Wszystkie newsy

Polskie społeczeństwo szybko się starzeje. Już w tej chwili ponad 1/4 Polaków ma powyżej 60 lat, a w ciągu kolejnych dwóch dekad odsetek osób starszych w ogóle populacji sięgnie nawet 40 proc. Tak zwane silver tsunami będzie mieć wpływ na rynek pracy, wzrost gospodarczy, ale przede wszystkim będzie ogromnym wyzwaniem dla systemu emerytalnego i służby zdrowia. Sektor medyczny będzie musiał się zmierzyć m.in. z większą częstotliwością występowania chorób przewlekłych, których ryzyko rośnie wraz z wiekiem. Przykładem jest choroba Alzheimera, z którą obecnie żyje w Polsce ok. 580 tys. osób. Jednak szacunki wskazują, że w ciągu najbliższych dwóch dekad ta liczba się podwoi i sięgnie już 1,2 mln.

– Nasze cele klimatyczne są absolutnie spójne z odejściem od paliw kopalnych z Rosji. Jeżeli chcemy osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku na poziomie unijnym, musimy przecież odchodzić od paliw kopalnych w energetyce – mówi Adam Guibourgé-Czetwertyński, wiceminister klimatu i środowiska. Zastąpienie paliw kopalnych odnawialnymi źródłami to jednak proces zakrojony na lata, a równolegle w krótkiej perspektywie trzeba szukać dywersyfikacji dostaw tych surowców, na których w dużej mierze opiera się unijna gospodarka. Potrzebna będzie także zmiana podejścia do gazu, który miał być paliwem przejściowym w procesie transformacji energetycznej i alternatywą dla węgla.

Niemcy wpadają na zakupy do przygranicznych sklepów Biedronki głównie po mięso, białą kiełbasę i szynki, Słowacy szukają przede wszystkim polskiego nabiału. Podobnie zresztą jak klienci z Ukrainy. Litwini preferują m.in. żeberka BBQ wolno gotowane, piwa i alkohole wysokoprocentowe, z kolei Czesi są amatorami ryb, np. śledzi i wędzonej makreli – wynika ze statystyk Biedronki, z której programu lojalnościowego od roku mogą korzystać użytkownicy zagranicznych numerów telefonów z sąsiednich krajów. Moja Biedronka jest w tej chwili najpopularniejszym tego typu programem w Polsce, zbliżając się do 12 mln aktywnych klientów.

Handel odpowiada za około 8 proc. wpływów z podatku od osób prawnych w Polsce, z czego 6 proc. to CIT od dużych sieci handlowych. Udział ten rośnie do 11 proc., jeśli doliczy się podatek od sprzedaży detalicznej, który od 2021 roku odprowadzają największe podmioty. Poza tym sektor handlowy to duży pracodawca, również w regionach o wysokim bezrobociu, a także czynnik stabilizujący ceny żywności. Wobec szybko rosnących kosztów wytworzenia produktów i pracy, które przekładają się na ceny końcowe, konsumenci już wkrótce mogą zacząć oszczędzać, a to zmniejszy realne przychody handlu, a więc i podatki.

Od 24 lutego br., czyli od dnia zbrojnej napaści na Ukrainę, Unia Europejska zapłaciła Rosji ponad 19,5 mld euro za surowce energetyczne i ta kwota stale rośnie – podaje think tank CREA. Sprzedaż gazu, ropy i gazu odpowiada za ponad 1/3 dochodów budżetowych Rosji i stanowi źródło finansowania działań wojennych w Ukrainie. W ramach piątego pakietu sankcji wobec Rosji UE chce zrezygnować z importu węgla, drewna, cementu, owoców morza i alkoholu. W grze jest także embargo na ropę naftową, ale na jednomyślną decyzję wspólnoty w sprawie zakazu importu gazu jednak raczej nie ma co liczyć.

Według nowego projektu zmian w ustawie o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa operatorzy telekomunikacyjni zostali dopuszczeni do postępowania w zakresie oceny ryzyka dostawców sprzętu, oprogramowania i usług ICT. Problem w tym, że ustawodawca proponuje w projekcie kryterium przychodowe. W praktyce więc swoją opinię w postępowaniu będzie mogło wyrazić kilkanaście największych podmiotów, osiągających przychody ponad 110 mln zł, a małe i średnie przedsiębiorstwa zostaną z tej procedury wykluczone. – Zasadne wydawałoby się przedyskutowanie tych nowych propozycji. Zwłaszcza z uwagi na wagę tego projektu i jego ciężar gatunkowy – mówi Jakub Bińkowski ze Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.

– Wśród uchodźców z Ukrainy około połowę stanowią dzieci, więc nie mogą pracować. Z pozostałego miliona jakaś część to babcie, które z tymi dziećmi przyjechały. Tak więc realnie na polski rynek pracy może napłynąć około 600 tys. osób – mówi Dariusz Szymczycha, wiceprezes Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej. Jak ocenia, w Polsce nie zabraknie dla nich pracy, a firmy – w obliczu ciągnących się od lat problemów z niedoborem kadr – czekają na napływ nowych pracowników. Muszą jednak pamiętać, że większość z nich będą stanowić matki z dziećmi, dlatego rynek musi zaoferować im elastyczne formy zatrudnienia w zawodach, które mogą wykonywać kobiety.

Według danych ONZ budynki i cały przemysł budowlany odpowiadają za ok. 38 proc. światowych emisji dwutlenku węgla. Do 2050 roku globalne zasoby budowlane prawdopodobnie się podwoją, co spowoduje również ogromny wzrost tych emisji – wynika z raportu opracowanego przez Polish Green Building Council i EBOiR. Sektor budowlany w ostatnich latach podejmuje coraz intensywniejsze wysiłki na rzecz ograniczenia emisyjności. Jednak w tym celu konieczne jest nie tylko ograniczenie energii bezpośrednio zużywanej przez budynki, w czym ma pomóc nowa rządowa strategia, ale również m.in. zmiana podejścia do projektowania, produkcji materiałów i całego procesu budowlanego.

