Wszystkie newsy

– Pakiet Fit for 55 jest szalenie ambitny i uważam, że on jest nierealny do przeprowadzenia w ciągu pięciu lat. W polskim ciepłownictwie niemożliwe jest wprowadzenie zmiany technologicznej i przestawienie na OZE w tak krótkim czasie – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. Unijna polityka klimatyczna i dekarbonizacja to dziś największe wyzwanie, które stoi przed ciepłem systemowym w Polsce. Koszt transformacji tego sektora jest szacowany na ok. 100 mld zł w ciągu najbliższej dekady. Branża wskazuje jednak, że szybkie przejście na OZE jest w jej przypadku niemal niemożliwe – chociażby z braku odpowiedniej technologii – a alternatywą jest kogeneracja oparta na gazie. W procesie transformacji liczy też na szeroką dostępność unijnych środków pomocowych.

Spożycie mięsa w Polsce jest dwukrotnie większe niż zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia. Statystyczny Polak zjada około 70 kg mięsa rocznie. Masowa konsumpcja i ingerencja rolnictwa w środowisko przyczyniają się do jego degradacji. Coraz bardziej dbający o zdrowie i środowisko konsument powinien sprzyjać rozwojowi fleksitarianizmu i zrównoważonej produkcji. Konieczność zmian dostrzega producent mięsa Goodvalley. Firma już w 2013 roku osiągnęła zerowy ślad węglowy, co oznacza, że wyprodukowała tyle „zielonej energii”, by zrównoważyć emisję gazów cieplarnianych powstających w procesie produkcji.

– Polskie ciepłownictwo musi się rozwijać w kierunku źródeł niskoemisyjnych i rozszerzenia pakietu usług dla klientów. To już nie tylko ciepło, ale szerszy pakiet usług dodatkowych, których klienci od nas oczekują. Wśród wyzwań jest na pewno cyfryzacja, elastyczne taryfowanie klientów, zawieranie umów bilateralnych już bez nadzoru Urzędu Regulacji Energetyki. W tym kierunku ciepłownictwo będzie się rozwijać – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej, podczas II Kongresu Kogeneracji zorganizowanego przez Polskie Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych. Branża ciepła systemowego podkreśla, że to właśnie kogeneracja oparta na gazie jest dla niej naturalnym etapem w drodze do pełnej dekarbonizacji, ale w nadchodzących latach czekają ją też inne, duże inwestycje, m.in. w nowe usługi, podyktowane rosnącymi oczekiwaniami klientów.

– Do 2030 roku ponad 800 mln mieszkańców globu nie będzie miało zapewnionego bezpieczeństwa żywnościowego. Powodem będą m.in. przedłużające się okresy suszy – mówi Dorota Zadroga, ekspertka Polskiej Misji Medycznej. Ludziom zagrażają także niszczycielskie powodzie, fale upałów, huragany, tajfuny i pożary na wielką skalę. Tylko w 2019 roku katastrofy naturalne dotknęły 100 mln ludzi na świecie. Z szacunków Instytutu Ekonomii i Pokoju wynika, że nawet 6,4 mld ludzi żyje w krajach, w których jest ryzyko wystąpienia co najmniej jednego zagrożenia ekologicznego. W 2050 roku 1,2 mld może być zmuszonych do opuszczenia swoich domów z powodu zmian klimatycznych. Najwyższe koszty globalnego ocieplenia ponoszą dzieci.

Według raportu Międzynarodowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), działającego przy ONZ, działalność ludzi spowodowała wzrost globalnej średniej temperatury o ok. 1˚C w stosunku do okresu sprzed epoki przemysłowej. Jeśli ocieplenie klimatu nie wyhamuje, temperatura na świecie wzrośnie o 1,5˚C już w latach 2032–2050. – Oznacza to większe prawdopodobieństwo zjawisk ekstremalnych, co przekłada się na bezpieczeństwo ludzi, przemysłu czy rolnictwa – mówi dr Joanna Remiszewska-Michalak, fizyk atmosfery. W Polsce szczególnie niebezpieczne mogą być nawalne deszcze przeplatające się z okresami suszy, która będzie zwiększała ryzyko pożarowe.

