Wszystkie newsy

Pandemia nie uderzyła w budżety polskich gospodarstw domowych aż tak mocno, jak zakładały prognozy. Większość z nich deklaruje, że ich sytuacja finansowa w tym czasie się nie zmieniła. Pogorszenie odczuło z kolei 28 proc. i było ono spowodowane głównie galopującymi cenami w sklepach. 7 proc. gospodarstw ma jednak problem z terminowym opłacaniem swoich rachunków i rat kredytów – wynika z najnowszego badania, które przeprowadził Kantar dla KRUK SA.

Spadek liczby pasażerskich rejsów lotniczych, które służyły też do transportu towarów, spowodował konieczność zmian w działalności lotnisk i operatorów lotniczych. Jednak liczba operacji towarowych w ubiegłym roku zmniejszyła się o wiele skromniej niż tych z udziałem pasażerów. W I połowie br. ten segment już notował wzrosty – nie tylko wobec sytuacji sprzed roku, lecz także wobec wyników z 2019 roku. Paradoksalnie rynek cargo przeżywa obecnie boom, do czego przyczyniają się m.in. dynamicznie rosnący e-handel oraz przewozy artykułów medycznych.

Na święta Bożego Narodzenia Polacy wydadzą o ponad połowę mniej niż jeszcze przed pandemią – wynika z Barometru Providenta. W tym roku na gwiazdkę przeznaczymy średnio 950 zł, nieznacznie więcej niż w 2020 roku. Co piąta osoba przyznaje, że nie będzie jej stać na wszystkie świąteczne wydatki, blisko połowa kupi wszystkie potrzebne rzeczy, ale wybierze te najtańsze. Prezentu pod choinką spodziewa się prawie 60 proc. Polaków. O ile przed pandemią woleliśmy bardziej osobiste upominki, o tyle teraz najbardziej pożądanym prezentem są pieniądze lub bony na zakupy.

– Inflację można zwalczać, ale to są narzędzia bardzo bolesne w zastosowaniu. To, jak ostre będą, zależy od tego, na ile bank centralny jest umiejętny w swoich działaniach – podkreśla ekonomista, prof. Witold Orłowski. Jego zdaniem dotychczasowe działania Rady Polityki Pieniężnej raczej podbijają oczekiwania inflacyjne, co nakręca spiralę, wpływając na dalszy wzrost cen. W październiku inflacja wyniosła 6,8 proc., a ekonomiści spodziewają się dalszych wzrostów.

Odpowiedzialność Polaków w sferze finansów rośnie z każdym rokiem. Prawie 83 proc. deklaruje, że regularnie i w terminie płaci wszystkie swoje zobowiązania. Zdecydowana większość wystrzega się też ryzykownych zachowań takich jak np. branie kolejnych pożyczek na spłatę długów, ale wciąż wysoki pozostaje odsetek osób, które przed zaciągnięciem zobowiązania finansowego nie czytają umów. Niepokojące jest również to, że ponad 46 proc. Polaków zdarza się ponosić wydatki, na które nie wystarcza im pieniędzy z bieżących dochodów. Większość z nich jednak finansuje te zakupy z własnych oszczędności – wynika z nowej edycji Barometru Providenta.

Zgodnie z propozycjami rządu w ciągu kolejnych sześciu lat akcyza na mocne alkohole wzrośnie sumarycznie o 40–45 proc. To oznacza, że półlitrowa butelka wódki będzie kosztować 50 zł – wskazuje Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy. Tak wysoki wzrost może mocno uderzyć w kondycję branży, która w ostatnich miesiącach boryka się z rosnącymi kosztami produkcji i surowców. Ucierpią głównie polskie firmy, które mają duży udział w rynku mocnych alkoholi, zwłaszcza po realizowanym właśnie przejęciu jednego z liderów w branży przez polską spółkę Maspex. Związek liczy, że rząd wycofa się z propozycji kroczących podwyżek, i deklaruje, że branża jest gotowa na dialog.

Nowe unijne przepisy, które zaczną obowiązywać pod koniec stycznia 2022 roku, pozwolą na obrót przeznaczonymi dla zwierząt lekami bez recepty (OTC) poprzez sprzedaż wysyłkową. Do tej pory właściciele czworonogów mogli dokonywać takich zakupów tylko w sklepach zagranicznych. Chodzi o takie produkty jak krople czy obroże przeciwpchelne i przeciwkleszczowe lub tabletki przeciw robakom. To istotne ułatwienie zwłaszcza dla osób mieszkających na terenach wiejskich, z ograniczonym dostępem do opieki weterynaryjnej czy sklepów zoologicznych.

Jedna trzecia Polaków pozytywnie ocenia zmiany, jakie na przestrzeni ostatniego półtora roku zaszły w ich diecie i nawykach żywieniowych – wynika z badania Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku i SW Research. Wielu z nich nabrało zdrowych zwyczajów takich jak dbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu czy spożywanie większej ilości owoców i warzyw. Badani wskazywali także na ograniczenie alkoholu i papierosów, a także większą regularność w posiłkach. Nie na wszystkich jednak pandemia zadziałała motywująco. Co trzeci Polak skarży się na dodatkowe kilogramy.

