Wszystkie newsy

Inwestycje w transgraniczne połączenia drogowe i kolejowe zwiększające mobilność mieszkańców Polski, w infrastrukturę zwiększającą bezpieczeństwo energetyczne czy w infrastrukturę IT – to projekty, które będzie wspierać Fundusz Trójmorza. Przedsięwzięcie finansowe zainicjowane przez BGK będzie się koncentrować na projektach, których celem jest poprawa jakości życia Polaków. Kolejnym krokiem w budowie Funduszu jest wrześniowe spotkanie w Warszawie, w którym uczestniczyć będą prezesi banków i instytucji rozwoju oraz ministrowie z krajów Trójmorza.

Szybka rozbudowa infrastruktury, konieczność wypełnienia luki mieszkaniowej czy zmiany w polityce energetycznej to tylko część wyzwań, którym polskie samorządy będą musiały sprostać w nadchodzących latach. Tymczasem nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej na lata 2021–2027 będzie dla nich mniej hojna. Samorządy już teraz powinny szukać nowych źródeł finansowania, aby utrzymać wysoką aktywność inwestycyjną z ostatnich lat – wynika z analizy Banku Gospodarstwa Krajowego, przygotowanej na 14. edycję konferencji „BGK dla JST”.

Utrzymanie szybkiego tempa rozwoju polskiej gospodarki w długiej perspektywie będzie coraz trudniejsze. Jednak ta wciąż ma potencjał, żeby w nadchodzącym 10-leciu rozwijać się w tempie 5 proc. rocznie. Warunkiem jest zwiększanie produktywności, poziomu inwestycji, wydatków na innowacje, a także usprawnienie rynku pracy oraz zapewnienie firmom przyjaznych warunków do prowadzenia działalności – wynika z najnowszego raportu McKinsey & Company przygotowanego we współpracy z „Forbes”. Jeżeli te warunki zostaną spełnione, do 2030 roku Polska ma szansę podwoić swój PKB, osiągnąć poziom zamożności krajów Europy Zachodniej i awansować do gospodarczej ekstraklasy.

Brak finansowania, know-how i świadomości władz samorządowych, a przede wszystkim brak długoterminowej strategii i koncepcji rozwoju inteligentnych miast – to w Polsce główne bariery dla rozwoju smart cities. Włodarze miast nadal w dużej mierze traktują je jako nowinkę technologiczną. Metropolie wdrażają co prawda inteligentne systemy, ale działają one w oderwaniu od siebie, przez co nie w pełni efektywnie. Tymczasem, jak pokazuje raport opracowany dla Ministerstwa Cyfryzacji, rozwiązania typu smart city mogą przynieść nawet 30-proc. korzyści w różnych obszarach: od bezpieczeństwa, poprzez poprawę jakości życia i zdrowia mieszkańców, po istotne oszczędności w zużyciu mediów.

W 41 miastach Polski mieszkańcy są narażeni na większe ryzyko występowania chorób układu krążenia czy układu oddechowego w związku z ekstremalnymi zjawiskami klimatycznymi. W 36 miastach nawałnice, powodzie i ekstremalne temperatury mogą zakłócać funkcjonowanie transportu, a w 14 – sektora energetycznego. Na przestrzeni kolejnej dekady powszechne będą w Polsce coraz dłuższe fale upałów i krótkie, ale intensywne opady deszczu, które będą powodować lokalne zalania i podtopienia – wynika z nowej „Polityki ekologicznej państwa do 2030 roku”. Dokument będzie podstawą do inwestowania środków z UE, tworzenia nowego prawa i modernizowania infrastruktury tak, aby polska gospodarka zaadaptowała się do skutków zmian klimatycznych.

Głównym wyzwaniem w procesie informatyzacji państwa jest obecnie przygotowanie narzędzi, które umożliwiają szybkie i sprawne wdrażanie innowacji, a także ułatwią pracę urzędnikom – ocenia Justyna Orłowska, dyrektor programu GovTech Polska. Urzędy i instytucje państwa już zaczynają takie narzędzia zamawiać. Przykładem może być konkurs GovTech Polska, w ramach którego powstanie system kontrolujący przewożone przez granice towary z wykorzystaniem urządzeń RTG. Automatycznie będzie on identyfikować przedmioty, co usprawni pracę funkcjonariuszy KAS w trakcie kontroli granicznej.

Jeszcze w tym roku rolnicy będą mogli się ubiegać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o pomoc finansową na inwestycje w tzw. małą retencję. Pieniądze te rolnicy mogą przeznaczyć m.in. na inwestycje chroniące gospodarstwa przed suszą, czyli budowę zbiorników wodnych albo zakup systemów nawadniających. Kwota dofinansowania może sięgnąć 100 tys. zł. Od jesieni znacznie wzrośnie też premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej. W październiku ruszy także nabór wniosków na działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego.

