Wszystkie newsy

– Konsekwentnie realizujemy nasz program inwestycyjny: wydaliśmy na inwestycje 6,6 mld zł, czyli blisko 75 proc. więcej rok do roku – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. Opublikowane przez nią wyniki finansowe za III kwartał 2023 roku pokazują, że tylko w okresie lipiec – wrzesień br. spółka wydała w sumie ok. 2,7 mld zł m.in. na kablowanie sieci dystrybucyjnych, budowę nowych źródeł nisko- i zeroemisyjnych w ciepłownictwie oraz przygotowanie budowy morskich farm wiatrowych na Bałtyku. – W tej chwili najważniejsze dla grupy jest wydzielenie z niej aktywów węglowych, bo to zapewni możliwość pozyskania nowych środków na inwestycje – mówi Wojciech Dąbrowski.

Sektor biotechnologii i biofarmacji w Polsce od kilkunastu lat prężnie się rozwija i zyskuje pozycję na arenie międzynarodowej. Rodzime spółki pozyskują duże finansowanie na rozwój swoich projektów i coraz częściej nawiązują współpracę z globalnymi koncernami farmaceutycznymi. Dzięki wykwalifikowanej kadrze i rozwiniętemu zapleczu naukowo-badawczemu Polska ma szansę w nadchodzących latach umocnić swoją pozycję na świecie, ale rozwój sektora biotechnologicznego będzie wymagać zacieśnienia współpracy nauki i biznesu. – Doskonałe projekty potrafią być zakopane przez wiele lat w czeluściach jednostek badawczych, dlatego że przemysł nie ma o nich pojęcia – mówi Cezary Kilczewski, prezes Medicofarma Biotech.

Polskie firmy wciąż mają długą drogę do zamknięcia obiegu i zrównoważonego rozwoju, ale inicjatywy w tym kierunku podejmuje już coraz więcej przedsiębiorstw – zarówno tych dużych, jak i z sektora MŚP. – W ramach zrównoważonego rozwoju wdrożyliśmy już bardzo wiele działań, ponieważ realizujemy je już od wielu lat. Tym, co zrobiliśmy w ostatnim czasie, było przede wszystkim zmierzenie i redukcja śladu węglowego dla pewnych gam produktowych – mówi Anna Derucka, dyrektor personalna i członkini zarządu firmy Torf Corporation, nagrodzonej w tegorocznym konkursie BASF „Razem dla planety”. Jego ideą jest promowanie inicjatyw na rzecz zrównoważonego rozwoju i dzielenie się doświadczeniami w tym zakresie.

Polska wciąż ma długą drogę do wdrożenia zasad gospodarki cyrkularnej. Według raportu Instytutu INNOWO tylko nieco ponad 10 proc. wykorzystywanych materiałów i surowców ponownie trafia do obiegu, a luka w cyrkularności polskiej gospodarki sięga prawie 90 proc. Wdrażanie zamkniętego obiegu często blokują niedoskonałe, krajowe przepisy, co odzwierciedla m.in. przykład energetyki i wykorzystania tzw. ubocznych produktów spalania węgla – popiołów, gipsów i żużli – których rocznie powstaje w Polsce ok. 20 mln t. W Polsce problemem jest jednak kwalifikacja prawna tych produktów, która utrudnia ich efektywniejsze wykorzystywanie na większą skalę.

W obecnej unijnej siedmiolatce rozwój regionu będzie wspierany w ramach Programu Regionalnego Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021–2027, którego wartość sięga 2,1 mld euro, czyli ok. 9,5 mld zł. Nabory w pierwszych konkursach już się odbyły, a w przygotowaniach są kolejne. W ostatnich latach na Mazowszu dzięki środkom z UE udało się zrealizować tysiące inwestycji, m.in. budowę lotniska w Modlinie, bulwary wiślane w Płocku i zachodnią obwodnicę Grodziska Mazowieckiego. Z unijnego dofinansowania skorzystały samorządy i przedsiębiorcy, którzy dostali fundusze na założenie i rozwijanie własnej działalności, szkolenia i wdrażanie innowacji, ale także rolnicy, uczelnie i instytuty badawcze oraz organizacje pozarządowe.

