcej wniosków niż w 2011 roku i znacznie więcej firm odnotowało straty. Na rynku inwestycji infrastrukturalnych wciąż rosną zatory płatnicze.

Główną przyczyną problemów polskich firm zdaniem ekspertów Centrum im. Adama Smitha, którzy opracowali raport „Dlaczego Polska nie radzi sobie z inwestycjami infrastrukturalnymi?” jest niedoskonałe prawo zamówień publicznych.

 – Jest tak skonstruowane, że we wszystkich przetargach wygrywa oferta z najniższą ceną, więc firmy chcąc być w grze, wchodzą w nią z najniższą ceną i kończy się to tak, jak widzieliśmy ostatnio – tłumaczy w rozmowie z Agencją Informacyjną Newseria Cezary Kaźmierczak, członek zarządu Centrum im. Adama Smitha.

Branża budowlana i eksperci od dawna postulują, by do prawa przetargowego ustawodawca wprowadził definicję rażąco niskiej ceny, która pozwoli wykluczyć z postępowania zbyt tanie oferty.

Kolejną kwestią, która musi się zmienić, to praktyka współpracy zamawiającego z wykonawcami. Przedstawiciele branży budowlanej zarzucają GDDKiA złe zarządzanie kontraktami, które uniemożliwia firmom wykonawcom wpływania na warunki realizowanej inwestycji. Wskazują, że między dwoma stronami często brakuje dialogu, który pozwoliłby szybko rozwiązać zaistniałe w czasie realizacji projektu problemy.

Jak podkreślają eksperci, problemem jest również brak symetrii między stronami. Obecnie ryzykiem związanym z inwestycją obarczany jest jedynie wykonawca. Zdanie Cezarego Kaźmierczaka, relacje na tej linii powinny być relacjami partnerskimi.

 – Przy budowie Mostu Grota-Roweckiego mamy do czynienia z taką sytuacją, że wykonawca ma odpowiadać za błędy w projekcie, a projekty dostarcza GDDKiA, więc ma on odpowiadać za nie swoje błędy. Dla wielu firm to być albo nie być na rynku i tego typu niesymetryczne traktowanie dwóch podmiotów, które w tym uczestniczą, które wynika w dużej mierze z monopolu GDDKiA na budowę dróg i autostrad, rodzi takie konsekwencje – podkreśla przedstawiciel Centrum im. A. Smitha.

O nieprawidłowościach świadczy to, że w chwili obecnej przed polskimi sądami toczy się ponad 700 sporów między wykonawcami inwestycji a Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. Większość przedsiębiorców nie ma jednak szans, by spór został rozstrzygnięty na tyle szybko, by nie zagroziło to funkcjonowaniu ich firm. Przyczyną jest zbyt szczegółowe prawo.

 – Może się okazać, że za kilka lat będzie to nie 700 a 1500 sporów i będą dalej upadały firmy budowlane, które zostają wciągnięte przez GDDKiA w pewien rodzaj hazardu. Mogą wchodzić do gry na warunkach proponowanych przez GDDKiA albo zrezygnować z działalności. Niewielu przedsiębiorców jest gotowych, żeby zamknąć swoją firmę i ten hazard podejmują. A jak to się kończy, to widzimy obecnie –
 podkreśla Cezary Kaźmierczak.

Autorzy raportu postulują, by zmianie uległa cała struktura prawa, dotycząca inwestycji budowlanych.

 – Od lat postulowaliśmy w rozmowach z rządem, by dokonać generalnej zmiany w polskim prawie budowlanym, czyli żeby zebrać wszystkie przepisy budowlane w dwóch ustawach: w prawie o inwestycjach infrastrukturalnych, przewidzianym dla dużych inwestycji, oraz w prawie budowlanym, przewidzianym dla małych inwestycji mówi ekspert.

Czytaj także

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Infrastruktura

Prawo

W lutym zmiana na stanowisku Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Co roku trafia do niego kilka tysięcy spraw związanych z instytucjami unijnymi

W ubiegłym tygodniu Parlament Europejski wybrał Portugalkę Teresę Anjinho na stanowisko Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Ombudsman przyjmuje i rozpatruje skargi dotyczące przypadków niewłaściwego administrowania przez instytucje unijne lub inne organy UE. Tylko w 2023 roku pomógł ponad 17,5 tys. osobom i rozpatrzył niemal 2,4 tys. skarg.

Problemy społeczne

Przeciętny Polak spędza w sieci ponad trzy godziny dziennie. Tylko 11 proc. podejmuje próby ograniczenia tego czasu

Polacy średnio spędzają w internecie ponad trzy godziny dziennie. Jednocześnie, według badania na temat higieny cyfrowej, jedynie 14 proc. respondentów kontroluje swój czas ekranowy, a co piąty ogranicza liczbę powiadomień w telefonie czy komputerze. Nadmierne korzystanie z ekranów może wpływać na zaniedbywanie obowiązków i relacji z innymi, a także obniżenie nastroju i samooceny. Kampania Fundacji Orange „Nie przescrolluj życia” zwraca uwagę na potrzebę dbania o higienę cyfrową. Szczególnie okres świątecznego wypoczynku sprzyja takiej refleksji.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.