Mimo sprzeciwu Polski na czerwcowym szczycie i zablokowania neutralności klimatycznej UE do 2050 roku w długiej perspektywie polska gospodarka nie ma innej drogi, jak przestawienie się na czyste technologie w produkcji energii – ocenia ekspert Uniwersytetu Wrocławskiego dr Mieczysław Sobik. Jak podkreśla, jednym z najbardziej perspektywicznych segmentów jest dziś fotowoltaika i energetyka nuklearna.

Trzy czwarte unijnych dopłat trafia obecnie do 20 proc. najbardziej uprzemysłowionych gospodarstw. Ten sposób kształtowania Wspólnej Polityki Rolnej sprzyja koncentracji gospodarstw rolnych, co z kolei ma negatywny wpływ na środowisko i kondycję gleby. Szacuje się, że polskie rolnictwo odpowiada za około 10 proc. krajowej emisji gazów cieplarnianych. Dlatego eksperci uważają, że europejska polityka rolna wymaga reformy i ukierunkowania na wspieranie małych i średnich gospodarstw, produkcji zdrowej żywności i rolnictwa ekologicznego.

Negocjacje dotyczące unijnego budżetu na lata 2021-2027 przebiegają w wyjątkowo trudnych warunkach. Wynika to m.in. z faktu zbliżającego się brexitu, który oznacza dla unijnej kasy ubytek rzędu 12 mld euro, a także konieczności finansowania nowych wyzwań, jak integracja uchodźców, ochrona granic czy wspieranie cyfrowej gospodarki. Znaczące miejsce w nowej siedmiolatce musi też znaleźć przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. – Unia Europejska przywiązuje do nich ogromną wagę, w tym kierunku powinno też zmierzać wsparcie dla rolnictwa – ocenia były europoseł Czesław Siekierski.

Polityka wobec Chin, Rosji i USA, kwestie klimatyczne i wspólna polityka obronności będą jednymi z kluczowych wyzwań dla nowo wybranych władz UE – ocenia Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego w Krynicy. Główny problem stanowi dziś jednak brak jedności i wspólnego głosu państw członkowskich w sprawach kluczowych, dlatego najtrudniejsze może okazać się wypracowanie kompromisu i niwelowanie podziałów w ramach UE. Wyzwania stojące przed dzisiejszą zjednoczoną Europą będą jednym z tematów, który zdominuje dyskusję podczas XXIX Forum Ekonomicznego w Krynicy. W najważniejszym spotkaniu politycznych i ekonomicznych elit regionu CEE, które odbędzie się w dniach 3–5 września, udział zapowiedziało już blisko 5 tys. gości z 60 państw.

Nowa szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen prowadzi rozmowy na temat wyboru komisarzy z poszczególnych krajów. Jak zapowiedział premier Mateusz Morawiecki, polski rząd będzie się starał o tekę gospodarczą w nowej KE. Ekspert Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Melchior Szczepanik ocenia, że polskiemu rządowi podoba się m.in. strategia von der Leyen dotycząca niwelowania podziałów w ramach Unii Europejskiej czy jej wizja polityki obronności. Kontrowersyjnym dla Polski elementem agendy nowej przewodniczącej KE może być natomiast wspólny rynek i kwestia praworządności.

Polskie rolnictwo wytwarza około 2,4 proc. PKB, podczas gdy średnia w UE to niecałe 1,5 proc. Zatrudnia też więcej pracowników niż w UE, dlatego ciągle odgrywa bardzo ważną rolę w polskiej gospodarce. Od momentu wstąpienia do Unii liczba środków kierowanych do obszarów wiejskich wzrosła 15-krotnie, ale rolnictwo nadal boryka się z istotnymi problemami o charakterze środowiskowym i społecznym. Wynikają one m.in. z faktu, że w Polsce 3/4 dopłat bezpośrednich trafia raptem do 20 proc. największych gospodarstw. Wspólna Polityka Rolna w tym zakresie wymaga reformy – podkreślają eksperci.

We wrześniu Bank Gospodarstwa Krajowego uruchomi pilotażowy program nisko oprocentowanych pożyczek na likwidację barier architektonicznych w budynkach pod kątem seniorów, rodziców z dziećmi i osób z niepełnosprawnościami. Skorzystać z nich będą mogły m.in. uczelnie i szkoły, biblioteki i spółdzielnie mieszkaniowe. Po spełnieniu określonych kryteriów mogą liczyć na umorzenie nawet 40 proc. wartości pożyczki. W tym roku BGK przeznaczy na nie 4 mln zł, w kolejnych latach środki na ten cel będą znacznie większe. – W Finlandii w ciągu 9 lat udało się wyremontować 45 tys. klatek schodowych, a Polska jest krajem o wiele większym, co pokazuje nasze potrzeby w tym zakresie – mówi Piotr Krasuski z Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

W ostatnim kwartale tego roku przedsiębiorcy z sektora MŚP po raz kolejny będą mogli się ubiegać o dofinansowania na innowacje. BGK uruchamia szóstą edycję konkursu Kredyt na innowacje technologiczne z kwotą alokacji 350 mln zł. O wsparcie mogą wnioskować firmy, które zatrudniają nie więcej niż 250 pracowników, mają dobry pomysł i zdolność kredytową. Kwota dotacji może sięgnąć 6 mln zł.