Wszystkie newsy

– Transformacja energetyczna w Polsce potrzebuje kwoty rzędu 1 bln zł. To nie będą środki pochodzące wyłącznie z zewnątrz, sami też będziemy musieli znaleźć pieniądze w budżecie – mówi Jan Szewczak, członek zarządu PKN ORLEN ds. finansowych. Jak wskazuje, przejście na zieloną energię w Polsce będzie wymagać gigantycznych inwestycji w nowe źródła i infrastrukturę, ale przy tym jest to też duże wyzwanie dla biznesu. Podczas debaty zorganizowanej przez Związek Pracodawców Klastry Polskie eksperci podkreślali, że energetyczna rewolucja wymaga nie tylko dużych pieniędzy, lecz także stabilnych ram prawnych i ponadpartyjnego konsensusu.

Sektor finansowy w coraz większym stopniu inwestuje w zielone projekty, wycofując się z finansowania tych nieekologicznych. Dla przykładu większość banków komercyjnych w Polsce rezygnuje z finansowania spółek węglowych. Zmiana polityki kredytowej to efekt rosnącej świadomości, lecz także kolejnych regulacji ukierunkowanych na dekarbonizację i ochronę środowiska. W tym kierunku zmierza też ING Bank Śląski, który wycofał się z finansowania węgla, a do 2040 roku chce ograniczyć finansowanie projektów dla branży paliw kopalnych o 19 proc. względem 2019 roku. Sam bank zamierza do końca dekady stać się neutralny klimatycznie. Zapowiada też wspieranie odnawialnych źródeł energii i innych proekologicznych inwestycji. Na ten cel przeznaczy 5,3 mld zł do końca 2023 roku.

Liczba ludności świata stale rośnie. ONZ prognozuje, że do 2060 roku przekroczy 10 mld osób, a w 2100 roku przyrost wyhamuje wszędzie z wyjątkiem Afryki. Na koniec wieku połowa dzieci, która przyjdzie na świat, urodzi się właśnie na tym kontynencie, najwięcej w Nigerii. To powoduje, że w przypadku najbardziej zaludnionych obszarów rośnie ryzyko braku dostępu ludności do usług zdrowotnych, edukacji, a przede wszystkim nawet wody czy żywności. Ten ostatni czynnik, nasilany również przez zmiany klimatyczne, może być przyczyną większych ruchów migracyjnych. Do 2050 roku nawet miliard osób nie będzie już mieszkać na terenach, na których nie da się przeżyć – przypominają eksperci Polskiej Akcji Humanitarnej z okazji przypadającego 11 lipca Światowego Dnia Ludności.

Ogólnopolski program Czyste Powietrze przynosi efekty w zakresie wymiany kopciuchów i termomodernizacji domów, ale dla uzyskania zadowalającego efektu powinien objąć wsparciem także ludzi najuboższych – podkreślają eksperci Polskiego Alarmu Smogowego. Aby Polska wypełniła obowiązki narzucone prawem, tempo zmian antysmogowych musi być trzykrotnie wyższe. Ocena działań rządu i samorządu, jaka wynika z raportu przygotowanego przez PAS wspólnie z Europejskim Centrum Czystego Powietrza i Fundacją Frank Bold, nie jest pozytywna. W 12 obszarach – na 20 badanych – postęp jest niedostateczny, a w dwóch nie rozpoczęto żadnych działań.

W Polsce rośnie, i to skokowo, popularność produktów z certyfikatem Fairtrade. Już prawie połowa społeczeństwa zwraca na to uwagę i zdaje sobie sprawę z wagi problemu. Certyfikat potwierdza, że takie produkty jak kawa, czekolady, banany czy t-shirty powstały w sposób szanujący prawa najuboższych rolników i hodowców w krajach Afryki czy Azji oraz z poszanowaniem środowiska naturalnego. Coraz większą rolę w upowszechnianiu tej świadomości mają sieci handlowe.

