Wszystkie newsy

Jak wskazuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, w Polsce wiele dobrych pomysłów nie zostaje wdrożonych, bo ich twórcom brakuje znajomości środowiska biznesowego i środków na ich realizację. Aby takich sytuacji było jak najmniej, ważne jest wsparcie programów akceleracyjnych. Dlatego w uruchomionym właśnie konkursie, prowadzonym w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, PARP szuka instytucji, które będą potrafiły skutecznie przekazywać biznesową wiedzę, doświadczenie i wspierać mentorsko start-upy w początkowej fazie ich rozwoju. Na ten cel przeznaczy ponad 90 mln zł. Część z tych pieniędzy trafi też do młodych, innowacyjnych biznesów w formie grantów.

Spółdzielnie energetyczne mogą być czarnym koniem polskiej transformacji – wskazywali eksperci podczas konferencji zorganizowanej przez Polską Zieloną Sieć. Ich celem są m.in. niższe rachunki za prąd i większe bezpieczeństwo, co może doprowadzić do ograniczenia zjawiska ubóstwa energetycznego, ale także wzmacnianie lokalnych więzi. Na dodatek tworzenie takich podmiotów niedługo ma się stać prostsze, ponieważ w Sejmie trwają prace nad nowelizacją ustawy o OZE, która ma zdynamizować rozwój spółdzielni energetycznych. Na razie w Polsce działa 10 takich podmiotów, dla porównania w Danii jest ich 2,5 tys.

W latach 2019–2023 z udziałem unijnych funduszy zrealizowano w Polsce prawie 110 tys. inwestycji i projektów, na które beneficjenci pozyskali w sumie 103,07 mld zł – wynika z analizy przeprowadzonej przez wywiadownię gospodarczą InfoCredit. Ze statystyk wynika, że handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów to branże, które najbardziej skorzystały na unijnym wsparciu. W latach 2018–2021 firmy z tych sektorów, które otrzymały środki z UE, zwiększyły swoje przychody aż o 55 proc. Dla porównania przychody firm niekorzystających z unijnego wsparcia wzrosły w tym samym czasie o 27 proc.

– Potrzebna jest głęboka reforma polityk wspólnotowych. Trzeba wydzielić odpowiednią pulę środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego i utworzyć nową politykę, nowy europejski fundusz rozwoju lokalnego – podkreśla dr Andrzej Hałasiewicz, ekonomista i ekspert ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. Jak wskazuje, obecnie ten rozwój jest traktowany po macoszemu i często przegrywa z interesem rolnictwa. W efekcie wieś mierzy się dziś z wieloma wyzwaniami społeczno-gospodarczymi, z którymi zmierzenie się będzie niemożliwe odgórnie, bez głębokiego zaangażowania lokalnych społeczności, które same powinny decydować, w jakim kierunku chcą się rozwijać i jakie instrumenty tego wsparcia są im do tego potrzebne.

Sektor transportu mierzy się z kryzysem, na który złożyły się m.in. szok energetyczny po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, coraz ambitniejsza polityka klimatyczna UE i niedobór finansowania. Duże wsparcie mógłby stanowić dla niego Krajowy Plan Odbudowy, w którym na rozwój zielonego, nowoczesnego transportu przewidziano ponad 7,5 mld zł. Tymczasem środki wciąż nie zostały uruchomione, a czas na wydatkowanie ich mija w 2026 roku. Stawia to pod znakiem zapytania możliwość zrealizowania inwestycji transportowych przewidzianych w KPO – zwłaszcza projektów infrastrukturalnych i kolejowych.

Magazyny energii i ciepła stopniowo zyskują coraz większe zainteresowanie inwestorów indywidualnych. Do takich inwestycji zachęcają sytuacja rynkowa i wysokie ceny energii, ale też dotacje w rządowym programie Mój Prąd, który już w poprzedniej edycji został rozszerzony o możliwość dofinansowania zakupu magazynu energii i ciepła. – Patrząc na wolumen dotychczas składanych wniosków, około 10 proc. z nich obejmowało również magazyny energii – informuje prezes NFOŚiGW Przemysław Ligenza. W aktualnym naborze, który potrwa do grudnia br., na taką inwestycję można pozyskać dodatkowo kilkanaście tysięcy złotych.

– Żyjemy w zglobalizowanym świecie, gdzie tworzenie nowej jakości i nowych rozwiązań w edukacji nie jest efektywne, jeżeli nie wymieniamy się doświadczeniami w szerszej interdyscyplinarnej grupie – mówi dr hab. Paweł Poszytek, dyrektor generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji. Jak wskazuje, temu właśnie służy projekt eTwinning, który promuje wykorzystanie nowych technologii w edukacji i współpracę międzynarodową, łącząc uczniów i nauczycieli z różnych krajów Europy. W Polsce ten unijny program jest bardzo popularny – uczestniczy w nim prawie 19,7 tys. szkół i 82,8 tys. nauczycieli, co plasuje nas w ścisłej czołówce. W ubiegłym tygodniu w Gdańsku zostały przyznane nagrody za najlepsze polskie projekty eTwinningowe, a już za trzy miesiące odbędzie się w Trójmieście kolejne, ważne wydarzenie – europejskie zawody EuroSkills, nazywane igrzyskami olimpijskimi zawodów branżowych.

