News powiązane z współpraca nauki i biznesu

Sektor biotechnologii i biofarmacji w Polsce od kilkunastu lat prężnie się rozwija i zyskuje pozycję na arenie międzynarodowej. Rodzime spółki pozyskują duże finansowanie na rozwój swoich projektów i coraz częściej nawiązują współpracę z globalnymi koncernami farmaceutycznymi. Dzięki wykwalifikowanej kadrze i rozwiniętemu zapleczu naukowo-badawczemu Polska ma szansę w nadchodzących latach umocnić swoją pozycję na świecie, ale rozwój sektora biotechnologicznego będzie wymagać zacieśnienia współpracy nauki i biznesu. – Doskonałe projekty potrafią być zakopane przez wiele lat w czeluściach jednostek badawczych, dlatego że przemysł nie ma o nich pojęcia – mówi Cezary Kilczewski, prezes Medicofarma Biotech.

Kompetencje związane z cyberbezpieczeństwem to obecnie najbardziej poszukiwane umiejętności technologiczne, zwłaszcza w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a luka kompetencyjna w tym obszarze dodatkowo się nasiliła po agresji Rosji na Ukrainę – wynika z raportu opublikowanego przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji. Wynika z niego, że w Polsce już w tej chwili brakuje ponad 10 tys. specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa. A w najbliższym czasie zapotrzebowanie na nich będzie gwałtownie rosnąć m.in. w związku z wdrożeniem dyrektywy NIS2. Znacząco rośnie też popyt na kompetencje związane ze sztuczną inteligencją, 5G, internetem rzeczy czy analityką danych. Brak specjalistów w tych dziedzinach ogranicza zdolność firm do rozwoju i wdrażania innowacji, dlatego eksperci wskazują na pilną potrzebę niwelowania luk kompetencyjnych.

Wsparcie instytutów badawczych, zachęty dla uczelni do prowadzenia badań o większym potencjale komercjalizacyjnym i upraktycznienie dydaktyki – to trzy główne elementy, dzięki którym szkolnictwo wyższe i nauka mogą wspierać innowacyjność polskich firm i gospodarki. Ważnym krokiem naprzód będzie zmiana nastawienia instytutów badawczych na współpracę z przedsiębiorcami. Pomoże w tym przyjęta właśnie ustawa o połączeniu w Sieć Badawczą Łukasiewicz 38 tego typu placówek.

W październiku startuje program doktoratów wdrożeniowych. Studenci, którzy wezmą w nim udział, będą równolegle pracować zawodowo i pisać rozprawę doktorską. Zarówno pracodawca, jak i uczelnia będą nadzorować ten proces, a przyszły doktorant będzie otrzymywać podwójne wynagrodzenie. Program ma zacieśnić współpracę przedsiębiorstw ze środowiskiem naukowym i poprawić sytuację doktorantów tak, aby mogli skupić się na badaniach naukowych. Kolejne propozycje w tym kierunku resort zawrze w projekcie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym.

Polska na badania i rozwój przeznacza ok. 1 proc. PKB, co daje jej 37. miejsce na świecie. Innowacyjne produkty wprowadza 13 proc. małych i średnich przedsiębiorstw, czyli niemal trzykrotnie mniej niż wynosi unijna średnia. To sprawia, że są one mniej konkurencyjne na arenie międzynarodowej. Żeby wydostać się z pułapki średniego rozwoju, firmy muszą ściśle współpracować ze światem nauki i edukacji. Aby taka kooperacja była skuteczna, potrzebne jest zbadanie barier i potencjału w tym obszarze – przekonuje dr Paweł Poszytek, dyrektor Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

W firmach technologicznych tylko co piąty specjalista jest kobietą. Jeszcze w mniejszym stopniu panie są reprezentowane na stanowiskach zarządczych w tych organizacjach. Jednocześnie wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni na podobnych stanowiskach. Z raportu Siemensa i Fundacji Edukacyjnej Perspektywy „Potencjał kobiet dla branży technologicznej” wynika, że firmy, w których udział kobiet jest większy, odnoszą więcej korzyści.

Wzmocnienie współpracy między światem nauki a biznesem oraz ograniczenie biurokracji na uczelniach – to priorytety Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Resort zapowiada także inwestycje w odrodzenie polskiej humanistyki. W tym roku humaniści będą mieli możliwość skorzystania z części środków z puli 8 mld zł, która trafi na innowacyjność. W przyszłym roku MNiSW chce zwiększyć nakłady na ten cel z budżetu.

Bliższa współpraca nauki z biznesem przyczyni się do komercjalizacji innowacyjnych projektów na większą skalę. Sytuacja jest coraz lepsza, ale wyniki prowadzonych badań przez świat nauki wciąż są w niewystarczającym stopniu finansowane z pieniędzy prywatnych. Pomostem między wynalazcami a prywatnymi firmami jest fundusz Polski Instytut Badań i Rozwoju, który prowadzi obecnie 11 inwestycji.

Już wkrótce do regeneracji tkanki kostnej i chrzęstnej u człowieka może być stosowany bioimplant. Dzięki wynalazkowi pacjent odzyska funkcjonalną i naturalną tkankę. Wdrożenie produktu do przemysłu to czasochłonne i wymagające wsparcia sektora biznesowego przedsięwzięcie. Aby wdrażanych projektów było więcej, naukowcom potrzebna jest pomoc ze strony uczelni i biznesu, bez którego komercjalizacja wynalazków jest praktycznie niemożliwa.

W rankingach innowacyjności Polska zajmuje niskie pozycje. Tymczasem potencjał naszego rynku jest ogromny, m.in. za sprawą obecnej perspektywy finansowej UE, która sprzyja rozwojowi innowacji. Poprawić niekorzystne statystyki mają szansę projekty spółki Softblue, która w ramach pre-IPO uzyskała 10 mln zł. Firma specjalizuje się w komercjalizacji wyników prac krajowych naukowców i współpracuje ze światem nauki.

Łatwiejszy proces decyzyjny i większa elastyczność sprawiają, że uczelnie prywatne mają więcej możliwości współpracy z przedsiębiorstwami niż uczelnie publiczne. Obie strony coraz chętniej taką współpracę nawiązują. Dla szkół to szansa na bardziej atrakcyjne kierunki i programy studiów. Dla firm to okazja, by pozyskać dobrze wykształconych pracowników.

Poprawia się sytuacja na rynku pracy dla osób młodych. Bezrobocie w tej grupie wciąż jest dwukrotnie wyższe niż w całym społeczeństwie, ale zmiany następują dynamicznie. Pracodawcy coraz aktywniej zabiegają o młodych pracowników i budują swój atrakcyjny wizerunek w tej grupie. Pomagają również rządowe programy wsparcia.

Blisko 9 mld euro – takie fundusze będą do wydania w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, który ma zastąpić w nowej perspektywie Innowacyjną Gospodarkę. Resort rozwoju regionalnego zapewnia, że pieniądze "będą szły za przedsiębiorcą", ale efektem musi być ostateczne wdrożenie innowacji w gospodarce.