Dolegliwości pracowników są powiązane z ich stylem życia. Coraz więcej osób korzysta ze zwolnień lekarskich z powodu zaburzeń psychicznych

Eksperci biją na alarm, że mimo niskiego bezrobocia w Polsce brakuje rąk do pracy w praktycznie każdej dziedzinie gospodarki. W 2022 roku w naszym kraju było nieco ponad 22 mln osób w wieku produkcyjnym, w tym aktywnych zawodowo mniej niż 17 mln.  Grupa aktywnych zawodowo jest uszczuplana przez osoby, które nie pracują z przyczyn zdrowotnych lub też często korzystają ze zwolnień lekarskich. Wśród najczęstszych dolegliwości pracowników są bóle pleców, ale też nadciśnienie tętnicze, zbyt wysoki poziom cholesterolu i cukru. Wiele z nich wynika ze złego stylu życia i braku aktywności fizycznej. Wśród powodów L4 coraz częściej pojawiają się też zaburzenia psychiczne.

– Statystycznie najczęstszą dolegliwością Polaków są bóle pleców, natomiast problemy zdrowotne często nie bolą i nie dają o sobie znać. W tym kontekście największym problemem jest podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, które dotyczy aż 55 proc. pacjentów. Podobny odsetek ma do czynienia z nadwagą i otyłością oraz nieprawidłowym cholesterolem. Około 18 proc. pacjentów ma podwyższony poziom cukru, co jest też bardzo poważnym problemem, ponieważ cukrzyca typu 2 jest globalną epidemią. Niestety bardzo wiele osób nie ma świadomości, że ma albo stan, przedcukrzycowy albo cukrzycę – mówi agencji Newseria Biznes prof. dr hab. n. med. Bożena Walewska-Zielecka, doradczyni zarządu do spraw medycznych Medicover.

Medicover opublikował niedawno kolejną edycję raportu „Praca. Zdrowie. Ekonomia. Perspektywa 2023”, który pokazuje profil zdrowotny pracujących Polaków, charakteryzując poszczególne grupy zawodowe pod kątem najczęstszych problemów ze zdrowiem i głównych przyczyn absencji chorobowej. Raport przedstawia statystyki z lat 2020–2022, obejmujących okres pandemii COVID-19. Został opracowany na podstawie danych medycznych grupy ponad 500 tys. osób, reprezentujących wszystkie branże w Polsce. Blisko połowę z nich stanowili pracownicy biurowi, ok. 20 proc. to osoby pracujące na produkcji, podobną grupę stanowili też pracownicy na stanowiskach decyzyjnych.

– W Medicover jesteśmy świadomi znaczenia opieki zdrowotnej i działań profilaktycznych wśród osób aktywnych zawodowo. Doskonale zdajemy sobie sprawę, jak cenne jest zdrowie pracownika, zarówno dla pracodawcy, jak i dla całej gospodarki. Analizując dane, zależało nam na pokazaniu realnego obrazu zdrowia polskich pracowników. Wnioski płynące z raportu są ważnym argumentem w dyskusji o znaczeniu zdrowia osób aktywnych zawodowo w kontekście funkcjonowania zarówno firm, jak i całej gospodarki – mówi Artur Białkowski, dyrektor zarządzający ds. usług biznesowych Medicover Polska.

Z analizy raportu wynika, że stan zdrowia pracowników w Polsce, a co za tym idzie ich zaangażowanie i efektywność, mają ogromne znaczenie zarówno z perspektywy pracodawców i konkurencyjności firm, jak i całej gospodarki, która w najbliższych latach będzie musiała poradzić sobie z coraz większym niedoborem kadr.

– Wzrasta także liczba osób, która przebywa na zwolnieniach z powodu zaburzeń psychicznych, co niestety jest trendem ogólnoświatowym – zauważa doradczyni zarządu do spraw medycznych w Medicover.