W części państw e-papierosy uważane są za narzędzie, które dzięki niższej toksyczności w porównaniu do tradycyjnych papierosów może pomóc ograniczyć społeczne szkody związane z aktywnym i biernym paleniem oraz koszty ponoszone przez służbę zdrowia. Takie podejście regulacyjne wdrożyły m.in. Kanada, Nowa Zelandia czy Wielka Brytania, gdzie e-papierosy są oficjalnie rekomendowanym sposobem rzucania palenia, obok np. gum czy plastrów. Organizacja World Vapers’ Alliance apeluje do Unii Europejskiej, aby przyjęła podobne stanowisko. Dlatego zbiera podpisy pod petycją o potraktowanie e-papierosów jako narzędzia walki z tradycyjnym paleniem i wpisania tego w Europejski Plan Walki z Rakiem. Parlament Europejski zajmie się tym planem na początku grudnia.

Narodowy Plan Szerokopasmowy zakłada, że do 2025 roku w całej Polsce będzie już powszechny dostęp do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s. Stopniowo likwidowane są białe plamy na mapie Polski. Mimo to – jak pokazuje raport Federacji Konsumentów – 4,5 mln Polaków nigdy nie korzystało z internetu. Eksperci wskazują, że pandemia COVID-19 uwydatniła problem niedostatecznych kompetencji i wykluczenia cyfrowego w Polsce. Ma ono jednak nie tylko wymiar techniczny – związany z brakiem dostępu do urządzeń, oprogramowania czy sieci – ale i społeczny, związany z brakiem motywacji do korzystania z nowych technologii.

Karawaning w Polsce bije rekordy popularności w czasie pandemii. Nawet jeden na trzech Polaków uważa, że zakup kampera to doskonała inwestycja. Rosną sprzedaż i wynajem kamperów oraz przyczep kempingowych. W ciągu ostatnich miesięcy powstało też wiele nowych wypożyczalni, ale rodzimy rynek jest rozdrobniony (dużo niewielkich wypożyczalni) i mało zdigitalizowany – kampera trudno wynająć przez internet, a proces wynajmu jest długi i skomplikowany. Tę sytuację chce zmienić Campiri. Platforma internetowa połączy posiadaczy kamperów z klientami i pozwoli im zarabiać na wynajmie. Już teraz można się zgłaszać, pojazdy trafią do pierwszych najemców wiosną 2022 roku. – Jesteśmy jak Airbnb dla kamperów – mówi współzałożyciel i prezes Campiri Lukas Janousek, który już wcześniej z sukcesem wprowadził do Polski fintech Twisto.

Aż 90 proc. Polaków twierdzi, że warto oszczędzać, a prawie 55 proc. czuje się zabezpieczonych finansowo. To wnioski z badania Barometr Providenta przeprowadzanego co roku z okazji Dnia Oszczędzania, który przypada 31 października. – Pandemia koronawirusa spowodowała, że coraz więcej osób chce oszczędzać. Choć nadal zdarzają im się impulsywne zakupy oraz wydatki wyższe niż zaplanowane, to Polacy poważnie podchodzą do budowania poduszki finansowej na przyszłość – mówi Karolina Łuczak, rzeczniczka Provident Polska.

Na globalnych rynkach rosną ceny surowców energetycznych, a to pociąga za sobą podwyżki detalicznych cen prądu czy gazu. Od października więcej płacą klienci PGNiG, a koncern zapowiada kolejne wnioski o zatwierdzenie wyższych taryf, które będą obowiązywać od nowego roku. Więcej muszą płacić m.in. mieszkańcy Włoch, Francji czy Wielkiej Brytanii. Szacuje się, że przeciętne gospodarstwo domowe w UE wyda w tym roku na gaz od 800 do 1150 euro więcej niż przed rokiem. Drożeją też paliwa – na Węgrzech za benzynę trzeba płacić blisko 30 proc. więcej niż rok temu, w Polsce w październiku wzrost cen za paliwo wyniósł już 34 proc. r/r.

Polacy zużywają rokrocznie ok. 32 tys. ton elastycznych opakowań z tworzyw sztucznych, takich jak folie po chipsach, słodyczach czy zupkach instant. Zwykle konsumenci wyrzucają je nie tam, gdzie trzeba, czyli do odpadów zmieszanych zamiast do żółtego worka na śmieci. W efekcie tylko niewielki odsetek trafia później do recyklingu. Tę proporcję ma odwrócić uruchomiony właśnie program ReFlex, który jest unikalny nie tylko na polskim, ale i europejskim rynku. Jego celem jest to, aby do 2025 roku zbierać i poddawać recyklingowi co najmniej 50 proc. elastycznych opakowań wprowadzanych do obrotu. Odpowiednio przetworzone mogą później znaleźć zastosowanie m.in. w przemyśle budowlanym, transportowym czy meblarskim.

– Orzecznictwo sądowe jest w tej chwili bardzo przyjazne sprawom konsumenckim – mówi Anna Lengiewicz z kancelarii LWB Lengiewicz Wrońska i Wspólnicy. W sprawach sądowych dotyczących tzw. polisolokat i kredytów frankowych szanse na wygraną sięgają nawet 80–90 proc. Jednak większość konsumentów nie podejmuje żadnych kroków, aby odzyskać swoje pieniądze, obawiając się utraty kolejnych środków na opłacenie prawników i kosztów sądowych. W tym miesiącu ruszył dedykowany im program RePlan, który zapewnia finansowanie podczas takich spraw. Kredytobiorca może w nim liczyć na obsługę prawną i pełne pokrycie kosztów postępowania, a wynagrodzenie zapłaci tylko w przypadku wygranej sprawy.