Wszystkie newsy

Wodór będzie w przyszłości jednym z najważniejszych paliw w transporcie, również w komunikacji publicznej. Ogniwa zasilane wodorem są bezemisyjne, zapewniają coraz większy zasięg, tankowanie pojazdu trwa kilka minut, a potrzebna do tego infrastruktura wymaga mniejszych nakładów niż do ładowania elektryków. Zwłaszcza trzy ostatnie z tych cech są doceniane szczególnie przez rynek transportu zbiorowego. Kolejne koncerny i start-upy, również w Polsce, pracują nad modelami z napędem wodorowym, a coraz więcej samorządów inwestuje w testy lub zakup autobusów wodorowych.

W ubiegłym roku liczba wszystkich wypadków na polskich drogach wyniosła 22,8 tys. i spadła względem 2020 roku, w którym odnotowano 23,5 tys. takich zdarzeń. Odwrotną tendencję widać jednak na autostradach i drogach szybkiego ruchu, gdzie w ubiegłym roku liczba wypadków wzrosła o ponad 1/4. Główną przyczyną jest jak zwykle nadmierna prędkość. Przy rozwijanych na autostradach prędkościach nawet drobny błąd może się skończyć tragedią, zwłaszcza latem, w okresie wakacyjnych wyjazdów i większego natężenia ruchu. Dlatego w Polsce już po raz piąty organizowana jest kampania Bezpieczna Autostrada, której celem jest wyczulenie kierowców na kwestie związane z bezpieczeństwem i edukacja z zakresu pierwszej pomocy w razie wypadku.

– Połączenie Warszawy z Łodzią, planowane w ramach CPK, spowoduje, że stolica po prostu wchłonie mniejsze miasto – zauważa dr Paweł Kłobukowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Jak podkreśla, Warszawa nie jest na to infrastrukturalnie gotowa i w efekcie może nie być w stanie zapewnić mieszkańcom odpowiednich warunków do życia. – Już mamy za dużą liczbę mieszkańców w Warszawie, powoli dociągamy do maksimum. A tutaj będziemy mieli duże przegrzanie, zbyt dużą liczbę mieszkańców w stosunku do obecnej infrastruktury. Warszawa nie będzie w stanie im zapewnić odpowiednich warunków do życia – ocenia ekspert.

Zgodnie z zapowiedzią Ministerstwa Klimatu i Środowiska od 2023 roku w Polsce będzie wdrażany powszechny, obowiązkowy system kaucyjny, który ma objąć m.in. butelki szklane wielo- i jednorazowego użytku. – W przypadku tej drugiej grupy system wcale nie będzie lepszy od zbiórki pojemnikowej w gminach – wskazuje jednak Piotr Kardaś ze Związku Pracodawców Polskie Szkło. Branża podkreśla, że spośród ok. 600 tys. ton takich butelek trafiających co roku na rynek większość jest zbierana właśnie w gminnych pojemnikach. Zastąpienie ich systemem kaucyjnym może oznaczać problemy nie tylko dla branży odpadowej, lecz także dla gmin, konsumentów i sklepów.

Od przyszłego roku budowa domu na własne cele mieszkaniowe o maksymalnie dwóch kondygnacjach ma wymagać jedynie zgłoszenia z projektem budowlanym. Obowiązkowe będzie tylko zatrudnienie profesjonalnego kierownika budowy – wynika z zapowiedzi Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz Głównego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego. W tej chwili uproszczona procedura obowiązuje w przypadku budowy domu o powierzchni nieprzekraczającej 70 mkw. Nowa regulacja oznacza więc rozciągnięcie jej na wszystkie domy jednorodzinne, bez ograniczeń powierzchni.

Dwa trwające kryzysy – związane z pandemią i wojną w Ukrainie – pokazały, że zarówno państwo, jak i samorządy oraz biznes muszą być przygotowane na różne zagrożenia. Dotyczy to zarówno kwestii operacyjnej, jak i działalności w sferze cyber. Dotychczasowe doświadczenia z ostatnich dwóch lat pokazują, że zarówno firmy, jak i administracja rządowa i samorządowa umieją szybko przystosować się do trudnych warunków. – Ta pozytywna ocena nie uspokaja nas na tyle, żebyśmy tracili czujność – mówi minister Janusz Cieszyński. W mitygowaniu ryzyk potrzeba ścisłej współpracy, wymiany doświadczeń i transferu wiedzy między biznesem, instytucjami państwowymi i samorządami.

Ostatnie dwa lata były trudne zarówno dla firm, jak i dla administracji rządowej i samorządowej. Pandemia COVID-19, a potem wojna w Ukrainie zafundowały im przyspieszony kurs zarządzania w kryzysowych warunkach. W sytuacji niepewności i podwyższonego ryzyka dobrze poradziły sobie z prowadzeniem działalności, zapewnieniem ciągłości usług i przeorganizowaniem modeli funkcjonowania – ocenili uczestnicy Forum Bezpieczeństwa – Miasta i biznes w trybie kryzysowym, jakie odbyło się w Łodzi. Jednocześnie zarówno przedsiębiorcy, jak i samorządy wskazują, że aby w przyszłości móc sprostać kolejnym kryzysom, potrzebne im stabilne, przewidywalne otoczenie prawne.

