Firmom kryzys niestraszny. Nie zamierzają zwalniać

Gwałtownych ruchów na rynku pracy raczej nie będzie. Małe i średnie przedsiębiorstwa wprawdzie do końca roku nie będą zbyt chętnie zatrudniać, ale i nie planują zwolnień. Z badania PKPP Lewiatan wynika, że 80 proc. firm zamierza utrzymać zatrudnienie na dotychczasowym poziomie, o ile pozwolą im na to warunki gospodarcze. – To dobra wiadomość dla rynku pracy i całej gospodarki – ocenia główna ekonomistka Konfederacji Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek.

Co ósma polska firma planuje w tym roku zwiększyć zatrudnienie, a dziewięć proc. firm zamierza likwidować miejsca pracy.

 – Ogromna część małych i średnich przedsiębiorstw (70-80 proc.) mówi o tym, że nic się nie zmieni w 2012 roku i że utrzymają zatrudnienie na takim poziomie, na jakim było w 2011 roku – opisuje wyniki ankiety Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek.

Jej zdaniem, są to optymistyczne dane, które pozwalają wierzyć w to, że nie grozi nam nagły wzrost bezrobocia.

 – Jeśli mamy do czynienia z osłabieniem gospodarczym i ogromną niepewnością tego, co się może wydarzyć w drugiej połowie roku i w 2013 roku, a firmy jednocześnie deklarują, że nie będą zwalniać, to należy czytać tę informację pozytywnie – mówi ekspertka PKPP Lewiatan. – To jest niebywale ważne z punktu widzenia całej gospodarki.

Jak podkreśla, rosnące bezrobocie może wpływać na decyzje konsumentów, nawet jeśli bezpośrednio ich nie dotyczy. 

 – Jeśli nawet mamy pracę, nasze wynagrodzenie wzrosło, ale rośnie bezrobocie, to zaczynamy się niepokoić. Zwiększamy naszą ostrożność, zmniejszamy naszą skłonność do konsumpcji, a to natychmiast się to przekłada na dane o konsumpcji, która tworzy PKB – wyjaśnia Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek.

Szczególnie, że wzrost wynagrodzeń jest niewielki ze względu na utrzymującą się na dość wysokim poziomie inflację.

Słabnąca konsumpcja i coraz większa skłonność klientów do oszczędzania powodują, że zagrożeni na ryzyko zwolnień są m.in. pracownicy handlu hurtowego i detalicznego, czyli np. sprzedawcy, kasjerzy czy pracownicy magazynowi.

 – To, że klienci, nie chcąc rezygnować z zakupów, szukają lepszych, atrakcyjniejszych cenowo ofert oznacza, że przenoszą się do większych sklepów. To wiąże się z mniejszym popytem w niewielkich podmiotach i one się bardzo niepokoją, jakie mogą być tego konsekwencje, sygnalizując, że albo mniejsze firmy handlowe już  zwolniły pracowników albo będą musiały ich zwolnić w drugiej połowie roku – tłumaczy Małgorzata Starczewska–Krzysztoszek.

Wśród przedsiębiorców, ankietowanych przez Lewiatana, a operujących w handlu, duża cześć już zmniejszyła zatrudnienie, ograniczając w ten sposób koszty działania. Inni na razie się nad tym zastanawiają, ale nie wykluczają podjęcia podobnych kroków w drugiej połowie tego roku.  

Z badania PKPP Lewiatan wynika, że w pozostałych branżach jest nadwyżka firm, które deklarują zamiar zatrudnianie nad tymi, które zamierzają zwalniać. Na uwagę zasługują tu firmy, świadczące m.in. usługi doradcze. 

 – To jest np. sektor związany z działalnością profesjonalną, wszelkiego rodzaju doradztwo podatkowe czy związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – mówi ekonomistka PKPP Lewiatan tłumacząc to tym, że w dobie kryzysu potrzeba nam wsparcia fachowców po to, by lepiej orientować się w niepewnej sytuacji gospodarczej.

Wśród małych firm, świadczących tego typu usługi rośnie popyt, co pozwala mieć nadzieję, że będą zwiększać zatrudnienie i poziom wynagrodzeń.

 – Drugim takim sektorem jest komunikacja i informacja – mówi Małgorzata Starczewska–Krzysztoszek. –Czyli mamy tutaj telekomunikację, internet oraz usługi związane z informatyką. 

Zdaniem ekonomistki, wzrost zapotrzebowania na takie usługi jest zrozumiały ze względu na potrzebę szukania oszczędności w firmach, a np. komputeryzacja pewnych procesów pozwala zoptymalizować koszty działania.

W wynikach badania Konfederacji odnotowano różnice nie tylko w poszczególnych branżach, ale również i w regionach kraju. Okazuje się, że w najlepszej sytuacji są przedsiębiorcy z Wielkopolski.

 – Spory odsetek małych i średnich firm mówi tu o tym, że szykuje się do zwiększenia zatrudnienia lub już to zatrudnienie zwiększyło – zapewnia ekonomistka Konfederacji.

Przyjęcie nowych pracowników planuje ok. 26 proc. wielkopolskich firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, co przy zaledwie 7,6 proc. planujących redukcję personelu, daje najlepszy wynik w Polsce.

Odwrotnie niż w Zachodniopomorskiem, gdzie co piąty przedsiębiorca przewiduje konieczność zwolnień, a tylko co dziesiąty z nadzieją patrzy w przyszłość, planując w najbliższy czasie dodatkową rekrutację na niektóre stanowiska. 
  
 – W części tych firm zwolnienia już się dokonały. Istnieje także w tych firmach ryzyko związane z podnoszeniem wynagrodzeń i trudno się spodziewać, że te wynagrodzenia będą rosły, nawet specjalistom. Pewnie działa tu bliskość rynku niemieckiego i osłabienie sytuacji na tym rynku. Sporo firm w Zachodniopomorskiem współpracuje z rynkiem niemieckim. To ma takie negatywne konsekwencje – dodaje Małgorzata Starczewska–Krzysztoszek.

Według badania PKPP Lewiatan, zdecydowana większość pracodawców chce w ciągu najbliższych 2-3 lat inwestować w rozwój zawodowy pracowników, nie akceptując jednocześnie większych rotacji wśród personelu, którym zarządzają.