Wszystkie newsy

Dynamicznie rosnąca wymiana handlowa, która w 2022 roku przekroczyła rekordową wartość 10 mld dol., koreańskie inwestycje w Polsce oraz pogłębiona współpraca w sektorze energetycznym i obronnym świadczą o tym, że stosunki między Polską i Koreą Południową są najlepsze od lat. Republika Korei jest obecnie dla Polski drugim partnerem handlowym i trzecim rynkiem eksportowym w Azji, a koreańskie firmy są zainteresowane współpracą z Polską m.in. w sektorze infrastruktury, przemysłu i energetyki, do czego zachęca je duża pula talentów, szeroki dostęp do poddostawców i centrów innowacji. – Południowokoreańskie relacje z Polską są w tej chwili silniejsze niż kiedykolwiek wcześniej – przekonywał premier Korei Południowej Han Duck-soo, który wraz z prezydentem Andrzejem Dudą wziął udział w otwarciu Krynica Forum 2023.

Philip Morris International zainwestuje ponad miliard złotych w polską gospodarkę. Koncern planuje stworzyć nowe linie produkcyjne w swojej fabryce w Krakowie, które będą produkować wkłady tytoniowe do podgrzewania w najnowszych urządzeniach firmy. Dzięki temu powstaną też nowe, wyspecjalizowane miejsca pracy. – Jesteśmy przekonani, że tradycyjne papierosy trafią w końcu do muzeum. Przyszłość należy do produktów bezdymnych – mówi Michał Mierzejewski z Philip Morris International. Amerykańska firma ma już w sumie ok. 2,5 tys. patentów związanych z technologiami bezdymnymi, pozostając branżowym liderem. Do tej pory zainwestowała w ich rozwój ponad 10,5 mld dol., część z tych inwestycji lokując w Polsce.

W polskim górnictwie pracuje obecnie 75,8 tys. osób. Z kolei według raportu „Polska ścieżka transformacji energetycznej”, opracowanego przez PKEE i firmę doradczą EY, 82 proc. krajowego wydobycia węgla kamiennego jest skoncentrowane na terenie Górnego Śląska. To właśnie w tym regionie transformacja energetyczna będzie największym wyzwaniem, które musi uwzględniać m.in. działania osłonowe, konieczność przebranżowienia i podnoszenia kompetencji pracowników oraz programy inwestycyjne. – Transformacja musi być sprawiedliwa, ona nie może przebiegać bez sprawiedliwości społecznej oraz wsparcia ludzi i dania im wiary w przyszłość – podkreśla Nicolas Schmit, komisarz UE do spraw miejsc pracy i praw socjalnych. Jak wskazuje, Polska może liczyć w tym procesie na hojne, unijne wsparcie.

Kryzys spowodowany pandemią COVID-19 i wybuchem wojny w Ukrainie zakłócił ścieżkę wzrostu europejskich gospodarek. Jednak kraje Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polska, poradziły sobie całkiem dobrze. W tej chwili wyzwaniami są dla nich m.in. utrzymująca się wysoka inflacja i wzrost kosztów obsługi długu publicznego, ale Polska musi ponadto rozwiązać problem malejących inwestycji, z którym boryka się już od kilkunastu lat – pokazuje raport Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie zaprezentowany podczas XXXII Forum Ekonomicznego w Karpaczu. – Za wszelką cenę powinniśmy też pozyskać środki z Krajowego Planu Odbudowy, bo one pozwolą nam na to, żeby polska gospodarka była konkurencyjna, nowoczesna i bardziej odporna na kryzysy – podkreśla dr hab. Piotr Wachowiak, profesor i rektor SGH w Warszawie.