– Być może już niedługo rola samorządów zostanie sprowadzona do bieżącego administrowania i zarządzania miastem, a nie jego rozwoju – mówi zastępca prezydenta Torunia Paweł Gulewski. Samorządy wskazują, że kolejna w ciągu ostatnich czterech lat zmiana systemu podatkowego znów uderza w ich budżety, a ciężar finansowania coraz bardziej przesuwa się z dochodów własnych na subwencje i dotacje, które są całkowicie zależne od decyzji rządu. To zaś zagraża autonomii samorządów, a przy tym utrudnia konstruowanie budżetów. Podobnie jak galopująca inflacja i wciąż odczuwalne skutki pandemii. Wszystko to może w nadchodzących miesiącach skutkować problemami ze zdolnością realizowania inwestycji i zadań własnych.

W ciągu najbliższych miesięcy Polska musi dostosować swój aktualny, nieefektywny system rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) do wymogów unijnych. Zobowiązuje ją do tego, podobnie jak inne kraje członkowskie UE, przyjęty w 2018 roku tzw. pakiet odpadowy. Ministerstwo Klimatu i Środowiska wciąż pracuje nad przepisami w tym zakresie. – Ramy prawne dla systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla opakowań są niezwykle istotne, ponieważ to one zadecydują o jego efektywności – podkreśla Anna Sapota, wiceprezes spółki TOMRA, która przedstawiła rekomendacje co do warunków, jakie powinien spełniać skuteczny system ROP.

Niższe ceny za prąd, czyste środowisko oraz większe bezpieczeństwo. To korzyści, jakie zapewniają wspólnoty energetyczne. Na świecie są znane od dekad, ale w Polsce to zjawisko stosunkowo nowe. Pionierzy zielonej transformacji nie mają u nas łatwego życia, walcząc z murem uprzedzeń oraz barier prawnych.

200 mln zł – tyle traci Pomorze na braku oficjalnego statusu metropolii. Prace nad jego wprowadzeniem trwają od wielu lat, a ostatnią próbę – w postaci procedowanego w parlamencie projektu ustawy metropolitalnej dla Pomorza – podjęto prawie dwa lata temu. Od tego czasu prace nad przepisami zamrożono. Po ostatnim pozytywnym raporcie Najwyższej Izby Kontroli na temat funkcjonowania jedynej w Polsce metropolii – Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) – pojawiła się nadzieja na powrót do tego zagadnienia. Eksperci podkreślają, że ustawa metropolitalna jest potrzebna nie tylko w Trójmieście, ale w całej Polsce, bo podobne plany mają m.in. Kraków i Łódź.

Kilkadziesiąt koncertów, wystaw, spektakli, warsztatów, projekcji oraz spotkań teatralnych i literackich – na takie atrakcje mogą liczyć uczestnicy tegorocznej edycji festiwalu Wschód Kultury, która wystartuje w czerwcu. Tradycyjnie obejmie zasięgiem trzy centra kultury wschodniej Polski: Rzeszów, Lublin i Białystok. W każdym z nich na letnie miesiące przygotowano bogaty program, który w tym roku obfituje w ukraińskie akcenty. Będzie to okazja, by poznać kulturę i artystów wschodnich sąsiadów, ale też wesprzeć ich w walce z rosyjskim agresorem. Dla polskich miast to doskonała okazja do promocji, ale też zacieśnienia współpracy.

Zmiany w Polskim Ładzie obniżające podatek PIT z 17 proc. do 12 proc. oraz inflacja kilkukrotnie wyższa od przewidywanej przed rokiem odbijają się na finansach miast. Ograniczają bowiem ich przychody, pochodzące w największym stopniu z podatku dochodowego, oraz zwiększają wydatki z powodu coraz szybciej rosnących kosztów inwestycji. Sytuacji nie poprawiają też wojna w Ukrainie i napływ uchodźców oraz pandemia, choć nie są to najistotniejsze problemy dla budżetów samorządów.

– Wejście ukraińskich uczniów do naszego systemu przypada w dość trudnym momencie dla polskiej edukacji. Zostaliśmy doświadczeni wieloma rzeczami, które zadziały się jeszcze przed wojną w Ukrainie – pandemią, reformą oświaty, strajkami nauczycieli, które odcisnęły swoje piętno. I w tym momencie – kiedy mamy też daleko niewystarczający zasób nauczycieli i nieobsadzone wakaty – mamy napływ uczniów, którzy przychodzą z ogromną traumą. Polski system edukacji sam w sobie nie jest w najlepszej kondycji do przyjęcia takiej rzeszy uczniów – zauważa dr Tomasz Gajderowicz, wiceprezes Fundacji Evidence Institute. Jak podkreśla, efektywne włączenie uczniów z Ukrainy w polski system wymaga kompleksowych, systemowych rozwiązań, na które w tej chwili nie ma pomysłu. Odzwierciedla to chociażby decyzja MEiN, zgodnie z którą ukraińscy uczniowie mają zdawać polskie egzaminy ósmoklasisty.

– Koniec problemu smogu w Polsce jest możliwy. Nasz raport „Oddychaj Polsko!” wykazał, że przez ostatnie osiem lat jakość powietrza w Polsce, wbrew powszechnej opinii, się poprawiła – mówi Marcin Gnat z Airly, firmy, która monitoruje jakość powietrza. Przyczyniły się do tego problemy walki z niską emisją wdrażane przez polskie miasta, m.in. ograniczanie używania węgla do ogrzewania domów. Wciąż jednak Polska ma jedne z najgorszych statystyk jakości powietrza w Europie. Zmianom na lepsze nie sprzyjają wysokie ceny gazu, który jest wciąż za rzadko używany do ogrzewania mieszkań i domów jednorodzinnych.