Transformacja polskiej energetyki na bardziej zieloną dokona się głównie siłami krajowych firm. Inwestycje w nowe zielone technologie i źródła energii to dla biznesu duża szansa, ale i wyzwanie. Do pokonania są bariery finansowe, techniczne, technologiczne, lecz także stereotypy w społeczeństwie. W tym procesie potrzebna jest nie tylko długofalowa strategia, ale i pozytywne przykłady. Prekursorem inwestycji w zieloną energię ma zgodnie z zapowiedziami stać się koncern multienergetyczny, który powstanie na skutek fuzji Orlenu, Lotosu i PGNiG – ocenili eksperci podczas debaty zorganizowanej przez Krajową Izbę Gospodarczą.

Niska emisja to zanieczyszczenia powietrza pochodzące z domowych pieców grzewczych, które są źródłem wielu chorób, a nawet zgonów. Z powodu schorzeń spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza w naszym kraju umiera przedwcześnie ok. 46 tys. osób rocznie. – Szkodliwe substancje wdychamy wszyscy, również dzieci i młodzież, ale młodym, rozwijającym się organizmom smog szkodzi szczególnie. Dlatego NASK – Państwowy Instytut Badawczy w ramach projektu Edukacyjna Sieć Antysmogowa prowadzi działania edukacyjne w szkołach i dzięki sieci monitoringu jakości powietrza ostrzega przed wysokimi stężeniami szkodliwych substancji w okolicy placówek edukacyjnych – mówi Barbara Leśniczak z Państwowego Instytutu Badawczego NASK, kierownik projektu ESA.

Gaz ma być paliwem przejściowym w drodze do zazielenienia polskiej energetyki. Rząd inwestuje w nowe bloki gazowe, które mają zbliżyć Polskę do osiągnięcia celów redukcji emisji CO2, a eksperci wskazują, że w 2040 roku będzie ona już w dość dużym stopniu polegać na paliwach gazowych. Tymczasem w UE rośnie liczba przeciwników tego surowca jako nieekologicznego i drugiego najbardziej emisyjnego po węglu, a Europejski Bank Inwestycyjny zamierza zaprzestać finansowania projektów gazowych po 2021 roku. – Specjaliści mówią jasno: po 2030 roku gaz będzie na cenzurowanym, tak jak w tej chwili węgiel – mówi Jerzy Marek Nowakowski, prezes Stowarzyszenia Euro-Atlantyckiego. Jak podkreśla, postawienie na ten surowiec oznacza dla nas uzależnienie od jego importu.

– Naszymi bałtyckimi rybami zajada się pół Europy, tylko nie Polacy. Ludzie nie mają świadomości, jak wiele naszych ryb wyjeżdża do wyedukowanej ekologicznie Europy Północnej i Zachodniej. Tymczasem do Polski trafiają ryby z innych mórz i oceanów – mówi Marcin Radkowski z Kołobrzeskiej Grupy Producentów Ryb. Jak wskazuje, w Polsce wciąż w dużej mierze pokutuje mit o zanieczyszczonej rybie z Bałtyku, który odstrasza konsumentów i stanowi duży problem dla rodzimych rybaków. Tymczasem najnowsze badania zrealizowane przez Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Badawczy jednoznacznie udowadniają, że ryby z Bałtyku i ich przetwory są bezpieczne, a ostatnimi laty zawartość niektórych substancji wręcz mocno spadła – przypominają eksperci z okazji przypadającego 27 czerwca Światowego Dnia Rybołówstwa.

Produkowany w fabrykach Alstomu w Niemczech i Polsce Coradia iLint to pierwszy na świecie pasażerski pociąg z napędem wodorowym. To cichy i bezemisyjny pojazd, który emituje tylko wodę i parę wodną. Na zakup pociągów na wodór zdecydowały się już Niemcy, Austria, a także Francja i Włochy. Jeśli spłynęłyby także zamówienia z Polski, takie pojazdy mogłyby zastąpić pociągi o tradycyjnym napędzie. Dla Polski, której 74 proc. transportu kolejowego nadal opiera się na węglu, a duża część tras wciąż pozostaje niezelektryfikowana, wykorzystanie wodoru na kolei to szansa na znaczące redukcje emisji CO2, ale i szansa w globalnym wyścigu technologii wodorowych. Pojazd właśnie zadebiutował na polskich torach podczas testów eksploatacyjnych na torze koło Wrocławia.

