Mówi: | Agata Sotomska |
Funkcja: | koordynatorka programu Standardy Ochrony Dzieci |
Firma: | Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę |
Ostatni moment na przyjęcie standardów ochrony małoletnich w placówkach pracujących z dziećmi. Przepisy mają pomóc walczyć ze zjawiskiem przemocy wobec najmłodszych
15 sierpnia mija termin wprowadzenia standardów ochrony małoletnich (SOM) we wszystkich instytucjach pracujących z dziećmi. Poza oczywistymi placówkami, takimi jak szkoły, przedszkola czy kluby sportowe, obowiązek ten dotyczy także np. hoteli czy szpitali. Wdrożenie przez te instytucje odpowiednich procedur zapobiegawczych i interwencyjnych ma doprowadzić docelowo do zmniejszenia skali przemocy i nadużyć wobec najmłodszych. – Standardy ochrony małoletnich przez to, że są obowiązkowe i dotyczą tak wielu organizacji i instytucji, będą prawdziwą zmianą społeczną, o ile świadomie podejdziemy do ich przygotowania i wdrażania – podkreśla Agata Sotomska z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Nowe przepisy, oparte na nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, wymagają, aby wszystkie instytucje działające na rzecz dzieci wprowadziły określone zasady i procedury mające na celu ochronę najmłodszych przed przemocą i wykorzystywaniem. Mają one zwiększyć szanse na zapobieganie krzywdzeniu dzieci lub wczesne wykrywanie takich zjawisk. Regulacja weszła w życie 15 lutego br. i wprowadziła półroczny okres przejściowy na wdrożenie procedur.
– Standardy ochrony małoletnich to zbiór zasad i procedur, które mają sprawić, że placówki, w których dzieci przebywają bądź mogą przebywać, będą dla nich bezpieczne i uważne na dobrostan dziecka, również w sferze domowej. Standardy ochrony małoletnich dotyczą wszystkich placówek, w których dzieci mogą spędzać czas lub które działają na rzecz dzieci – to nie tylko placówki oświatowe, kluby sportowe, instytucje kultury, ale także hotele czy placówki medyczne – mówi agencji Newseria Biznes Agata Sotomska, koordynatorka programu Standardy Ochrony Dzieci z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Standardy powinny obejmować zarówno działania profilaktyczne, jak i interwencyjne. W tych pierwszych chodzi m.in. o zasady bezpiecznych relacji pracowników z dziećmi. Przepisy rozszerzają obowiązki związane z uzyskaniem informacji o osobach zatrudnianych czy dopuszczanych do działań na rzecz nieletnich, m.in. o obowiązek przedłożenia pracodawcy informacji z Krajowego Rejestru Karnego.
– Zasady bezpiecznej rekrutacji mają na celu weryfikowanie osób, które będą pracować z dziećmi, pod kątem ich niekaralności, żebyśmy mieli pewność, że dorośli, którzy są dopuszczani do pracy z dziećmi, nie stanowią dla nich zagrożenia. Z kolei zasady bezpiecznych relacji określają to, jakie zachowania wobec najmłodszych są akceptowalne bądź pożądane, a na jakie absolutnie nie ma zgody w naszej instytucji – tłumaczy ekspertka.
Dzięki wdrożonym procedurom interwencyjnym personel powinien potrafić odpowiednio reagować na podejrzenia przemocy wobec dziecka zarówno w placówce, jak i w jego rodzinie. Szkolenia personelu powinny obejmować identyfikowanie sytuacji mogących prowadzić do krzywdzenia dziecka oraz rozpoznawanie jego symptomów, a także opracowywanie planu wsparcia dla skrzywdzonego dziecka.
– Chodzi o to, aby personel wiedział, na jakie sytuacje reagować i co w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka należy zrobić, aby jak najszybciej przerwać potencjalną przemoc. Procedury określają zarówno to, do kogo należy zgłosić podejrzenie krzywdzenia, ale także jakie instytucje, organy zewnętrzne należy poinformować – wskazuje Agata Sotomska.
