Wszystkie newsy

Niedawno NASA ogłosiła skład misji Artemis II, w ramach której badany będzie Księżyc. Misja wyruszy w 2024 roku i obleci naturalnego satelitę Ziemi. Rok później wystartuje kolejna misja, przewidująca już lądowanie na Księżycu, po raz pierwszy od półwiecza. Ponowna eksploracja Księżyca wiąże się z oceną możliwości budowania na nim baz do startów misji na Marsa. Chodzi również o poszukiwanie wody, potrzebnej dla funkcjonowania baz kosmicznych na Srebrnym Globie.

Robotyka jest technologią coraz częściej wykorzystywaną do prowadzenia akcji ratowniczych i poszukiwawczych. Hiszpańscy naukowcy opracowali robota, który ułatwia strażakom poruszanie się po miejscu pożaru czy poszukiwanie uwięzionych osób oraz informuje ich o najważniejszych parametrach. Zbierane w czasie akcji dane mogą służyć także do opracowania scenariuszy, na podstawie których prowadzone będą szkolenia służb ratowniczych. Rozwiązanie jest modułowe, więc jego funkcjonalność można łatwo dostosowywać do potrzeb użytkowników. Twórcy testowali już robota we współpracy ze strażą pożarną w hiszpańskim Alcorcón.

Polskie ciepłownictwo czeka w nadchodzących latach zwrot ku rozwiązaniom nisko- i zeroemisyjnym. Skala związanych z tym potrzeb inwestycyjnych sektora jest szacowana na kilkadziesiąt miliardów euro. Jednak bez tych inwestycji ciepłownictwo wciąż będzie ponosić wysokie koszty paliw kopalnych i zanieczyszczenia środowiska, a także konsekwencje związane z niewypełnieniem unijnych wymogów klimatycznych. – Technologia, technologia i jeszcze raz technologia plus odejście od węglowodorów. Na bazie tego musimy zmienić polskie ciepłownictwo – mówi Paweł Orlof, prezes zarządu Veolia Energia Warszawa.

– Kryzys związany z wojną w Ukrainie, który spowodował zawirowania na rynkach energetycznych, przyczyni się do przyspieszenia zielonej transformacji, także w Polsce – ocenia Bogdan Kucharski, prezes bp w Polsce. Na tutejszym rynku koncern skupia się głównie na rozwoju oferty pozapaliwowej i segmentu mobility & convenience, ale sukcesywnie zmierza też w kierunku OZE i elektromobilności. W tym roku na stacjach należących do sieci pojawią się pierwsze szybkie ładowarki dla elektryków. Z czasem bp chce zaoferować rozwiązania dla wszystkich rodzajów napędów oraz transportu ciężkiego. Dużo inwestuje w fotowoltaikę, która na polskim rynku przeżywa okres boomu, ale z zainteresowaniem przygląda się również polskiej energetyce wiatrowej na Bałtyku. – Chcielibyśmy partycypować w tych projektach – deklaruje Bogdan Kucharski.

Start-upy coraz mocniej się angażują w rozwiązywanie palących problemów w skali globalnej. Jednym z najważniejszych obszarów jest środowisko i klimat. Na całym świecie skala inwestycji w tzw. start-upy pozytywnego wpływu szybko rośnie. Przybywa także programów, które mają tym młodym spółkom pomóc w rozwoju i wdrożeniu na rynek ich rozwiązań. Jednym z nich jest konkurs Huawei Startup Challenge. Podczas XV Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach Huawei zaprezentował innowacyjne rozwiązania laureatów: Maas Loop i The True Green.

Jesienią 2023 roku Komisja Europejska ma przedstawić wniosek ustawodawczy w sprawie zakazu chowu i hodowli zwierząt w klatkach w Unii Europejskiej. Miałby on wejść w życie w 2027 roku. Mimo dużego poparcia społecznego i politycznego rozwiązanie to budzi wątpliwości natury ekonomicznej. Hodowcy i konsumenci obawiają się wzrostu kosztów, a w konsekwencji wzrostu cen produktów finalnych, np. jajek, w sklepach. Z badań i doświadczeń wynika jednak, że poprawa dobrostanu zwierząt ma niewielki w porównaniu z innymi czynnikami rynkowymi wpływ na wzrost cen, a producenci modernizujący zakłady zwiększają przychody i zyski.

Projekty związane z wytwarzaniem wodoru, przetwarzaniem odpadów czy innowacyjną diagnostyką chorób – to tylko część nagrodzonych w tegorocznym konkursie Polski Produkt Przyszłości, który PARP i NCBR organizują już od 25 lat. Do jubileuszowej edycji zgłoszono prawie 150 nowatorskich projektów, stworzonych przez polskie uczelnie i przedsiębiorców, które mają potencjał, aby podbić polski i globalny rynek i stać się polską wizytówką za granicą.

Oddech, tętno czy pocenie się to cechy pozwalające zidentyfikować, jak bardzo rozmówca jest zaangażowany w prowadzoną konwersację. Naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati opracowali algorytm, który z 75-proc. skutecznością potrafi ocenić przebieg rozmowy na podstawie reakcji fizjologicznych zbieranych przez wearables. – Możemy wyciągać wnioski z dość dużą dokładnością, a kolejnym krokiem jest ustalenie, jak możemy wykorzystać te dane, aby ulepszyć przebieg rozmów – podkreślają naukowcy. Zespół badawczy zapowiada udoskonalanie rozwiązania, które docelowo może pomóc m.in. w terapii psychologicznej osób w spektrum autyzmu.