Przemysł to drugi po energetyce największy emitent gazów cieplarnianych. Bez jego dekarbonizacji nie da się osiągnąć neutralności klimatycznej UE w 2050 roku. Szansą dla firm z tego sektora jest digitalizacja i rozwiązania oparte m.in. na danych z internetu rzeczy czy sztucznej inteligencji. Według Schneider Electric pozwalają one zredukować ślad węglowy nawet o 50 proc., przy jednoczesnej oszczędności wykorzystywanej energii nawet o 80 proc. – Unijny cel jest bardzo ambitny. Przyjęty niedawno pakiet legislacyjny Fit for 55 pokazuje, że chcemy obniżyć emisję dwutlenku węgla o 55 proc. jeszcze przed 2030 rokiem – wskazuje Jacek Łukaszewski, prezes zarządu Schneider Electric Polska.

Wydany na początku sierpnia raport klimatyczny IPCC, czyli Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu, po raz pierwszy tak jednoznacznie i dobitnie potwierdza, że to działalność człowieka odpowiada za ogrzanie planety. Według naukowców globalne ocieplenie przyspiesza, a bez szybkich i radykalnych działań już w ciągu najbliższych dwóch dekad przekroczy bezpieczny próg 1,5˚C. Polacy dostrzegają ten problem i są gotowi do wyrzeczeń, aby mu przeciwdziałać. 42 proc. ankietowanych deklaruje, że są gotowi podejmować działania proekologiczne, nawet jeżeli będzie się to wiązać z dodatkowymi kosztami – pokazał marcowy raport opracowany dla innogy.

– Zjawiska wywołane przez zmiany klimatyczne są bardzo niebezpieczne. To są m.in. pożary, które pustoszą południe Europy, ale równie dobrze mogą pustoszyć i Polskę – mówi fizyczka atmosfery, dr Joanna Remiszewska-Michalak. Przed takim czarnym scenariuszem ostrzega nowy raport IPCC, który pokazuje, że globalne ocieplenie postępuje szybciej, niż do tej pory zakładano. Aby zapobiec katastrofie, do 2030 roku emisja gazów cieplarnianych powinna spaść o połowę, a do 2050 roku – do zera. Kluczowe w tym zakresie będzie najbliższych 10 lat. Jest szansa, że konkretne decyzje w tym kierunku zapadną już w październiku, podczas ONZ-owskiego szczytu COP26 w Glasgow.

Wykorzystanie wodoru w transporcie wciąż jest marginalne. Na rynku jest już pierwszy pociąg pasażerski napędzany tym paliwem. Są też samochody osobowe opracowane przez największe koncerny, choć ich sprzedaż nadal nie przekracza kilku tysięcy sztuk. Wodór określa się jednak mianem przyszłości transportu i motoryzacji. Nad opracowaniem pojazdu napędzanego tym paliwem pracuje też polska spółka Ampere Life, a jego prototyp będzie można zobaczyć już w przyszłym roku. Jednocześnie spółka opracowała zautomatyzowaną metodę tankowania tego auta.

Pogłębianie wiedzy dzieci i młodzieży na temat środowiska i ochrony klimatu – to główny cel wprowadzenia do szkół edukacji ekologicznej. Ruszają właśnie prace nad przygotowaniem takich lekcji. – Jako Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawimy propozycje merytoryczne, które następnie Ministerstwo Edukacji i Nauki przeniesie na nauczycieli, oddając do ich dyspozycji schematy pedagogiczne, które będą do wykorzystania w trakcie godzin wychowawczych – mówi Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska. Jak podkreśla, dziś świadomość ekologiczna Polaków rośnie, ale trzeba z tą wiedzą dotrzeć do wszystkich.