W Polsce chronione obszary Natura 2000 zajmują ok. 20 proc. powierzchni kraju. Zgodnie z unijną Strategią Bioróżnorodności 2030 ochroną trzeba będzie objąć jeszcze ok. 3 mln ha – wynika z szacunków Lasów Państwowych. Opublikowane przez spółkę ekspertyzy pokazują, że realizacja unijnej strategii, która ma się przyczynić do odbudowy różnorodności biologicznej Europy, może się mocno odbić na polskim przemyśle drzewnym, skutkując m.in. ograniczeniem podaży surowca, wzrostem cen i osłabieniem kondycji przedsiębiorstw działających w branży drzewnej i papierniczej.

W 2040 roku Polska ma szansę być już dojrzałym rynkiem w branży morskiej energetyki wiatrowej, wiodąc prym w basenie Morza Bałtyckiego. Warunkami są jednak dostosowanie zaplecza portowego, rozwój innowacji oraz infrastruktury logistycznej i obsługowej, a także budowa kadr, których dziś brakuje – wynika z nowego raportu „Energia (od)nowa” ILF Consulting Engineers Polska. Eksperci wskazują, że wyzwaniem będzie też zaangażowanie w rozwój sektora offshore polskich przedsiębiorstw. W tej chwili optymistyczne szacunki zakładają, że udział krajowych dostawców produktów i usług w polskim rynku, wartym ok. 130 mld zł, nie przekroczy 50 proc.

Rok 2020 okazał się najlepszym w historii dla polskiej fotowoltaiki. Moc zainstalowana w PV wzrosła aż o 200 proc. W czasie pandemii przyłączono w Polsce aż 2 GW nowych mocy ze źródeł fotowoltaicznych, co może wynikać z faktu, że w dobie niepewności własne źródło energii elektrycznej dla wielu Polaków okazało się rozwiązaniem zwiększającym poczucie bezpieczeństwa. Ponadto – jak wskazuje „Raport o rynku fotowoltaiki” opracowany przez OLX – praca z domu wiązała się z większym zapotrzebowaniem na komfort cieplny, lepszą jakość powietrza, a co za tym idzie z wyższymi rachunkami za prąd. Koszt wytworzenia energii z systemu fotowoltaicznego jest już od dawna niższy niż prądu ze źródeł konwencjonalnych. Dlatego zainteresowanie inwestycją w panele rośnie dynamicznie z miesiąca na miesiąc.

Raportowanie czynników ESG, czyli działań spółek związanych ze środowiskiem i kwestiami społecznymi, zyskało w ostatnim czasie na znaczeniu. To efekt coraz większej presji klientów, oczekiwań inwestorów i sektora finansowego, a także zmian legislacyjnych. Firmy, które nie przyłożą do raportowania pozafinansowego odpowiedniej wagi, muszą się liczyć m.in. z utrudnionym i droższym dostępem do kapitału. Polskie spółki notowane na GPW mają jednak problemy, ponieważ do tej pory brakowało w tym zakresie jednolitych standardów. Dlatego warszawska giełda wraz z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju przygotowały dla nich jednolite wytyczne.

Międzynarodowy handel żywymi zwierzętami jest wart ok. 22,5 mld dol., a prawie 3/4 światowych przewozów przypada na kraje UE. Polska, która po wstąpieniu do Unii stała się jednym z potentatów w produkcji zwierzęcej, zajmuje pod tym względem czwartą pozycję, a na dodatek – ze względu na swoje położenie geograficzne – jest też krajem tranzytowym dla tego typu przewozów. W 2020 roku wraz z wybuchem pandemii COVID-19 i zamknięciem granic problem transportu zwierząt, które utknęły na zamkniętych granicach, ponownie zwrócił uwagę opinii publicznej na to zjawisko. Wiele środowisk i organizacji postuluje rezygnację z tego typu przewozu, zwłaszcza na długich trasach międzynarodowych.