W Polsce i całej Europie Środkowo-Wschodniej pojawia się coraz więcej start-upów z branży climate tech, które wspierają walkę ze zmianami klimatycznymi. Zajmują się m.in. alternatywnymi źródłami energii, recyklingiem, dostępem do wody, agritechem czy kwestiami związanymi z odpowiedzialną konsumpcją. Są też coraz istotniejszą częścią rynku venture capital. – To jest temat świeży. Projektów climate-techowych jest coraz więcej, ale one dopiero się rozwijają. Nie ma jeszcze zbyt wielu start-upów, które byłyby faktycznie działającymi, dochodowymi firmami. Stąd potrzebna nam współpraca akceleracyjna – zauważa Konrad Ozdowy, ekspert ds. innowacji w PKO Banku Polskim.

Algorytmy sztucznej inteligencji najszersze zastosowanie mają obecnie w radiologii. Dzięki nim udaje się na wczesnym etapie zdiagnozować na przykład cechy przeciążenia stawów. Może to być istotne zwłaszcza dla medycyny sportowej i wpływać na lepsze zapobieganie urazom. Sztuczna inteligencja sprawdzi się zwłaszcza tam, gdzie sportowcy nie mają stałego dostępu do lekarza. Polski start-up opracował rozwiązanie, które pomoże ocenić ryzyko wystąpienia urazu stawu skokowego.

– Wciąż jeszcze pokutuje przestarzała narracja mówiąca o tym, że ochrona środowiska jest kosztowna, nudna, wymaga poświęceń i szkodzi rozwojowi gospodarczemu. Takie podejście sprawia, że mamy do czynienia z dużym oporem, bo nikomu nie zależy na spowolnieniu gospodarczym i całkowitej rezygnacji z własnych nawyków – mówi Bertrand Piccard, szwajcarski aktywista i podróżnik, który w 2016 roku jako pierwszy na świecie okrążył glob samolotem zasilanym wyłącznie energią słoneczną. Jak podkreśla, potrzebna jest zmiana tej narracji i pokazanie, że dziś walka o klimat może iść w parze z rozwojem i przynosić znaczące zyski. Ułatwiają to w dużej mierze innowacje technologiczne.

Naukowcy z Włoskiego Instytutu Technologii w Genui opracowali miękkiego robota inspirowanego biologią dżdżownic, który jest w stanie pełzać. Jest to możliwe dzięki miękkim siłownikom, które wydłużają się lub ściskają, gdy zmienia się ciśnienie w ich wnętrzu. Prototyp posłuży do opracowania urządzeń przeznaczonych do eksploracji podziemnej, akcji poszukiwawczo-ratowniczych w przestrzeniach zamkniętych i eksploracji innych planet. Możliwe będzie zastosowanie tej technologii również w medycynie, na przykład do przeprowadzania badań i zabiegów wykonywanych endoskopowo.

Po ubiegłorocznej napaści Rosji na Ukrainę Unia Europejska, w ramach rewizji swojej polityki energetycznej, mocno przyspieszyła prace nad rozwojem zielonego wodoru. Ma on nie tylko zastąpić część surowców importowanych ze wschodu, ale stanowić też jedno z kluczowych paliw zachodzącej obecnie transformacji energetycznej i w przyszłości znaleźć masowe zastosowanie m.in. w transporcie, przemyśle chemicznym i magazynowaniu energii. – Bardzo ważną rolę we wspieraniu ekologicznych rozwiązań wodorowych mają nie tylko rządy i tworzone przez nie polityki, ale również przemysł – zauważa Dawid Przyłucki, menedżer ds. aplikacji procesowych w Polsce, Ukrainie i krajach bałtyckich w Alfa Laval. Jak wskazuje, to właśnie przemysł dostarcza kluczowych technologii, które mogą przyspieszyć rozwój nowo kształtującej się gospodarki wodorowej.

Intensywne leśnictwo i wycinki lasów to nie tylko problem środowiskowy, który pogłębia kryzys klimatyczny, ale także gospodarczy. Interpol szacuje, że w globalnej skali nielegalny handel drewnem jest wart nawet 152 mld dol. rocznie, czyli stanowi prawie połowę nielegalnych dochodów ze wszystkich przestępstw przeciwko środowisku, które są trzecią co do wielkości formą międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. W niektórych krajach skala tego procederu jest porównywalna z przestępczością międzynarodową, a rządy tracą na nim nawet 1/4 dochodów fiskalnych. Dlatego walka z nielegalną wycinką i handlem drewnem staje się coraz pilniejszym wyzwaniem.

Filtry pokryte złotem, miedzią lub krzemem mogą usprawnić działanie oczyszczaczy powietrza tak, by skuteczniej blokowały rozprzestrzenianie się koronawirusa. Naukowcy z Curtin University w Australii dowiedli, że pierwiastki te mogą skutecznie wychwytywać i przez reakcje chemiczne blokować białko kolca i wnikanie wirusa do komórek. Z kolei oddziaływanie prądem elektrycznym na uwięzione między tymi materiałami białko może skutecznie dezaktywować patogen, zapobiegając procesowi zakażania.