Co więcej, w placówce, która wdrożyła SOM, również wszystkie dzieci dowiadują się, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami – w realnym świecie oraz w internecie, mają stały dostęp do informacji, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych, ale też rodzice dowiadują się, jak wychowywać dziecko bez przemocy i uczyć je zasad bezpieczeństwa.
Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało wzór standardów ochrony małoletnich wraz z wytycznymi dotyczącymi ich treści. Procedury powinny być dostosowane do specyfiki działania danego podmiotu oraz skali jego działalności.
– Dużo organizacji czerpało swoją wiedzę z gotowych rozwiązań znalezionych w internecie, nie przekładając ich na swoją specyfikę, co powodowało pewien opór związany z tym, że te zasady nie odzwierciedlały praktyki danej organizacji. Dlatego podkreślamy, żeby świadomie podejść do opracowywania takich zasad, przedyskutować je w kręgu całego zespołu, ale też porozmawiać z dziećmi, bo to one są w stanie powiedzieć, przy jakich zachowaniach i okolicznościach będą się czuły bezpieczne – mówi koordynatorka programu Standardy Ochrony Dzieci z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
Jak dodaje, wiele wątpliwości budziły także kwestie bezpiecznej rekrutacji.
– Jednym z większych problemów, które zgłaszały do nas organizacje pracujące z dziećmi, jest to, których członków personelu weryfikować, czy dotyczy to wyłącznie osób, które bezpośrednio pracują z dziećmi, czy też dotyczy to osób, które mogą mieć incydentalny kontakt z dzieckiem. Naszą rekomendacją w takich sytuacjach jest wykonanie analizy ryzyka, która pozwoli ocenić, na ile kontakt tej osoby dorosłej mógłby się wiązać z potencjalnym zagrożeniem dobra dziecka – wyjaśnia Agata Sotomska. – Standardy ochrony małoletnich to nowe rozwiązanie i jak każda zmiana wiążą się z pewnymi wyzwaniami i problemami, natomiast nie są to zagadnienia, którym nie są w stanie sprostać organizacje na co dzień pracujące z dziećmi.
Niedopełnienie obowiązku wprowadzenia standardów ochrony małoletnich zgodnie z ustawą będzie podlegało karze grzywny. W przypadku pierwszej kontroli będzie to 250 zł. W przypadku ponownego zaniedbania obowiązku wprowadzenia standardów ochrony nieletnich grzywna będzie nie niższa niż tysiąc złotych.
– Od 15 sierpnia tego roku każda organizacja nadzorująca czy prowadząca daną placówkę lub organizację ma prawo kontrolować wprowadzenie standardów ochrony małoletnich, ma prawo kontrolować, czy zatrudniany personel był weryfikowany w rejestrach pod kątem niekaralności. Za niespełnienie tych wymogów będą nakładane kary grzywny, jak również możliwa jest kara ograniczenia wolności bądź nawet aresztu dla osób, które obowiązków nie dopełniły – przypomina ekspertka.
Jednak kluczowe jest nie tylko opracowanie samego dokumentu, ale także jego wdrożenie, szkolenie personelu czy wyznaczenie w podmiocie osób odpowiedzialnych za jego wdrażanie. Co istotne, standardy muszą być regularnie monitorowane i aktualizowane, aby zapewnić ich efektywność.
– Standardy ochrony małoletnich przez to, że są obowiązkowe i dotyczą tak wielu organizacji i instytucji, wnoszą prawdziwą zmianę społeczną, jeżeli tylko świadomie podejdziemy do ich przygotowania i wdrażania – ocenia Agata Sotomska.
Dane Policji wskazują, że w 2023 roku wypełniono ponad 62 tys. formularzy Niebieskiej Karty, a liczba osób doznających przemocy domowej wyniosła blisko 78 tys., z czego ponad 17 tys. to dzieci. Jak wynika z „Diagnozy przemocy wobec dzieci 2023” Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, 79 proc. dzieci i nastolatków doświadczyło choć raz w swoim życiu przemocy lub zaniedbania. Najczęściej zgłaszane były: przemoc ze strony rówieśników (66 proc.), przemoc ze strony bliskiego dorosłego (32 proc.) i wykorzystanie seksualne bez kontaktu fizycznego (26 proc.). Zgodnie z danymi wewnętrznymi fundacji tylko w 2022 roku temat przemocy i krzywdzenia został poruszony w ponad co ósmym kontakcie (12 proc.) nawiązanym przez młode osoby z telefonem zaufania dla dzieci i młodzieży.