Jak wynika z raportu, liczba absencji chorobowych związanych z zaburzeniami psychicznymi w latach 2020–2022 wzrosła łącznie o 23 proc. Blisko 2/3 pracowników korzystało ze zwolnienia lekarskiego z powodu reakcji na ciężki stres, co czwarty doświadczał zaburzeń lękowych, podobny odsetek miał za sobą epizod depresyjny, natomiast 8 proc. pracowników korzystało ze zwolnienia lekarskiego z powodu nawracających zaburzeń depresyjnych. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja jest w tej chwili jedną z najczęściej występujących chorób na świecie i główną przyczyną samobójstw. Przewiduje się, że do 2030 roku stanie się także pierwszą najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową na świecie.

– Z roku na rok zdrowie psychiczne pracowników pogarsza się przede wszystkim z powodu czynników związanych z naszą sytuacją gospodarczą, a więc wyższą inflacją, ale także geopolityczną, czyli wojny w Ukrainie. Natomiast nasza obserwacja jest też taka, że pracownicy mają dziś większą świadomość w tym obszarze, w związku z czym częściej korzystają z usług psychologa czy lekarza psychiatry. I to również powoduje wzrost liczby zaburzeń psychicznych w statystykach – mówi Sylwia Rozbicka, kierowniczka ds. psychologii i psychiatrii w Centrum Zdrowia Psychicznego MindHealth.

Pozytywnym wnioskiem płynącym z najnowszego raportu Medicover jest to, że ponad połowa (51,5 proc.) pracowników korzysta z wizyt lekarskich profilaktycznie, co pokazuje, że osoby aktywne zawodowo dbają o swoje zdrowie. W 2022 roku aż 90 proc. pacjentów posiadających aktywny abonament wykonało przegląd stomatologiczny przynajmniej raz w roku, co stanowi wzrost o 21 proc. względem poprzedniego roku. W latach 2020–2022 dwukrotnie wzrosła również liczba wizyt u okulisty i optometrysty w celu doboru szkieł lub soczewek kontaktowych, co może wskazywać na pogarszający się w okresie pandemii wzrok.

Pracownicy przykładają coraz większą wagę do profilaktyki i mają potrzebę konsultowania z lekarzem swojego stanu zdrowia. Eksperci podkreślają, że w ogromnym stopniu wpływa na niego styl życia, w tym m.in. sposób odżywiania i nawodnienie organizmu, sen, umiejętności radzenia sobie ze stresem, stosowanie używek oraz regularna aktywność fizyczna.

– Brak ruchu ma bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia, zarówno od strony fizycznej, ponieważ przyczynia się do występowania chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy podwyższony cholesterol, ale także od strony psychicznej. Wiemy, że aktywność fizyczna bardzo pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne, a ono stanowi w tej chwili duży problem – mówi Justyna Gościńska, dyrektorka Departamentu Sport i Fitness w Medicover.

Polska należy do grona tych krajów UE, w których po pandemii nastąpił widoczny wzrost aktywności fizycznej w społeczeństwie. W dużym stopniu przyczynia się do tego również zainteresowanie pakietami sportowymi, także w kontekście benefitów pozapłacowych – z raportu wynika, że obecnie już ok. 60 proc. ogłoszeń o pracę ma jako benefit pakiet sportowy w standardzie.

– Patrząc od strony pracownika i pracodawcy, sport ma bardzo duże przełożenie na to, w jaki sposób funkcjonujemy w środowisku pracy, jak angażujemy się w swoje zadania. Jeśli regularnie uprawiamy aktywność fizyczną, jesteśmy bardziej efektywni, chce nam się bardziej, jesteśmy bardziej zmotywowani, bo po prostu lepiej się czujemy – tłumaczy Justyna Gościńska.

Raport „Praca. Zdrowie. Ekonomia. Perspektywa 2023” to nie tylko kompleksowa analiza stanu zdrowia populacji pracowników znajdujących się pod opieką Medicover. Istotną częścią raportu jest uaktualniana kalkulacja kosztów, jakie ponoszą pracodawcy z powodu wybranych chorób pracowników. Według najnowszych danych pracodawcy, których pracownicy korzystają z holistycznej opieki nad zdrowiem i dobrostanem oferowanej przez Medicover, oszczędzają 1462 zł rocznie w odniesieniu do każdego pracownika. Jak podkreślają autorzy raportu, to kolejny dobry powód, by zacząć inwestować w zdrowie pracowników.