Mówi: | Daniel Beger |
Funkcja: | prezydent Świętochłowic |
Samorządy liczą na rządowe zmiany w systemie finansowania. Ministerialne rozwiązania potrzebne także w zakresie oświaty i służby zdrowia
Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie zmian w finansowaniu samorządów. Wpływy samorządów miałyby być oparte na lokalnej bazie podatkowej, czyli na tym, ile mają dochodu obywatele, którzy mieszkają na danym terenie, ile mają dochodu firmy, niezależnie od wysokości podatku PIT i CIT. Głównymi problemami poza finansami są kwestie demograficzne, zlecenia spółek komunalnych oraz funkcjonowanie oświaty i służby zdrowia. Sąsiadujące miejscowości dublują się w oddziałach ogólnych, które nie mają ani obsady, ani obłożenia. Wskazana byłaby specjalizacja.
– Główne problemy samorządu to są finanse i kwestie demograficzne, bo mieszkańców nam ubywa, niemniej jednak każda z naszych gmin ma swoją specyfikę i swoje problemy. W rozwiązaniu tych dwóch pierwszych na pewno muszą nam pomóc ministerstwa, rząd, w pozostałych sobie poradzimy – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Daniel Beger, prezydent Świętochłowic. – Bardzo dobry sygnał wysłał minister finansów Andrzej Domański, który spotkał się z samorządowcami jeszcze przed wyborami. Przedstawił wizję chęci partnerskiego traktowania samorządu. Wiemy, że trwają prace nad różnymi rozwiązaniami, poprzednie rządy również takie rozwiązania miały, ale one nigdy nie wchodziły w życie. Dajmy jeszcze chwilę czasu na to, żeby te rozwiązania proponowane przez ministra Domańskiego zostały wdrożone, dzięki czemu między innymi wpływy z podatku PIT, CIT będą na takim poziomie, które będą nas satysfakcjonowały.
Zmiany dotyczące finansowania jednostek samorządu terytorialnego miałyby wejść w życie nawet już od 1 stycznia 2025 roku. Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział wprowadzenie mechanizmów, które będą zachęcać samorządy do inwestowania. Zasilanie samorządów ma się opierać na ich dochodach własnych – z PIT i CIT naliczanych na podstawie precyzyjnego algorytmu. Każda jednostka samorządu terytorialnego miałaby zyskać na tym rozwiązaniu. Całkowity koszt ma się zamknąć w 25 mld zł. Podstawowym założeniem reformy jest to, aby dochody były określane poprzez wskazanie procentowego udziału jednostki samorządu terytorialnego w dochodach podatkowych na jej terenie, czyli żeby dochody samorządów były warunkowane dochodami generowanymi przez mieszkańców i przez firmy znajdujące się na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego.
– Oprócz kwestii finansowych są także kwestie związane z tzw. in-house’em. Dzisiaj mając spółki komunalne, możemy przeznaczać na działania komercyjne jedynie 10 proc. przychodów, 90 proc. działalności musi być zlecone z miasta. Na poziomie europejskiej dyrektywy te proporcje to 80 do 20 proc. – mówi prezydent Świętochłowic. – To pozwoliłoby się rozwijać naszym spółkom komunalnym, mieć szerszy wachlarz inwestycji, które mogłyby realizować. U nas to oczywiście przekładałoby się na to, że więcej mieszkańców Świętochłowic, którzy w większości są zatrudnieni w tej spółce, mieliby większą gwarancję pracy.
Zamówienia publiczne w ramach instytucji „in-house” to jeden z rodzajów zamówień udzielanych w szczególnym trybie z tzw. wolnej ręki, czyli takich, które realizowane są własnymi siłami i we własnym zakresie oraz w ramach własnego przedsiębiorstwa. Zlecając zadanie własnej spółce komunalnej w ramach instytucji „in-house”, zamawiający ma wpływ na wysokość wynagrodzenia z tego tytułu. Zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych ponad 90 proc. działalności kontrolowanej spółki dotyczy wykonywania zadań powierzonych jej przez jednostkę samorządu terytorialnego.
Świętochłowice chlubią się wysokim współczynnikiem inwestycji w przeliczeniu na mieszkańca. Obecnie najważniejszą inwestycją w mieście, która została rozpoczęta jeszcze w poprzedniej kadencji, jest budowa hali sportowo-widowiskowej. Jej zakończenie planowane jest na wiosnę 2025 roku. Kolejnym wyzwaniem będzie realizacja Centrum Przesiadkowego „Mijanka”. To jest kluczowy projekt, który ma sprawić, że mieszkańcy przesiądą się z samochodów do komunikacji i udrożni się część ulic, nie tylko na terenie samego miasta, ale również całej metropolii.
Najpoważniejsze problemy, z jakimi boryka się miasto, to jednak oświata i służba zdrowia.