Czytaj także
- 2025-04-09: Sejmowa Komisja Zdrowia ciągle czeka na projekt ustawy o reformie szpitali. Po raz trzeci nie został zatwierdzony przez rząd
- 2025-04-07: Księża zgłaszają duże poczucie zagrożenia. Połowa badanych doświadczyła agresji w ostatnim roku
- 2025-03-31: W cyfrowym świecie spada umiejętność koncentracji. Uważność można ćwiczyć od najmłodszych lat
- 2025-04-08: Alkohol najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną u młodzieży. Coraz większa popularność e-papierosów
- 2025-03-27: Powstanie europejska strategia dotycząca zdrowia psychicznego młodych. Kraje łączą siły, by chronić ich przed cyberzagrożeniami
- 2025-03-24: Ministerstwo Zdrowia wraca do pomysłu zakazu sprzedaży aromatyzowanych saszetek nikotynowych. Według ekspertów oznacza to likwidację całego rynku
- 2025-03-25: Brakuje kompleksowej strategii dotyczącej uzależnień dzieci i młodzieży. Problemem nie tylko alkohol i nikotyna
- 2025-04-02: Zapobieganie cyberuzależnieniom wśród dzieci wymaga dużego zaangażowania rodziców. Zakazy nie są wystarczające
- 2025-03-31: Unia Europejska chce wzmocnić prawa kobiet. Zapowiadane działania będą dotyczyć m.in. równości w zatrudnieniu czy zwalczania przemocy
- 2025-03-21: KE chce uznawania rodzicielstwa we wszystkich krajach. Europosłanka PiS nazywa to de facto legalizacją surogacji
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Zielona transformacja wiąże się z dodatkowymi kosztami. Mimo to firmy traktują ją jako szansę dla siebie i Europy
Bez zaangażowania największych firm, które ograniczają własny ślad węglowy, będzie trudno o transformację energetyczną. Jak wynika z danych Europejskiego Banku Inwestycyjnego, w ubiegłym roku 61 proc. przedsiębiorstw z UE zainwestowało w walkę ze zmianą klimatu. Choć z tymi inwestycjami wiążą się zwykle ogromne koszty, część firm traktuje je jako szansę na podniesienie swojej konkurencyjności. Wśród znaczących korzyści podnoszą też kwestię zmniejszania zależności od dostaw surowców energetycznych z innych krajów.
Prawo
Rolnicy z Wielkopolski i Opolszczyzny protestują przeciwko likwidacji ich miejsc pracy. Minister rolnictwa deklaruje szukanie rozwiązań

W czwartek 24 kwietnia pracownicy towarowych gospodarstw rolnych z województw wielkopolskiego i opolskiego protestowali przed Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie. To już kolejny – po poznańskim – protest, który ma zwrócić uwagę na opieszałość urzędników w związku z zagospodarowaniem zwracanych do Zasobu Skarbu Państwa dzierżawionych gruntów, na których dziś prowadzona jest działalność rolnicza. Minister Czesław Siekierski przyjął delegację pracowników, która przekazała petycję z postulatami wymagającymi pilnych działań urzędniczych.
Prawo
W połowie maja pierwszym pakietem deregulacyjnym zajmie się Senat. Trwają prace nad drugim pakietem

Zgodnie z zaplanowanym porządkiem obrad na posiedzeniu 14–15 maja Senat zajmie się pierwszym pakietem deregulacyjnym, przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Przyjęty w ubiegłym tygodniu przez Sejm dokument zawiera około 40 rozwiązań, które mają ułatwić prowadzenie biznesu. W ciągu kilku miesięcy efekty mają być odczuwalne dla przedsiębiorców. Jednocześnie trwają już prace nad kolejnymi propozycjami deregulacyjnymi.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.