Wszystkie newsy

Tylko co 10. projekt składany do Narodowego Centrum Nauki uzyskuje obecnie dofinansowanie, co oznacza stratę ogromnego potencjału badawczego. Środowisko naukowe zaapelowało do rządu o zwiększenie budżetu tej jednostki do poziomu umożliwiającego finansowanie co najmniej 25 proc. rozpatrywanych projektów badawczych. – To jest pewien próg, dzięki któremu dobre projekty nie będą odrzucane tylko dlatego, że brakuje na nie pieniędzy – mówi prof. Marek Konarzewski, prezes Polskiej Akademii Nauk. Jak podkreśla, zbyt niski poziom finansowania – zwłaszcza na tle innych krajów europejskich – wciąż pozostaje jedną z głównych bolączek polskiej nauki.

Choć mężczyźni są dwukrotnie bardziej niż kobiety skłonni zainwestować na rynku kryptowalut, to nie tylko płeć ma kluczowe znaczenie przy podejmowaniu takiego ryzyka. Na lokowanie kapitału w ten sposób decydują się osoby o odpowiednich cechach osobowości: pewne siebie finansowo, mniej ugodowe, mniej sumienne i bardziej otwarte na doświadczenia. Kryptowaluty nie są jednak najpopularniejszym instrumentem inwestycyjnym. Na zainwestowanie w nie zdecydowałoby się mniej niż 1 na 10 ankietowanych osób. Dzieje się tak, ponieważ jest to stosunkowo nowy instrument inwestycyjny, na dodatek cechujący się dużą zmiennością i wysokim ryzykiem.

Z szacunków SolarPower Europe wynika, że Polska odnotowała w ubiegłym roku wzrost mocy zainstalowanej w fotowoltaice o 4,6 GW. To wciąż wysokie tempo, ale w rankingu europejskich państw z największym przyrostem mocy spadliśmy poza podium. To w dużej mierze efekt spadku inwestycji w segmencie najmniejszych instalacji PV, co zostało spowodowane zmianami w systemie rozliczeń w 2022 roku. Wprawdzie rynek ten zaczął się już podnosić po największym spowolnieniu, ale w 2024 roku tempo prawdopodobnie nadal będzie niewielkie. Wiele zależy od ewentualnych rządowych zmian dla prosumentów. Z drugiej strony widać wyraźny wzrost zainteresowania dużymi projektami. Główną barierą ograniczającą rozwój rynku PV w Polsce wciąż pozostają jednak ograniczone możliwości przyłączania nowych instalacji do sieci.

Rada Polityki Pieniężnej na lutowym posiedzeniu nie zmieniła poziomu stóp procentowych. Tak prawdopodobnie pozostanie jeszcze przez jakiś czas. Zdaniem Grzegorza Maliszewskiego, głównego ekonomisty Banku Millennium, przestrzeń na obniżki pojawi się w II połowie roku i będą to raczej stopniowe i nieznaczne cięcia. Radę skłonią do tego dalsze umacnianie się złotego, a także inflacja, która po wygaśnięciu tarcz antyinflacyjnych może wzrosnąć do 6,5–7 proc. Ewentualne obniżki stóp procentowych wpłyną na wzrost zainteresowania kredytami hipotecznymi, choć pewnie nie tak mocno jak zapowiadany przez rząd program.

– Mam wrażenie, że na razie nowy rząd zajmuje się bardziej odzyskiwaniem państwa niż wspieraniem przedsiębiorczości. Ale znamy deklaracje i te zaplanowane reformy, jak np. wakacje ZUS-owskie, są dla polskich przedsiębiorców szalenie ważne – mówi Bogusław Chrabota, redaktor naczelny „Rzeczpospolitej”. Przedsiębiorcy mają wobec koalicyjnego rządu wiele oczekiwań, ale jednym z najważniejszych jest przywrócenie klimatu wolności gospodarczej oraz stabilności prowadzenia biznesu. – Liczylibyśmy przede wszystkim na potraktowanie przedsiębiorców jako tych, którzy kreują gospodarkę w tym kraju i mają duży wpływ na to, co się dzieje także w innych sektorach życia – mówi Jarosław Grzywiński z BCC. Styczniowe wskaźniki nastrojów firm pokazują większy optymizm, mimo wielu wyzwań i to nie tylko gospodarczych.

