Wszystkie newsy

Latem w Polsce, prawie każdego dnia, co najmniej jedna osoba traci życie pod wodą. Tylko w ubiegłym roku doszło do 419 utonięć, z kolei w tym według danych Komendy Głównej Policji – od początku czerwca do 19 sierpnia br. – utonęło 175 osób. Świadomość podstawowych zasad bezpiecznego wypoczynku nad wodą może uratować życie kolejnych, dlatego ratownicy stale o nich przypominają. Temu też służy akcja, która przez wakacje do 20 sierpnia odbywała się nad Jeziorem Solińskim, zorganizowana przez bieszczadzki WOPR i spółkę PGE Energia Odnawialna, która zarządza tamtejszą elektrownią wodną. – Takie akcje jak ta są i zawsze będą potrzebne – podkreśla szef bieszczadzkiego WOPR-u Artur Szymański.

Sejm poparł propozycję rządu i przegłosował w tym tygodniu nowelizację ustawy, która podnosi dotychczasowe limity zużycia energii elektrycznej po cenie zamrożonej na poziomie z ubiegłego roku. – Dzięki temu przeciętna polska rodzina w tym roku zapłaci za prąd 3–4 tys. zł mniej – mówi Maciej Maciejowski z Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej. Jak podkreśla, nowe, korzystniejsze rozwiązania obejmą wszystkie gospodarstwa domowe – również te, które przekroczyły wcześniejszy limit przewidziany w tarczy solidarnościowej. Mniej za prąd będą też płacić małe i średnie przedsiębiorstwa, samorządy oraz odbiorcy wrażliwi.

Polski rynek najmu jest w przełomowym momencie. W krótkim czasie prawie jednocześnie spadła dostępność kredytów hipotecznych i gwałtownie wzrosły ceny nieruchomości, pojawiły się setki tysięcy uchodźców, a do Polski zawitali komercyjni operatorzy najmu instytucjonalnego. – Eksperci rzadko kiedy wierzą w to, że rządzący mocniej pochylą się nad polityką związaną z najmem, poświęcą więcej czasu na dopracowanie polityki mieszkaniowej tak, żeby ona dobrze wspierała najemców i rozwijała ten rynek – mówi Przemysław Chimczak-Bratkowski, partner zarządzający w ThinkCo. W nadchodzących latach przed dużym wyzwaniem staną zwłaszcza samorządy, które będą musiały zrównoważyć popyt z podażą i zatrzymać odpływ mieszkańców.

Jeszcze nigdy tak wiele osób nie potrzebowało wsparcia w zapewnieniu podstawowych potrzeb. Pod koniec ubiegłego roku Polska Akcja Humanitarna szacowała, że pomocy w 2023 roku będzie potrzebować ok. 330 mln ludzi na całym świecie. Już teraz wiadomo, że ta liczba będzie znacznie większa. Pomoc potrzebna jest m.in. w Ukrainie, Jemenie, Afganistanie i w Afryce. Dużym wyzwaniem dla organizacji humanitarnych są też zmiany klimatu i wywołane nimi kryzysy.

– Po tegorocznych żniwach na rynek powinno trafić ok. 34 mln t polskiego zboża, z czego ok. 10 mln t nadwyżki trzeba będzie wyeksportować – prognozuje prezes Izby Zbożowo-Paszowej Monika Piątkowska. To będzie jednak trudne, bo żniwa trwają również w Ukrainie, która – ze względu na zerwanie przez Rosję umowy zbożowej – będzie musiała transportować swoje zboże przez granicę lądową UE. To zaś oznacza większy tranzyt przez Polskę oraz większe obciążenie infrastruktury portowej i kolejowej. – Jeżeli my tej infrastruktury nie rozbudujemy, nie udrożnimy przepustowości naszych portów, to zostaniemy jeśli nie ze zbożem ukraińskim, to z naszym polskim. To jest sytuacja, która absolutnie wymaga rozwiązania – podkreśla Monika Piątkowska.

Z powodu wysokiej inflacji zaledwie co trzeciego Polaka stać na odkładanie oszczędności, a niemal co piątemu pieniędzy wystarcza jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Jednocześnie połowa pytanych nie spodziewa się poprawy sytuacji. Większość zwiększyła wydatki ze względu na wyższe ceny, ale jest też grupa, która z konieczności ograniczyła zakupy, rezygnując z niektórych usług. To zjawisko w dłuższym terminie może się odbić na kondycji psychicznej i fizycznej społeczeństwa.

– Zwiększony poziom cholesterolu jest najczęstszą przyczyną zgonów na świecie – i to we wszystkich częściach globu – tłumaczy Ruth Frikke-Schmidt, profesorka na Uniwersytecie Kopenhaskim i ordynatorka duńskiego szpitala państwowego Rigshospitalet. Bezpośrednią przyczyną śmierci są miażdżyca i choroby serca, które są wywołane wysokim poziomem cholesterolu. Eksperci rekomendują diety roślinne, które mają ogromny wpływ na trzymanie tego czynnika w ryzach.

Polska jest jednym z najbardziej konserwatywnych krajów w Europie, jeśli chodzi o wybór diety eliminującej produkty odzwierzęce. Z badania przeprowadzonego w kraju przez Wydział Psychologii UW wynika, że jedzenie mięsa wciąż utożsamiane jest z męskością, więc w konsekwencji mężczyźni weganie mogą się częściej spotykać z negatywnymi stereotypami i komentarzami na swój temat. – Kiedy mężczyzna deklarował, że jest weganinem, i ubiegał się o zatrudnienie na stereotypowo męskie stanowisko, był oceniany jako mniej kompetentny – mówi jedna z autorek badania Dominika Adamczyk.