Najnowszy raport naukowców w ramach IPCC, przestrzegający przed postępującym coraz szybciej globalnym ociepleniem, ma wymusić na politykach przyspieszenie tempa reform klimatycznych. – To nie przypadek, że został on opublikowany kilka miesięcy przed COP26 w Glasgow, czyli listopadowym szczytem klimatycznym ONZ – mówi Wojciech Kukuła, prawnik z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. Naukowcy i eksperci apelują o zwiększenie ambicji klimatycznych. Jako pierwsza zrobiła to Europa. W lipcu zaczęło obowiązywać nowe europejskie prawo, które ma umożliwić realizację celu neutralności klimatycznej. Dla Polski oznacza ono konieczność zrewidowania rządowych strategii, takich jak Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu czy Polityka Energetyczna Polski do 2040.

Działalność rolnicza jest głównym źródłem utrzymania tylko dla niespełna 1/3 gospodarstw rolnych – wynika z przeprowadzonego w ubiegłym roku Powszechnego Spisu Rolnego 2020. Wśród pozostałych źródeł dochodu rolnicy wskazują m.in. pracę zarobkową, emerytury i renty, działalność pozarolniczą albo świadczenia socjalne. – W ciągu ostatnich 10 lat wyraźnie wzrósł udział innych dochodów, pochodzących np. z programów socjalnych, które teraz stanowią dość istotne źródło utrzymania gospodarstw rolnych – mówi dr Dominik Rozkrut, prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Statystyka pokazuje, że w ubiegłym roku w Polsce było nieco ponad 1,317 mln gospodarstw rolnych, a na przestrzeni ostatniej dekady ich liczba skurczyła się o 192 tys. (prawie 13 proc.).

Lipcowe loty w kosmos miliarderów Richarda Bransona i Jeffa Bezosa otwierają nowy etap rozwoju turystyki kosmicznej. – Po krótkiej przerwie, czysto technicznej, zacznie się cykliczne latanie komercyjne. Miliarderzy nie budowali statków po to, żeby sami mogli sobie polatać, ale po to, żeby na tym zarabiać – ocenia Paweł Rymaszewski, prezes Thorium Space. Mimo kosmicznych cen biletów chętnych nie powinno brakować. Eksperci oceniają, że ten rynek czeka dekada dynamicznych wzrostów.

Według danych Europejskiego Biura Ochrony Środowiska pełny cykl życia europejskich smartfonów odpowiada za 14 mln ton emisji dwutlenku węgla rocznie. Średnia żywotność urządzenia to tylko trzy lata. Średnio każdy mieszkaniec UE produkuje rocznie ok. 15,6 kg elektroodpadów, z których tylko 7 kg jest zbierane i przetwarzane. – Elektronikę trzeba projektować w taki sposób, żeby była możliwość jak najdłuższego wykorzystania cennych podzespołów i żeby wszystkie te części można było łatwo zrecyklingować – podkreśla Wojciech Stęplewski z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Tele- i Radiotechnicznego. Polscy badacze z tej placówki brali udział w międzynarodowym projekcie sustainablySMART, w ramach którego opracowano nowe metody projektowania urządzeń mobilnych, żeby ograniczyć ich wpływ na środowisko.

Do końca tej dekady od 14 do 36 tys. górników będzie potrzebować wsparcia na rynku pracy: przebranżowienia, relokacji do innych kopalni albo wcześniejszego odejścia na emeryturę. Jednocześnie do tego czasu na Śląsku istnieje możliwość stworzenia nawet 75–85 tys. nowych miejsc pracy, a największe szanse na zastąpienie górniczych etatów mają budownictwo, przetwórstwo przemysłowe i energetyka oparta na OZE – pokazują szacunki Instytutu Badań Strukturalnych. – Nie wolno tracić czasu, trzeba od razu przystąpić do tych działań. One muszą być podejmowane stopniowo, bez gwałtownych ruchów, każdy obawia się pogorszenia sytuacji materialnej i utraty pracy – podkreśla prezes zarządu ILF Consulting Engineers Polska, Andrzej Dercz.