Z powodu działań zbrojnych w Ukrainie dostawy czy płatności pomiędzy polskimi i ukraińskimi podmiotami stały się niemożliwe. To oznacza, że wiele firm nie jest w stanie wypełnić swoich zobowiązań wynikających z podpisanych umów handlowych. W prawie międzynarodowym istnieje kilka sposobów na rozwiązanie takiej sytuacji. Z części z nich przedsiębiorcy korzystali już w czasie pandemii COVID-19, żeby uniknąć odpowiedzialności np. za opóźnienia, które wynikały z gospodarczych zakłóceń, a nie zaniedbania wykonawcy.

– Realizujemy cztery programy w Rumunii, Bułgarii, Chorwacji i Grecji, ale skala programu w Polsce jest mniej więcej taka sama albo nawet większa niż w tych czterech pozostałych razem wziętych – mówi Magnar Odelien z agencji Innovation Norway, która jest norweskim partnerem PARP we wdrażaniu programu „Rozwój przedsiębiorczości i innowacje” finansowanego z Funduszy Norweskich. – Ten program spotyka się z dużym zainteresowaniem polskich przedsiębiorców – dodaje Mikołaj Różycki, zastępca prezesa PARP. Obecnie dobiega końca nabór w po raz drugi ogłoszonym konkursie „Blue Growth – Innowacje w obszarze wód śródlądowych lub morskich”. Jeszcze tylko do 7 kwietnia br. o dofinansowanie mogą się ubiegać projekty dotyczące zrównoważonego rozwoju obszarów wodnych.

Zgodnie z zapowiedziami rządu Polska już w maju ma zrezygnować z zakupów rosyjskiego węgla, a do końca roku przestanie importować ropę i gaz z Rosji. Zmieniona „Polityka energetyczna Polski do 2040” więcej uwagi poświęca niezależności energetycznej kraju, zakłada szukanie nowych kierunków dostaw surowców i przyspieszenie rozwoju OZE. Wojna w Ukrainie, która wywindowała ceny energii i paliw, skłania także firmy do szukania bezpieczeństwa energetycznego i inwestowania w zielone źródła. Na tym trendzie chce skorzystać spółka Luneos, która planuje budowę farm wiatrowych i fotowoltaicznych oraz chce się stać dostawcą zielonej energii dla biznesu.

Rosnąca niepewność związana z wojną w Ukrainie zniechęca do inwestycji zarówno firmy, jak i konsumentów. Do tego dochodzą zakłócenia w handlu zagranicznym, drożejące szybko surowce, które napędzają inflację. Analitycy banku BNP Paribas prognozują, że ok. 10-proc. wzrost cen może pozostać z nami na dłużej i to mimo cyklu podwyżek stóp procentowych. – On będzie kontynuowany przez kolejne trzy–sześć miesięcy, a wyższe oprocentowanie nie sprzyja inwestycjom – mówi Michał Dybuła, główny ekonomista banku.

W Rządowym Centrum Legislacji pojawiła się kolejna wersja projektu nowelizacji ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, którą rząd próbuje uchwalić już od dwóch lat. Każda nowa propozycja tych przepisów budzi jednak szereg kontrowersji. Eksperci podkreślają, że tym razem rząd całkowicie pominął interesy małych i średnich operatorów. – Prawo telekomunikacyjne nigdy nie dzieliło operatorów ze względu na finanse, za to nakładało na nich te same obowiązki. Tymczasem nowa ustawa o KSC krzywdzi firmy słabsze rynkowo i w dyskryminujący wręcz sposób dzieli operatorów na lepszych i gorszych – podkreśla Piotr Muszyński, doradca prezydenta Pracodawców RP ds. teleinformatyki, prezes Fixmap. Chodzi m.in. o dostęp do procedury oceny dostawców wysokiego ryzyka.

W związku z rosyjską napaścią na Ukrainę w ciągu ostatnich tygodni z Rosji wycofują się setki zagranicznych firm, w tym globalni giganci i duże, rozpoznawalne marki. Teraz ma zamiar dołączyć do nich m.in. koncern tytoniowy Philip Morris International, któremu rosyjski rynek zapewniał dotąd ok. 6 proc. całkowitych przychodów netto. Koncern ograniczył już produkcję w Rosji, wygasił zaplanowane na tym rynku inwestycje oraz premiery produktów. W związku z zapowiedzianym zamiarem wyjścia z Rosji w kwietniu PMI ma przedstawić swoje zaktualizowane prognozy finansowe. Równocześnie koncern skupia się na prowadzonej na wielu polach pomocy humanitarnej dla Ukrainy, którą w dużej części koordynuje polski oddział firmy.

W badaniu GFK Polonia zrealizowanym dla ElektroEko co piąty Polak przyznał, że zdarzyło mu się wyrzucać zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny do śmietnika. Tymczasem elektrośmieci to grupa odpadów, która – zaraz po plastiku – stanowi ogromne zagrożenie dla środowiska. Z drugiej strony ze zużytej elektroniki można odzyskać cenne surowce i metale takie jak np. złoto, srebro i miedź, które następnie można ponownie wykorzystać. – Świadomość Polaków w zakresie postępowania ze zużytym sprzętem stopniowo rośnie, ale wciąż jeszcze mamy dużo do zrobienia – wskazuje Grzegorz Skrzypczak, prezes ElektroEko.