Polski przemysł cementowy zużywa rocznie kilka milionów ton popiołów z tzw. UPS-ów, czyli produktów ubocznych spalania węgla. Jednak wykorzystanie tego surowca w polskiej energetyce będzie – zgodnie z założeniami zielonej transformacji – nieuchronnie spadać. To z kolei będzie skutkować spadkiem dostępności popiołów lotnych. Dlatego duzi producenci cementu w Polsce chcą zagospodarować popioły, które wcześniej przez dziesięciolecia były składowane na hałdach. Szacuje się, że zalega na nich nawet kilkaset ton popiołów, które – po oczyszczeniu i waloryzacji – mogłyby zostać wykorzystane właśnie do produkcji cementu. To stworzyłoby również szansę na wykorzystanie terenów, które teraz zajmują hałdy. Cały proces wstrzymują na razie niewystarczające regulacje, a nie brak technologicznych możliwości.

Polska branża mleczarska przygotowuje się do zielonych zmian wynikających m.in. z unijnych strategii bioróżnorodności i „Od pola do stołu”, które są częścią Europejskiego Zielonego Ładu, oraz innych wymogów w zakresie zrównoważonego rozwoju, w tym raportowania ESG. Wdrożenie zmian będzie kosztowne, co może się przełożyć na ceny produktów. Problem w tym, że świadomość tych zadań wśród podmiotów z branży wciąż nie jest powszechna. Część uważa, że skoro ich skala działalności jest za mała i wymogi raportowania ESG nie dotyczą ich bezpośrednio, to nie muszą nic robić w tym kierunku. Tymczasem bez przyłożenia wagi do tego zagadnienia nawet te mniejsze firmy będą się musiały liczyć z problemami, chociażby we współpracy z sieciami handlowymi.

Osoby po 50. roku życia założyły w ubiegłym roku ok. 35 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych. To mniej więcej 12 proc. wszystkich założonych w Polsce firm – wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Przedsiębiorcy 50+”. W tej grupie nowych przedsiębiorców większość (60 proc.) stanowią mężczyźni, ale już w grupie emerytów, którzy startują z własnym biznesem – a tych też jest sporo – prym wiodą kobiety. Obie płci jako główną motywację wskazują potrzebę niezależności oraz chęć wykorzystania zdobytego doświadczenia i wiedzy. Część badanych jednak przyznaje, że był to jedyny sposób, by nie wypaść z rynku pracy.

– Jeśli spojrzymy na ciągły niedobór mieszkań na polskim rynku, budownictwo modułowe może się za chwilę okazać jedyną szansą, żeby sprostać ciągle rosnącemu zapotrzebowaniu – mówi Kamil Kowalczyk, członek zarządu Unihouse. Jak wskazuje, produkcja domów modułowych w Polsce osiągnęła już dość dużą skalę. Jednak w tej chwili jej większość trafia na eksport, głównie do krajów takich jak Niemcy, Skandynawia, USA czy Australia, w których ta technologia jest bardziej doceniana i rozwija się dużo szybciej. Ogromną szansą dla rodzimych firm z tej branży będzie też zakończenie wojny w Ukrainie i związane z tym potrzeby w zakresie budownictwa mieszkaniowego i infrastrukturalnego na Wschodzie.

Największym kupującym złoto na świecie są Chiny, a najwięcej zgromadziły go Stany Zjednoczone, Niemcy i Włochy. Bardzo aktywny w nabywaniu złota jest też Narodowy Bank Polski. Udział tego kruszcu w rezerwach przekroczył już 10 proc. Polska w II kwartale kupiła więcej kruszcu niż Chiny, a w III była pod względem zakupów na drugim miejscu. Dzięki popytowi banków centralnych na złoto, jego cena nie spada, mimo wysokich stóp procentowych, rentowności obligacji i mocnego dolara, które są czynnikami niesprzyjającymi złotu.