– Program Inwestycji Strategicznych stwarza szansę realizacji ogromnych wyzwań inwestycyjnych – mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego, który jest operatorem programu. Przy jego wsparciu samorządy zrealizowały już prawie 1,5 tys. inwestycji, kolejne 6 tys. ma już podpisane umowy, a łączne wsparcie przyznane w pięciu edycjach tego programu opiewa na ponad 63 mld zł. Z raportu opublikowanego przez BGK wynika też, że polskie samorządy znacząco różnią się między sobą pod względem wyzwań, zasobów i potrzeb inwestycyjnych. Dlatego też programy wspierające inwestycje samorządowe powinny uwzględniać ich indywidualną specyfikę.

Jedna trzecia Polaków ocenia, że tempo transformacji energetycznej kraju jest wystarczające – wynika z badania agencji YOTTA dla Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Oczekiwania co do konieczności jej przyspieszenia, zdaniem ekspertów, wynikają z obserwowanych od ponad roku skutków zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę oraz embarga na rosyjskie surowce. Badani są podzieleni w kwestii tego, kto powinien w największym stopniu sfinansować proces zielonej transformacji – Polska we własnym zakresie czy Unia Europejska. Branża energetyczna wskazuje jednak, że tak ogromny proces będzie potrzebował zaangażowania środków ze wszystkich możliwych źródeł.

– Dla Polski największym wyzwaniem jest w tej chwili rozwój sieci, który nadąża za rewolucją energetyczną w postaci szybkiego rozwoju fotowoltaiki, energetyki słonecznej, wiatrowej i mniejszych magazynów – mówi prezeska zarządu Forum Energii, dr Joanna Maćkowiak-Pandera. Jej zdaniem jednym z elementów zwiększania elastyczności sieci elektroenergetycznej jest wprowadzenie rynku lokalizacyjnego i to o to Polska powinna zabiegać na forum unijnym. Tym bardziej że europejski rynek energii czekają zmiany, które będą go uodporniać na kryzysy i perturbacje.

Według wyliczeń EY inwestycje w transformację polskiego rynku energetycznego do 2030 roku sięgną nawet 135 mld euro, czyli ok. 600 mld zł. To kilkukrotnie przekracza możliwości inwestycyjne polskich spółek, na których spoczywa ciężar tej transformacji. – Dlatego liczymy na wsparcie sektora energetycznego środkami z funduszy europejskich – podkreśla prezes Rady Zarządzającej PKEE oraz prezes PGE Wojciech Dąbrowski. Według analityków EY unijne środki i tak nie pokryją w 100 proc. luki inwestycyjnej wynikającej z konieczności modernizacji sektora. W najbardziej optymistycznym scenariuszu wciąż będzie ona wynosić co najmniej 8 mld euro.

Projekty związane z wytwarzaniem wodoru, przetwarzaniem odpadów czy innowacyjną diagnostyką chorób – to tylko część nagrodzonych w tegorocznym konkursie Polski Produkt Przyszłości, który PARP i NCBR organizują już od 25 lat. Do jubileuszowej edycji zgłoszono prawie 150 nowatorskich projektów, stworzonych przez polskie uczelnie i przedsiębiorców, które mają potencjał, aby podbić polski i globalny rynek i stać się polską wizytówką za granicą.

– Unia Europejska poradziła sobie z kryzysem energetycznym nadspodziewanie dobrze, lepiej, niż byśmy się spodziewali – mówi Monika Morawiecka z Regulatory Assistance Project. Jak wskazuje, to zasługa zarówno działań podjętych na poziomie UE, jak i niezależnych, zewnętrznych czynników, takich jak ciepła zima i ograniczenia covidowe w Chinach. – W tym roku mamy jednak kilka czynników niepewności, które utrudniają odpowiedź na pytanie, czy wyszliśmy już z tego kryzysu – dodaje. Wśród nich są nie tylko warunki pogodowe i susza, lecz także kondycja elektrowni jądrowych. Jak podkreśla ekspertka, kryzys energetyczny na europejskim rynku ma też pozytywną stronę. Szacuje się, że przyspieszył transformację energetyczną o co najmniej kilka lat.

– Ten rok będzie przełomowy, jeśli chodzi o nowe pomysły Unii Europejskiej na walkę z korupcją – mówi Marcin Waszak, specjalista etyki biznesu z Linii Etyki. Chodzi zarówno o regulacje ogólnorynkowe, które będą zapobiegać nadużyciom np. przy wydatkowaniu środków unijnych z nowej perspektywy, jak i wewnętrzne procedury w instytucjach UE. Potrzebę wypracowania nowych standardów w tym zakresie uwidoczniła niedawna afera w Parlamencie Europejskim, tzw. Katargate, w której aresztowana została wiceprzewodnicząca Eva Kaili. Część antykorupcyjnych przepisów w UE ma już ok. 20 lat i nie uwzględnia nowych form korupcji dotyczących np. nadużywania władzy, sprzeniewierzenia publicznych środków czy płatnej protekcji.

Pierwsze kraje otrzymały pieniądze z KPO przeznaczone na odbudowę gospodarek po lockdownach już w sierpniu 2021 roku. Polska wciąż jeszcze nie złożyła nawet wniosku o ich wypłatę; ma to nastąpić po rozstrzygnięciu przez Trybunał Konstytucyjny zgodności z prawem nowelizacji o Sądzie Najwyższym. Zdaniem przedsiębiorców powoduje to narastanie dystansu między konkurencyjnością firm z Polski i z krajów korzystających ze środków na odbudowę. Oczekują więc od rządu pozytywnych rozstrzygnięć w tym obszarze. Ponadto apelują o poskromienie wydatków fiskalnych, uproszczenie procedur zatrudniania pracowników z dalszej zagranicy i wprowadzenia skutecznego programu prodemograficznego.