Przejrzysty, zgodny z prawem styl działania podnosi wartość przedsiębiorstwa i przyciąga inwestorów z dużymi pieniędzmi

Globalne korporacje przenoszą na polski rynek zasadę compliance, czyli przejrzystości i działania w absolutnej zgodności z prawem, stosowaną szeroko w krajach rozwiniętych. Stopień jej funkcjonowania jest miarą dojrzałości rynku. Jeżeli większość przedsiębiorstw będzie działać zgodnie z prawem, zmaleje liczba nadużyć, a wzrośnie konkurencyjność gospodarki i pozytywne postrzeganie polskich firm przez kapitał zagraniczny. Zyskiem z korzystania z compliance będzie więc napływ dużego kapitału.

Za compliance, który wyłonił się z audytu i kontrolingu, uważa się zespół procedur, które mają za zadanie zapobiegać ryzyku prawnemu, stratom związanym z niepożądanymi, niekontrolowanymi procesami zachodzącymi w przedsiębiorstwie oraz dostosowywaniem się do wymagań przepisów prawa nałożonych przez regulatorów. Jego początki sięgają lat 90. ubiegłego wieku, kiedy to w USA wykrywano kolejne przestępstwa gospodarcze. 

W Polsce to działania stosunkowo nowe, wprowadzane zazwyczaj przez globalne korporacje, których filie muszą się dostosować do reguł przyjętych w firmie matce. Ze względu na rosnące zainteresowanie w 2011 r. 49 członków założycieli reprezentujących banki, domy maklerskie, firmy prawnicze i doradcze powołało do życia Stowarzyszenie Compliance Polska, które rok później skupiało już ponad 100 członków i prawie 50 podmiotów. 

– Korporacje globalne mają swoje własne systemy zarządzania ryzykiem compliance – mówi Marcin Gomoła, odpowiedzialny za dział compliance w T-Mobile Polska, w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes. – Jeśli chodzi o oddziały czy firmy zależne od spółek zagranicznych, to właściwie większość, jeżeli nie wszystkie, posiada taką funkcję. Ważne jest, by tę funkcję zaczęły stosować również polskie przedsiębiorstwa, bo jest to taki wyznacznik dojrzałości rynku. Rynek dojrzały ma funkcje zgodności, bo ta z kolei przyciąga kapitał, który nie jest kapitałem o dużym apetycie na ryzyko, za to jest to bardzo duży kapitał.

Jego zdaniem funkcja compliance może być wyznacznikiem dojrzałości rynku, a dojrzały rynek przyciąga duży kapitał, który z reguły unika ryzyka, związanego z konfliktem interesów czy nieprawidłowościami prawnymi. Jeżeli większość przedsiębiorstw będzie działać zgodnie z prawem, zmaleje liczba nadużyć i wzrośnie konkurencyjność gospodarki, dzięki czemu polskie firmy zaczną być lepiej postrzegane przez kapitał zagraniczny. 

– Bardzo łatwo zauważyć korelację pomiędzy wartością przedsiębiorstwa a istnieniem bądź nieistnieniem compliance – przekonuje Marcin Gomoła. 

Spółki z aktywnym i działającym compliance mają wyższy rating i większą wartość rynkową. Ułatwia to podpisywanie kontraktów z inwestorami, zwiększa zaufanie akcjonariuszy.  

Dodatkowo funkcja compliance jest brana pod uwagę przy finansowaniu dłużnym przez banki, które przy mniejszym ryzyku mogą zastosować niższą marżę i tym samym obniżyć koszty. 

Trudno mierzyć kwotowo wprowadzenie compliance w przedsiębiorstwach. Wszystko zależy od branży, rynku, kraju. Jeśli rynek jest obarczony konfliktem interesów, korupcją, zależy w dużej mierze od zamówień publicznych, to wprowadzenie compliance będzie miało inne koszty niż na rynku, który jest ustabilizowany i dojrzały.  

Kosztem organizacyjnym przy wprowadzaniu compliance jest konieczność powołania wewnątrz przedsiębiorstwa działu zajmującego się wyłącznie funkcją compliance i niezależnego od innych departamentów z wyjątkiem najwyższego kierownictwa.

– To musi być niezależny, odpowiednio wysoko umocowany  organ, który raportuje do zarządu bądź do rady nadzorczej i korzysta z przywileju nietykalności w wyrażaniu opinii – podsumowuje Gomoła.