Kryzys na rynku energetycznym spowodował, że polskie firmy na niespotykaną dotąd skalę inwestują we własne źródła OZE. Na taki krok zdecydowało się już 17 proc. przedsiębiorstw, kolejne 15 proc. ma to w planach na nadchodzący rok, a 42 proc. zamierza się zdecydować na taką inwestycję w dalszej przyszłości – wynika z raportu „Elektryczność 4.0”. Najchętniej wybieranym przez nie źródłem OZE są instalacje fotowoltaiczne, które – ze względu na szeroką dostępność technologii i obowiązujące systemy dotacji – są też najbardziej przystępne kosztowo. – OZE to jednak nie tylko kupowana za własne środki fotowoltaika, polskie przedsiębiorstwa mają też inne możliwości. Mogą m.in. zawrzeć umowę PPA na dostawy zielonej energii – zauważa Jacek Parys ze Schneider Electric.

PGE jako pierwsza grupa energetyczna przedstawiła ambitny plan transformacji bez aktywów węglowych. Zgodnie z nową strategią w ciągu kolejnych siedmiu lat spółka odejdzie od węgla kamiennego w produkcji energii i ciepłownictwie. Węglowe źródła w energetyce przejmie od PGE, podobnie jak od innych spółek, NABE, czyli Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego. Prace nad jej powołaniem są na bardzo zaawansowanym etapie. To ona przez kolejne dwie–trzy dekady będzie odpowiadać za produkcję energii z węgla, co pozwoli energetycznym spółkom skoncentrować się na rozwoju OZE i energetyki jądrowej.

Transformacja energetyczna i związane z nią wyzwania będą w tym roku jednym z głównych tematów XXXII Forum Ekonomicznego, które będzie się odbywać 5–7 września w Karpaczu. – Obok wojny, która toczy się za naszą wschodnią granicą, to dziś największe wyzwanie, które przed nami stoi i które dotknie każdego Europejczyka – podkreśla Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej tego wydarzenia. Jak ocenia, realizacja założeń transformacji energetycznej i klimatycznej w pierwszym okresie osłabi konkurencyjność europejskiej i polskiej gospodarki. Biorąc pod uwagę liczbę wyzwań, które UE będzie musiała pokonać na drodze do neutralności, przyjęty przez nią harmonogram może się okazać zbyt ambitny.

28 sierpnia prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o rewitalizacji rzeki Odry. Przepisy, które szybko przeszły przez parlament, są głośno krytykowane przez różne organizacje ekologów. Nazywają ją lex beton – kolejną katastrofą, która zniszczy polskie rzeki. Młodzieżowy Strajk Klimatyczny wraz z innymi fundacjami i stowarzyszeniami apelował do prezydenta o zawetowanie ustawy i rozpoczęcie prac nad nowymi przepisami, tym razem we współpracy z hydrobiologami i hydrotechnikami. Głównymi postulatami są porzucenie planów inwestycyjnych dotyczących betonowania rzek oraz zajęcie się problemem nadmiernego zasolenia.

PGE chce już w 2040 roku, czyli o 10 lat szybciej, niż zakładała poprzednio, dojść do zeroemisyjności – taki jest główny cel przedstawiony w zaktualizowanej strategii rozwoju grupy. Pośredni cel to rezygnacja z węgla do produkcji energii elektrycznej i ciepła w ciągu najbliższych siedmiu lat oraz zastąpienie go technologiami odnawialnymi i elektrycznymi. PGE przeznaczy w tym okresie 125 mld zł na inwestycje m.in. w morskie farmy wiatrowe, magazyny energii i budowę elektrowni jądrowej. Planuje także rozwój instalacji wychwytywania dwutlenku węgla.

Zainteresowanie polskimi spółkami biotechnologicznymi ze strony zagranicznych inwestorów finansowych jest obecnie niewielkie ze względu na środowisko wysokich stóp procentowych, które uatrakcyjnia inne aktywa, dające szybsze zwroty. Dekoniunktura panuje na rynku publicznym, łatwiej o prywatne finansowanie z funduszy venture capital, choć i ten rynek ma się gorzej niż w latach 2021–2022. Innowacyjnym start-upom pomogłoby zwiększenie nakładów na badania i rozwój.