– Patrząc z perspektywy miasta na prawach powiatu, z racji subwencji, która nie pokrywa całości kosztów, jakie ponosimy, nadal około 30 proc. miasto musi generować ze swoich dochodów, aby pokryć koszty funkcjonowania oświaty. A nie mamy uczelni wyższych, mamy raptem dwie szkoły średnie i jedną szkołę zawodową. Koszty są ogromne i gdyby można było poszukać rozwiązań, gdzie Ministerstwo Edukacji gwarantowałoby 100 proc. subwencji, to my bardzo chętnie wzięlibyśmy na siebie kwestie infrastruktury, modernizacji placówek, tak żeby rzeczywiście ta oświata była na właściwym poziomie – wskazuje Daniel Beger. – Druga kwestia to jest służba zdrowia. Posiadamy szpital powiatowy, miasta ościenne Chorzów, Ruda Śląska czy Bytom również mają takie szpitale. Jest ogromny problem, zarówno z brakami kadrowymi wśród lekarzy, jak i z obłożeniem łóżek. Mając te same oddziały, obłożenie jest na poziomie 30–40 proc. Są to nieekonomiczne rozwiązania, tu potrzebne jest rozwiązanie odgórne, ministerialne, które sprawi, że będziemy mogli u siebie zachować instytucje medyczne, natomiast głównie ze specjalizacjami, a nie ogólne, tak żeby te oddziały pokrywały się w różnych miastach.
Czytaj także
- 2024-07-01: Przyspieszają prace nad zmianą ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Nowe przepisy mają wejść w życie na początku 2025 roku
- 2024-06-28: Samorządy mogą liczyć na rekordowe finansowanie w tej perspektywie finansowej UE. Pierwsze środki już do nich trafiają
- 2024-06-25: Grupa LUX MED szuka medycznych innowatorów. Najlepsi mogą liczyć na potężny zastrzyk finansowania
- 2024-06-05: WiseEuropa: reforma unijnego rynku energii ma chronić odbiorców przed skokami cen. Dla Polski nie będzie rewolucyjną zmianą [DEPESZA]
- 2024-07-01: Wypełnianie dokumentacji to nawet dwie trzecie czasu pracy lekarza. Inteligentne cyfrowe narzędzia zaczynają to zmieniać
- 2024-06-21: Polskie samorządy zaczynają wydatkować pieniądze z KPO. Obawiają się, że nie wystarczy im na to czasu
- 2024-06-17: Reforma finansowania samorządów ma im pomóc wyjść z dramatycznej sytuacji. Zmiany możliwe już od 2025 roku
- 2024-06-14: Elektroniczna karta szczepień ułatwiłaby życie pacjentom i pomogła egzekwować obowiązek szczepień. System jest gotowy na takie e-rozwiązanie
- 2024-05-28: Do 2030 roku depresja może się stać najczęstszą chorobą na świecie. Coraz częściej choruje młodzież i dzieci
- 2024-05-16: Trwają prace nad reformą finansowania samorządów. Mają zyskać większą autonomię i niezależność budżetu od zmian w podatkach
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Konsument
![](https://www.newseria.pl/files/11111/recycling-1,w_274,_small.jpg)
Gminy obawiają się wysokich kar za nieosiągnięcie poziomów recyklingu odpadów. Apelują o szybkie wprowadzenie zasady „zanieczyszczający płaci”
Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, który nie wdrożył jeszcze systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). W efekcie koszty zagospodarowania odpadów opakowaniowych obecnie ponoszą głównie mieszkańcy, a odpowiedzialność organizacyjną – gminy. To na nich spoczywa też obowiązek osiągania określonych prawem poziomów odpadów poddanych recyklingowi. W tym roku wiele z gmin może mieć z tym problem, a to oznacza groźbę kar. Wprowadzenie systemu kaucyjnego bez wcześniejszego albo równoległego wprowadzenia ROP może oznaczać dalsze problemy gmin. – Konieczne jest uszczelnienie systemu – podkreśla Olga Goitowska z Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
Prawo
Cudzoziemcy odgrywają coraz większą rolę na polskim rynku pracy. Firmy wciąż obawiają się skomplikowanych i długotrwałych procedur
![](https://www.newseria.pl/files/11111/gremi-cudzoziemcy-foto,w_133,_small.jpg)
Liczba pracowników z zagranicy zarejestrowanych w ZUS-ie w ciągu ostatniej dekady wzrosła kilkukrotnie. Zdecydowanie szybciej przybywa w tej grupie obywateli spoza Unii Europejskiej, nie tylko z Ukrainy, Białorusi i Kaukazu, ale też z Azji Południowo-Wschodniej, Afryki czy Ameryki Południowej. W przyszłości potrzeba zatrudniania obcokrajowców będzie coraz większa ze względu na kurczącą się liczbę osób w wieku produkcyjnym. Dlatego firmy podkreślają potrzebę uproszczenia procedur dopuszczających pracowników z krajów trzecich i skrócenia czasu ich procedowania.
Transport
Warszawa pracuje nad rewolucją biletową. Nowy system pozwoli płacić tylko za faktyczny czas podróży lub przejechane kilometry
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ztm-warszwa-bilety-foto2,w_133,r_png,_small.png)
W stolicy trwają prace nad nowym systemem biletowym. Zamiast karty miejskiej, na której kodowane są wszystkie dane, powstanie centralne konto pasażera, dostępne z komputera i aplikacji mobilnej. Zniknie konieczność skanowania kodów QR w pojazdach, a wprowadzony ma zostać nowy system naliczania opłat za przejazd, wzorowany na obowiązującym m.in. w Londynie. – Zależy nam, żeby pasażer nie zastanawiał się, jaki bilet kupić, a podróż jego była rozliczana optymalnie, bo o to tu głównie chodzi – przekonuje Agnieszka Siekierska-Otłowska, dyrektorka Pionu Handlowego ZTM w Warszawie.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.