Wszystkie newsy

W Polsce i całej Europie Środkowo-Wschodniej pojawia się coraz więcej start-upów z branży climate tech, które wspierają walkę ze zmianami klimatycznymi. Zajmują się m.in. alternatywnymi źródłami energii, recyklingiem, dostępem do wody, agritechem czy kwestiami związanymi z odpowiedzialną konsumpcją. Są też coraz istotniejszą częścią rynku venture capital. – To jest temat świeży. Projektów climate-techowych jest coraz więcej, ale one dopiero się rozwijają. Nie ma jeszcze zbyt wielu start-upów, które byłyby faktycznie działającymi, dochodowymi firmami. Stąd potrzebna nam współpraca akceleracyjna – zauważa Konrad Ozdowy, ekspert ds. innowacji w PKO Banku Polskim.

W związku z inwestycjami w rozwój sieci od stycznia br. opłaty dystrybucyjne dla firm wzrosły aż o kilkadziesiąt procent, co znacząco zawyża ich rachunki za energię. W kolejnych latach spodziewany jest dalszy wzrost opłat przy utrzymującej się niestabilności na rynku energii, dlatego coraz więcej przedsiębiorców już teraz szuka sposobów na zabezpieczenie się przed tymi zmianami. Najprostszym sposobem jest inwestycja we własne odnawialne źródło energii. Stąd też zainteresowanie takimi rozwiązaniami ze strony biznesu jest coraz większe.

Według platformy RE-Source Polska zajmuje obecnie 11. miejsce pod względem zakontraktowanej mocy w korporacyjnych PPA na zieloną energię z wynikiem niemal 1 GW. Polski rynek takich długoterminowych kontraktów wciąż jeszcze raczkuje, a standardy rynkowe dopiero zaczynają się klarować. Jednak polityka dekarbonizacji, a przede wszystkim wzrost cen i niestabilność rynku energii powodują, że na kontrakty cPPA decyduje się coraz więcej przedsiębiorstw. Według prognoz w perspektywie najbliższych lat w Polsce można oczekiwać już ok. 3–7 GW projektów rozwijanych w ramach umów cPPA.

Autobusy napędzane silnikiem Diesla wciąż stanowią prawie 80 proc. pojazdów we flotach polskich samorządów. Wymogi ustawy o elektromobilności powodują, że większość z nich prowadzi już szeroko zakrojone inwestycje w zeroemisyjny transport, które – według szacunków BGK – są warte łącznie blisko 1,5 mld zł. To jednak nie wystarczy, aby do 2028 roku osiągnąć wymagany ustawą, 30-proc. próg zeroemisyjnych pojazdów we flocie. Według szacunków BGK ten cel w wyznaczonym terminie uda się osiągnąć tylko 36 proc. samorządów. – Aby samorządy mogły zrealizować te ustawowe wymagania, potrzeba łącznie ok. 2,5 do 4,5 mld zł na zakup nowego, zeroemisyjnego taboru – mówi Anna Łopaciuk z Banku Gospodarstwa Krajowego.

Polscy rolnicy od połowy ubiegłego roku alarmowali, że rynek zalewa zboże z Ukrainy. Chodzi głównie o pszenicę, kukurydzę i rzepak. Gdy problem nabrzmiał, doszło do dymisji ministra rolnictwa i wprowadzenia kontrowersyjnego, bo niezgodnego z unijnym prawem, rozporządzenia zakazującego wwozu produktów rolnych z Ukrainy. Zdaniem rolników te działania jednak nie rozwiązują problemu braku nabywców chętnych na zakup zboża, które zalega w magazynach. Domagają się od rządzących ukarania winnych tej sytuacji i skutecznego lobbingu w strukturach UE.

Pierwsze kraje otrzymały pieniądze z KPO przeznaczone na odbudowę gospodarek po lockdownach już w sierpniu 2021 roku. Polska wciąż jeszcze nie złożyła nawet wniosku o ich wypłatę; ma to nastąpić po rozstrzygnięciu przez Trybunał Konstytucyjny zgodności z prawem nowelizacji o Sądzie Najwyższym. Zdaniem przedsiębiorców powoduje to narastanie dystansu między konkurencyjnością firm z Polski i z krajów korzystających ze środków na odbudowę. Oczekują więc od rządu pozytywnych rozstrzygnięć w tym obszarze. Ponadto apelują o poskromienie wydatków fiskalnych, uproszczenie procedur zatrudniania pracowników z dalszej zagranicy i wprowadzenia skutecznego programu prodemograficznego.

Płyta indukcyjna, piekarnik, lodówka, czajnik elektryczny oraz zmywarka – to sprzęty domowe, które zgodnie z szacunkami ekspertów zużywają najwięcej prądu. To dlatego ponad 80 proc. konsumentów deklaruje, że przy zakupie nowego urządzenia do domu zwraca uwagę na jego klasę energetyczną. Wiosenne porządki i remonty sprzyjają tego typu inwestycjom, więc eksperci PKEE przypominają, że im wyższa klasa, tym mniejsze zużycie energii, a to z kolei oznacza mniejsze rachunki za prąd. W tym roku dodatkową motywacją do oszczędzania są nie tylko limity zamrożonych przez rząd cen energii elektrycznej, lecz również 10-proc. upust na przyszłoroczne ceny.