Od kwietnia br. w programie Czyste Powietrze pojawią się dodatkowe wymogi dotyczące kupowanych urządzeń – finansowanie będą mogły otrzymać tylko te, które znajdują się na liście zielonych urządzeń i materiałów. To odpowiedź na pojawiające się na rynku przypadki złej jakości sprzętu. Program wymaga jednak więcej zmian. Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozpoczęło w tej sprawie konsultacje społeczne. Chodzi m.in. o zapewnienie odpowiednich źródeł finansowania wypłat dla beneficjentów i sprawnej obsługi wniosków.

Blisko 40 proc. Polaków przed 45. rokiem życia ma doświadczenie związane z inwestowaniem. Nie przekłada się to jednak na wiedzę o mechanizmach rynkowych – wynika z badania Indeksu Kompetencji Inwestycyjnych, przeprowadzonego na zlecenie platformy inwestycyjnej Portu. Chociaż z powodu rekordowo wysokiej inflacji w ostatnich dwóch latach Polacy przeszli przyspieszony kurs z obszaru inwestowania, to pozostajemy z naszą wiedzą w tyle za Czechami i Słowakami.

– Bardzo nas cieszy decyzja Polski o przystąpieniu do Prokuratury Europejskiej, ponieważ to oznacza poszerzenie naszej strefy działania. Z kolei dla polskich obywateli to oznacza, że Polska stanie się silniejsza i bezpieczniejsza. Dzięki przystąpieniu do EPPO pieniądze i bezpieczeństwo Polaków będą lepiej chronione – mówi Laura Codruța Kövesi, Europejska Prokurator Generalna, która w tym tygodniu spotkała się z ministrem sprawiedliwości prof. Adamem Bodnarem. Na razie Polska wciąż czeka na odpowiedź Komisji Europejskiej w sprawie przystąpienia do EPPO, ale przygotowania do tego kroku trwają. Dla EPPO będzie pracować w Polsce 24 prokuratorów, współpracujących z Policją i służbami fiskalnymi, którzy będą posiadać identyczne uprawnienia jak prokuratorzy krajowi.

Polskie firmy weszły w 2024 rok z optymizmem. Pozytywne nastroje przeważają zwłaszcza wśród firm dużych i średnich, wśród mikro- i małych przedsiębiorstw wciąż utrzymuje się lekka przewaga nastrojów negatywnych, co jest m.in. efektem odczuwalnych przez nie spadków wartości sprzedaży i nowych zamówień. – Jest kilka barier, które utrudniają dziś działalność biznesu – wskazuje prezes Business Centre Club dr Jacek Goliszewski. Wśród nich są rosnące koszty pracownicze i niedobór rąk do pracy, inflacja, wysokie koszty finansowania i ceny energii, ale także niestabilność prawna i podatkowa. Tak trudne otoczenie to wyzwanie dla firm i ich liderów. Przedsiębiorcy, którzy mimo piętrzących się trudności zrealizowali w 2023 roku swoje cele i co najmniej utrzymali swoją wysoką pozycję rynkową, zostali właśnie uhonorowani nagrodami BCC.

Wzrost gospodarczy na poziomie 2,9 proc. z perspektywą w górę, który będzie napędzany przede wszystkim przez odradzającą się konsumpcję prywatną, obniżenie średniorocznej inflacji do poziomu nieco ponad 5 proc. oraz możliwe cięcia stóp procentowych RPP o 50–75 pb. – to najważniejsze prognozy gospodarcze Banku Millennium na 2024 rok. – To będzie okres powrotu do równowagi w gospodarce, ale nie we wszystkich aspektach uda się ten proces w pełni przeprowadzić – ocenia główny ekonomista banku Grzegorz Maliszewski. Tym bardziej że na horyzoncie wiele wydarzeń, które będą mocno wpływać na rynki i inwestorów.