– Sektor biogazu i biometanu dziś jest w Polsce skandalicznie mały. Tymczasem mamy w tym zakresie potencjał dorównujący Niemcom, które mają ok. 4,5 GW mocy zainstalowanej w biogazowniach – mówi Dariusz Bojsza, wiceprezes Neo Energy Group. Jak wskazuje, Polska ma w tej chwili raptem ok. 60 MW mocy zainstalowanej w instalacjach biogazu składowiskowego i ok. 150 MW w biogazowniach rolniczych, podczas gdy potencjał tylko w tym segmencie przekracza 2 GW. Rozwój takich instalacji przez wiele lat ograniczały jednak niedoskonałe przepisy i skąpy system wsparcia. Teraz może się to zmienić wraz z wejściem w życie ustawy o biogazowniach rolniczych, która pod koniec lipca została podpisana przez prezydenta.

W ostatniej dekadzie ceny wielu dzieł sztuki wzrosły kilkukrotnie. W modzie są zarówno obrazy dawne, jak i współczesne. Kolekcjonerzy wciąż interesują się sztuką fantastyczną, ale przebojem są dzieła feministyczne oraz artystów do 35. roku życia. Zdaniem Rafała Kameckiego, prezesa Artinfo.pl, polski rynek sztuki pozostaje daleko w tyle za globalnym pod względem poziomu cen. Jednocześnie jednak oznacza to, że obecnie poczyniona inwestycja może się zwrócić z nawiązką w kolejnych latach.

Magazyny energii mogą się okazać hitem tegorocznej aukcji rynku mocy, zaplanowanej na 14 grudnia br. W prekwalifikacji do rynku mocy zostało zgłoszonych aż 16 GW w takich instalacjach, kilkukrotnie więcej niż w ubiegłym roku. Z perspektywy inwestorów mają one coraz większe uzasadnienie ekonomiczne. Są też niezbędne dla powodzenia transformacji energetycznej opartej na zmiennych, zależnych od pogody źródłach odnawialnych. – Magazyny energii są też prostym sposobem zaradczym na to, żeby odblokować moce przyłączeniowe w systemie, bez dodatkowych inwestycji w sieć – podkreśla Barbara Adamska, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii.

Miasta stawiają na pierwszym miejscu mobilność mężczyzn i ich dobrobyt ekonomiczny – zauważają autorzy raportu „Cities Alive”, opracowanego przez Arup, Program ONZ ds. Rozwoju i Uniwersytet w Liverpoolu. Wynika z niego, że współczesne miasta nie są tak inkluzywne, jak mogłoby się wydawać, i często wręcz pogłębiają nierówności płciowe. Badania przeprowadzone na potrzeby publikacji pokazują, że kobiety nie korzystają z przestrzeni publicznych tak swobodnie jak mężczyźni, m.in. z obawy o bezpieczeństwo, a 1/3 nie czuje się bezpiecznie po zmroku. Brak dostępu do bezpiecznej i wygodnej komunikacji zmusza je do wybierania długich objazdów, droższych form transportu, a nierzadko do rezygnacji z ofert pracy. Powszechnym zjawiskiem jest też nieproporcjonalnie niski udział kobiet w kształtowaniu miejskich polityk.

Jak podaje UNHCR, tylko w ciągu roku rosyjskiej inwazji na Ukrainę ok. 13 mln ludzi zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów, a w całej Europie przebywa ok. 8 mln ukraińskich uchodźców. Trwająca wojna skutkuje też dużą liczbą ofiar wśród wojskowych i cywilów oraz przyczynia się do spadku planów prokreacyjnych młodych pokoleń. Tym samym Ukraina, która jeszcze przed wojną plasowała się w europejskiej czołówce pod względem liczby ludności, znalazła się na skraju katastrofy demograficznej, która będzie utrudniać jej powojenną odbudowę. – W tej chwili największym problemem są ludzie, ponieważ bez nich nie będzie dzieci, więc jaki jest wtedy sens odbudowywania żłobków i przedszkoli – zauważa prof. Yuriy Kryvoruchko, architekt z Politechniki Lwowskiej.