Equinor i Polenergia osiągają kolejne kamienie milowe w drodze do realizacji morskiej farmy wiatrowej Bałtyk I. To najbardziej zaawansowany projekt rozwoju drugiej fazy offshore, przygotowywany do aukcji w 2025 roku. Wiosną zakończyły się badania wietrzności, a w październiku – badania dna morskiego, które pozwolą stworzyć studium wykonalności projektu, a także zaprojektować układ farmy i przygotować strategię zakupową. – Skupiamy się teraz na pozyskaniu decyzji środowiskowej, zarówno dla morskiej, jak i lądowej części morskiej farmy wiatrowej Bałtyk I. Po uzyskaniu tej decyzji, mając już zabezpieczone pozwolenie lokalizacyjne i umowę przyłączeniową z PSE, będziemy w stanie wystartować w aukcji – mówi Michał Jerzy Kołodziejczyk, prezes zarządu Equinor Polska. Wcześniej realizowane projekty – Bałtyk II i Bałtyk III – będą gotowe do eksploatacji za kilka lat.

Europosłowie z Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) zaaprobowali projekt nowych przepisów opakowaniowych – Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), których celem jest ograniczenie problemu rosnącej ilości odpadów opakowaniowych w UE. Narzędziem będzie m.in. rozwijanie gospodarki obiegu zamkniętego poprzez recykling surowców, ale także wyznaczenie nowych celów redukcji opakowań z tworzyw sztucznych oraz zawartości recyklatu w opakowaniach. Jedną z podnoszonych kwestii jest kontrybuowanie sektora tektury falistej do obiegu zamkniętego, jako że wskaźnik recyklingu tych materiałów w Europie już dziś przekracza 90 proc.

W ciągu ostatnich 10 lat z udzielanych przez BGK gwarancji de minimis – czyli zabezpieczenia spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego – skorzystało ponad 263 tys. mikro-, małych i średnich firm. Duża część z nich twierdzi, że bez tego wsparcia w ogóle nie otrzymałaby finansowania bankowego. Ten instrument pozwolił im utrzymać płynność finansową w trudnych gospodarczo czasach, zachować zatrudnienie lub je znacząco zwiększyć, a także zrealizować inwestycje. Ostatni raport z badania BGK pokazuje, że firmy, które skorzystały z gwarancji de minimis, osiągają lepsze wyniki finansowe i realizują innowacyjne projekty częściej niż cały sektor MŚP.

Kompetencje związane z cyberbezpieczeństwem to obecnie najbardziej poszukiwane umiejętności technologiczne, zwłaszcza w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a luka kompetencyjna w tym obszarze dodatkowo się nasiliła po agresji Rosji na Ukrainę – wynika z raportu opublikowanego przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji. Wynika z niego, że w Polsce już w tej chwili brakuje ponad 10 tys. specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa. A w najbliższym czasie zapotrzebowanie na nich będzie gwałtownie rosnąć m.in. w związku z wdrożeniem dyrektywy NIS2. Znacząco rośnie też popyt na kompetencje związane ze sztuczną inteligencją, 5G, internetem rzeczy czy analityką danych. Brak specjalistów w tych dziedzinach ogranicza zdolność firm do rozwoju i wdrażania innowacji, dlatego eksperci wskazują na pilną potrzebę niwelowania luk kompetencyjnych.

W 2035 roku w UE nie będzie można zarejestrować samochodów spalinowych. – W bogatszych krajach jak Niemcy, Francja czy Hiszpania pojawi się bardzo dużo pojazdów elektrycznych, natomiast duża część używanych samochodów spalinowych trafi na biedniejsze rynki, w tym m.in. do Polski. Musimy się zastanowić, w jaki sposób zapobiec sytuacji, w której Polska stanie się skansenem Europy – mówi Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego. Jak podkreśla, przechodzenie na zeroemisyjność będzie wyzwaniem zwłaszcza dla mniejszych firm i indywidualnych klientów, dla których największą barierą pozostają wysokie ceny elektryków. Duże zmiany czekają też krajowych producentów części i podzespołów dla branży motoryzacyjnej. Natomiast sami producenci pojazdów już od dłuższego czasu są gotowi na 2035 rok.