Kilkanaście tysięcy beneficjentów, którzy ponieśli koszty ocieplenia domów i wymiany źródła ciepła, a teraz czekają na refundację tych wydatków z programu Czyste Powietrze, na pewno otrzyma zaległe dotacje – zapewniło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort pracuje nad środkiem zaradczym, który ma upłynnić wypłaty. Długoterminowo chce uruchomić pulę środków przewidzianych na 2024 rok z instrumentu #FeniKS. W dalszej perspektywie program Czyste Powietrze czekają jednak spore zmiany, które mają zwiększyć jego efektywność – zapowiedziała w ostatnich dniach minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Aktywiści i eksperci apelują do resortu i NFOŚiGW o jak najszybsze działania, które zapobiegną podobnym problemom w przyszłości.

– W ubiegłym roku aż 40 proc. pensji w instytutach PAN było poniżej minimalnej pensji i trudno było nam przekonać młodych ludzi, że ścieżka rozwoju naukowego jest tym, co powinni w życiu robić – mówi prezes PAN, prof. Marek Konarzewski. Wskazuje, że zapisana w budżecie na ten rok kwota 180 mln zł dotacji pozwoli zaledwie na zrekompensowanie podwyżek kosztów utrzymania potencjału badawczego instytutów. Żeby mówić o dalszym rozwoju PAN, trzeba wrócić do rozmów o finansowaniu, ale także o zmianach organizacyjnych w tej instytucji. Reformę PAN zapowiedział już minister nauki i szkolnictwa wyższego Dariusz Wieczorek.

Od 31 stycznia br. zmienią się zasady i wymogi dotyczące towarów wwożonych na brytyjski rynek, w przypadku części z nich pojawi się obowiązek posiadania odpowiednich certyfikatów. Nowe przepisy dotyczą przede wszystkim zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, ale także roślin, owoców i warzyw. Dla eksporterów oznaczają one szereg nowych obowiązków, których niewypełnienie może zatrzymać przewożony towar na granicy. Z kolei przewoźnicy muszą się liczyć z dodatkowymi kontrolami na granicy, co może wiązać się z dodatkowym czasem oczekiwania na jej przekroczenie. Za trzy miesiące pojawią się dodatkowo kary za brak odpowiednich dokumentów.

Inflacja w Polsce szybko hamuje, jednak tempo rocznego wzrostu zatrzymało się nieco powyżej 6 proc. Zważywszy na efekt bazy, czyli wysokie wskaźniki sprzed roku, wzrost cen wciąż jest zbyt szybki w relacji do celu inflacyjnego. Problemem pozostaje planowana likwidacja tarcz antyinflacyjnych, która ma nastąpić pod koniec I i II kwartału obecnego roku. Rada Polityki Pieniężnej raczej nie zmieni stóp procentowych w tym roku, choć jej narracja jest chwiejna. Widać, że inflacja największym problemem jest w naszym regionie.

W poniedziałek ruszyła kolejna edycja Funduszu MŚP. Mikro-, małe i średnie firmy z UE mogą w nim uzyskać dofinansowanie do opłat urzędowych związanych z ochroną własności przemysłowej, czyli m.in. z rejestracją znaków towarowych i wynalazków. Dotyczy to zarówno ochrony na terenie Polski, jak i w całej UE. Dopłata wynosi w zależności od wybranego bonu od 1 tys. do 3,5 tys. euro. Z dofinansowania mogą skorzystać także firmy ukraińskie. Poprzednia edycja SME Fund cieszyła się dużym zainteresowaniem krajowych podmiotów – były drugą po Hiszpanach najliczniejszą grupą wśród wnioskujących o dofinansowanie.