Wbrew obawom części firm z branży tytoniowej, że stopniowe podwyższenie akcyzy na wyroby tytoniowe rok do roku, przewidziane w mapie akcyzowej, spowoduje wzrost szarej strefy, sytuacja okazuje się odwrotna. Szara strefa tytoniowa nadal maleje. Według Instytutu Doradztwa i Badania Rynku Almares jej udział w rynku tytoniowym w ubiegłym roku był rekordowo niski i wyniósł 5,35 proc. Na zmianach zyskały też legalny rynek i budżet państwa, ponieważ dochody z tytułu akcyzy na wyroby tytoniowe wzrosły. – Mapa akcyzowa pokazuje, jak planowanie podatkowe korzystnie wpływa na rozwój przedsiębiorców. Może być wzorem dla samej Komisji Europejskiej, żeby ten model, który okazuje się działać bardzo dobrze w Polsce, można było wdrożyć również na poziomie unijnym – mówi Przemysław Ruchlicki z Krajowej Izby Gospodarczej.

Polski system bankowy jest sprawny i nowoczesny, ale w stosunku do wielkości gospodarki ma na tle innych europejskich krajów niewielkie aktywa. Dodatkowe obciążenia, zarówno podatkowe, jak i związane z potencjalnymi rozstrzygnięciami ws. kredytów frankowych i kwestionowaniem WIBOR-u, mogą ograniczyć jego zdolność do finansowania projektów polskich firm na skalę stojących przed nimi wyzwań, takich jak transformacja energetyki, robotyzacja czy mieszkalnictwo. Zdaniem Krzysztofa Pietraszkiewicza, szefa ZBP, już dziś możliwości banków w tej dziedzinie są o połowę za małe w stosunku do potrzeb rozwoju gospodarki.

W walce z szarą strefą na rynku gier hazardowych w Polsce nie pomaga niska świadomość wśród samych graczy. 79 proc. z nich przyznaje, że korzysta z usług działających nielegalnie kasyn online – wynika z badania przeprowadzonego dla Stowarzyszenia Graj Legalnie. Chociaż jest to odsetek nieco niższy niż w poprzednim badaniu z 2020 roku, wciąż jest on niepokojąco wysoki i sprzyja rekordowym obrotom nielegalnej części rynku. To z kolei ma znaczące konsekwencje dla budżetu państwa i gospodarki.

Gospodarcze spowolnienie powoli skłania firmy do cięć i większej rozwagi w wydatkowaniu środków na marketing. Na taki krok nie mogą jednak pozwolić sobie przedsiębiorstwa działające w modelu B2C, zwłaszcza z branży e-commerce. – Nie ma sprzedaży w internecie bez marketingu internetowego – podkreśla Ewa Wysocka, prezeska i założycielka Tribe47. Jak wskazuje, dla części firm, które pomimo spowolnienia mają zapewnione finansowanie i długofalowo myślą o swoim rozwoju, kryzys może być paradoksalnie dobrą okazją do inwestowania w ten obszar. To pomoże im przyciągnąć nowych klientów.

Płatności bezgotówkowe z każdym rokiem biją kolejne rekordy popularności, a na polskim rynku funkcjonuje już ponad 1,2 mln terminali płatniczych POS, z których wszystkie są dostosowane do akceptacji płatności zbliżeniowych i mobilnych. Wciąż są jednak tzw. białe plamy. – Szacujemy, że jest ok. 500–600 tys. miejsc, gdzie takie terminale i płatności bezgotówkowe jeszcze nie dotarły – mówi Joanna Erdman, prezes zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa. Jak wskazuje, ich popularyzacja ma duże znaczenie zwłaszcza w kontekście walki z szarą strefą, ponieważ płatności bezgotówkowe ograniczają jej zasięg, a przy tym stymulują wzrost gospodarczy i pozytywnie wpływają na poziom PKB.

W styczniu 2023 roku weszła w życie unijna dyrektywa CSRD, która od 2024 począwszy, w trzech etapach, kilkukrotnie zwiększy liczbę spółek zobligowanych do raportowania w zakresie ESG, czyli dbałości o środowisko i klimat, społecznej odpowiedzialności oraz ładu korporacyjnego. Będzie to wymagało od firm stworzenia zespołów odpowiedzialnych ze te procesy lub podjęcia współpracy z wyspecjalizowanymi doradcami. Ma to znaczenie o tyle, że dla globalnych inwestorów spełnianie kryteriów ESG zaczyna być standardem przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

Kryzys energetyczny, rosnące rachunki za prąd i ogrzewanie są wyzwaniem nie tylko dla indywidualnych odbiorców, ale też dla samorządów. Jedni i drudzy mają jednak do dyspozycji szeroki wachlarz działań i dotacji, z których mogą skorzystać, żeby obniżyć ich wysokość. Polska Zielona Sieć przez cały sezon grzewczy prowadziła kampanię „Ciepła zima”, w której pokazywała różne sposoby na obniżenie rachunków za energię. Jego częścią był m.in. specjalnie opracowany przewodnik online z listą programów i źródeł dotacji wspierających efektywność energetyczną.

UE pracuje nad wspólnymi ramami regulacyjnymi dla branży kryptowalut – tzw. rozporządzenie MiCA ma być przedmiotem głosowania Parlamentu Europejskiego w kwietniu. Jednak w branży już mówi się o potrzebie jego zaktualizowania, ponieważ planowane regulacje nie nadążają za błyskawicznym postępem. – Technologia się rozwija. A jeżeli na stworzenie sensownego aktu prawnego potrzeba czterech–pięciu lat, to jest niemożliwe, żeby regulacyjnie za nią nadążyć – mówi Paweł Kuskowski, CEO i współzałożyciel Gatenox. Jak ocenia, unijna regulacja powinna mieć pozytywny wpływ na rynek kryptowalut i obniżyć tzw. próg wejścia dla osób, które dotąd nie miały z nim styczności. Jeśli jednak regulacja nie będzie przystawać do aktualnego kształtu tej branży, może wyhamować jej rozwój.