News powiązane z katastrofa ekologiczna na Odrze

Powtarzające się z każdym rokiem upały i brak opadów obniżają poziom wody w polskich rzekach, co prowadzi do ich wysychania. W kolejnych latach sytuacja ma się tylko pogarszać. – W scenariuszu, w którym nic się nie zmieni, efekty będą bardzo złe. Polskie rzeki będą toczone kolejnymi suszami, kolejnymi powodziami i będą coraz bardziej zasalane, przez co będziemy mieć również więcej takich katastrof, jaka miała miejsce w zeszłym roku na Odrze – mówi dr Alicja Pawelec z WWF Polska. Jak podkreśla, odpowiedzią na te zagrożenia jest renaturyzacja, czyli przywrócenie rzek do ich naturalnego stanu. Jak na razie działania rządzących zmierzają jednak wręcz w odwrotną stronę.

– Polskie rzeki są betonowane, regulowane, toczone pracami utrzymaniowymi, są zanieczyszczane na masową skalę. I taka katastrofa, jaka miała miejsce rok temu na Odrze, może nam się zdarzyć w zasadzie w każdej chwili, na każdej innej rzece – przestrzega dr Alicja Pawelec z Fundacji WWF Polska. Organizacje ekologiczne podkreślają, że przez ostatni rok nie zadziało się nic, co pomogłoby odbudować ekosystem Odry. Wciąż trafiają do niej słone ścieki z kopalń węgla kamiennego, a nadmierne zasolenie jest głównym problemem krajowych rzek.

Po roku od katastrofy ekologicznej na Odrze do rzeki wciąż trafiają wysoce zasolone ścieki z kopalń węgla kamiennego, tworząc idealne warunki dla tzw. złotych alg, które okazały się źródłem ubiegłorocznego masowego wymierania ryb, ptaków i bezkręgowców. Ekolodzy przestrzegają, że jeśli wskutek suszy i braku opadów poziom wody w rzece mocno się obniży, stężenie szkodliwych toksyn wzrośnie i w tym roku sytuacja może się powtórzyć. Zwłaszcza że pierwsze potwierdzone doniesienia na ten temat zaczęły się pojawiać już na początku maja. Dlatego eksperci apelują do władz centralnych o szybkie działania, wskazując, że procedowana właśnie tzw. ustawa odrzańska wcale nie rozwiązuje problemów – a wręcz je pogłębi – z renaturyzacją Odry.

– Aby poprawić jakość wody w polskich rzekach, trzeba przede wszystkim zaprzestać regulacji. Tym, co powinniśmy w tej chwili zrobić, to na poważnie zająć się renaturyzacją rzek – mówi dr hab. Andrzej Mikulski, hydrobiolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Jak wskazuje, z każdym rokiem coraz mniej polskich rzek pozostaje w naturalnym stanie, a każda ingerencja osłabia funkcjonowanie ekosystemów wodnych i wpływa na ich zdolność do samooczyszczania. Tymczasem Polska jest w czołówce krajów UE, które mają problem z nielegalnymi zrzutami ścieków. – Radą na to jest efektywny system monitorowania zanieczyszczeń rzek. I taki system trzeba stworzyć – podkreśla ekspert.

Skutki katastrofy ekologicznej na Odrze wciąż są trudne do oszacowania. Tym bardziej że nie ma stuprocentowej pewności co do jej przyczyn. Przywracanie odrzańskiego ekosystemu do poprzedniego stanu z całą pewnością zajmie całe lata, ale nie ma co tego procesu na siłę przyspieszać. – Nie powinniśmy w tej chwili wykonywać żadnych gwałtownych ruchów. Z pewnością wszelkie sytuacje, w których jakiś polityk samorządowy czy rządowy będzie – przy tłumie dziennikarzy – wpuszczał jakieś ryby do Odry, są niedopuszczalne. To może wyrządzić więcej szkody niż pożytku – podkreśla dr hab. Andrzej Mikulski z Uniwersytetu Warszawskiego. Ekspert apeluje też o powołanie interdyscyplinarnego zespołu naukowców, który pomoże poradzić sobie ze skutkami katastrofy.