Zaczęły się wypłaty z przekazywanego przez podatników 1,5 proc. podatku PIT dla organizacji pożytku publicznego. Dla wielu tych podmiotów te środki stanowią 80 proc. funduszy, którymi dysponują. W tym roku pojawiła się możliwość odpisania na rzecz wybranej organizacji 1,5 proc. zamiast 1 proc. podatku. To zrekompensowało w pewnym stopniu podniesienie kwoty wolnej od podatku, od której można przekazać część swojego podatku dla OPP, ale w warunkach szalejącej inflacji organizacje i tak obawiają się o możliwości funkcjonowania w kolejnych miesiącach.

Jednym z czynników prowadzących do nierównych rezultatów osiąganych przez kobiety i mężczyzn na rynku pracy jest skłonność do podejmowania ryzyka w zależności od płci – dowiódł brytyjski ekonomista. Kobiety z większą ostrożnością podchodzą do przedsięwzięć związanych z inwestycjami, finansami czy biznesem. Bardziej niż mężczyźni skupiają się na ryzyku niepowodzenia i poniesienia straty.

Zerwanie przez Rosję umowy zbożowej mocno uderza w Ukrainę, w której obecnie trwają żniwa. Ponownie zamykając czarnomorskie porty, Rosjanie starają się w tym strategicznym okresie uniemożliwić eksport ok. 60–70 mln t zbóż, które Ukraina chciałaby i powinna wyeksportować, a przy okazji destabilizują sytuację na światowych rynkach żywnościowych i wewnątrz UE. – Poza portami na Morzu Czarnym jest jeszcze droga lądowa, ale ona nie będzie w stanie zastąpić transportu morskiego. Co prawda zapowiadane są inwestycje i zwiększenie tranzytu zboża przez porty krajów przyfrontowych, ale to i tak nie będzie wystarczająca alternatywa – ocenia Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej. Jej zdaniem wciąż jednak jest jeszcze nadzieja, że Rosja zdecyduje się wrócić do rozmów o wznowieniu umowy zbożowej.

Mimo wzrostu cen nieruchomości mieszkania pod wynajem wciąż mogą być opłacalną formą lokowania kapitału. Na polskim rynku jest obecnie ok. 1,1 mln lokali oferowanych do wynajęcia przez osoby prywatne, a popyt ciągle rośnie. Ten segment powoli podlega też coraz większej profesjonalizacji, ale – jak wskazuje główny ekonomista Polityki Insight – wciąż wymaga lepszego uregulowania, żeby lepiej zabezpieczać interesy obu stron. – To tutaj jest najwięcej problemów i konfliktów pomiędzy najemcami i wynajmującymi. Zarówno jedni, jak i drudzy są też dość słabo chronieni przez obecne przepisy, przez co pole do nadużyć jest dość duże – mówi dr Adam Czerniak.

Naukowcy z Finlandii i Wielkiej Brytanii zbadali związek między siedzącym trybem życia a budową i funkcją serca na dużej grupie nastolatków. Okazało się, że spędzanie zbyt wielu godzin w pozycji siedzącej skutkuje powiększeniem mięśnia sercowego i to trzy razy większym niż umiarkowana lub intensywna aktywność fizyczna. Następstwem tego w przyszłości mogą być niewydolność serca, zawał, udar mózgu i przedwczesna śmierć z przyczyn sercowo-naczyniowych. Tymczasem aż 80 proc. dzieci i młodzieży nie poświęca na przynajmniej umiarkowaną aktywność fizyczną nawet godziny dziennie.

W Polsce jest obecnie ok. 80 tys. osób z dyplomem opiekuna medycznego. To duża grupa, porównywalna z liczbą pracowników zatrudnionych w polskim górnictwie. Mimo to opiekunowie medyczni nie mieli dotąd własnej ustawy regulującej tę profesję, choć zabiegają o to już od kilku lat. Szansa pojawiła się wraz z procedowanym właśnie projektem ustawy o niektórych zawodach medycznych, ale na ostatniej prostej wypadł on z harmonogramu prac Sejmu. Opiekunowie medyczni apelują, by został przyjęty na najbliższym posiedzeniu Sejmu 16–17 sierpnia. – Pozostawienie nas bez takiej regulacji cofnie nas w czasie o dobrych kilka lat – wskazuje wiceprezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Opiekunów Medycznych Krzysztof Tłoczek.

Tylko w latach 2019–2021 na świecie miało miejsce ponad 560 katastrof naturalnych, które spowodowały łączne straty sięgające 620 mld dol. Te liczby są coraz większe, ponieważ wraz ze zmianami klimatycznymi rośnie też częstotliwość fali upałów, suszy i gwałtownych opadów, powodujących powodzie błyskawiczne, podtopienia, osuwiska i inne katastrofalne zdarzenia. Ich skutkiem są nie tylko zgony i zniszczona infrastruktura, ale i straty w gospodarce – wynika z nowego raportu opracowanego przez Polską Izbę Ubezpieczeń i firmę doradczą EY. Pokazuje on, że w realnym scenariuszu, zakładającym wzrost globalnej temperatury o 2 stopnie Celsjusza do 2050 roku, polskie PKB straci prawie 8 proc.