Wszystkie newsy

Po ataku Rosji na Ukrainę zakłócone zostały globalne dostawy olejów roślinnych, głównie słonecznikowego i rzepakowego, których oba te kraje były znaczącymi dostawcami. W efekcie ceny olejów roślinnych błyskawicznie poszły w górę i wzrosło zapotrzebowanie na ich zastępniki, w tym tani olej palmowy, którego największymi producentami są Malezja i Indonezja. Jak podkreśla WWF Polska, dla bezpieczeństwa żywnościowego i zrównoważonego rozwoju istotne jest korzystanie z produktów certyfikowanych i zapewnienie jak najkrótszych łańcuchów dostaw.

Tylko w 2020 roku, w wyniku świadomych podpaleń i wycinki pod niecertyfikowane uprawy palm oleistych, zniknęło 4,2 mln hektarów lasów deszczowych – podaje organizacja Global Forest Watch. Produkcja oleju palmowego, który jest z nich wytwarzany, generuje olbrzymie problemy społeczne i środowiskowe w globalnej skali. Mimo to – jak wskazuje WWF – jego bojkot nie ma sensu, ponieważ obecnie tego surowca nie da się zastąpić żadnym innym bez generowania jeszcze większych szkód środowiskowych. W przypadku zamienników takich jak olej słonecznikowy czy rzepakowy powierzchnia pod ich uprawy musiałaby wzrosnąć czterokrotnie, co powodowałoby jeszcze większą destrukcję ekosystemów. Zamiast bojkotować, konsumenci mogą jednak świadomie wybierać produkty zawierające taki olej palmowy, który pochodzi w 100 proc. z certyfikowanych, zrównoważonych upraw.

Kontrole celne, procedury na granicach, nowe obowiązki związane z dokumentacją przewozową i deklaracjami pochodzenia produktów – to rzeczywistość, w której polscy eksporterzy i przewoźnicy funkcjonują od momentu wyjścia Wielkiej Brytanii z UE. Widać to w wynikach dwustronnej wymiany handlowej, chociaż wciąż producenci z niektórych branż, np. z sektora spożywczego, umacniają swoją pozycję na brytyjskim rynku. W kolejnych latach będą wprowadzane jednak dalsze obostrzenia, które mogą wpływać na eksport i import.

Z początkiem stycznia br. polscy i unijni przewoźnicy stracili część uprawnień przysługujących im dotąd na brytyjskim rynku transportowym. Zmiany dotyczą trzech kluczowych obszarów, czyli kabotażu, transportu multimodalnego i ruchu trójstronnego, które będą się odbywać na nowych zasadach. – Do 31 marca br. brytyjskie służby udzielają tylko upomnień pisemnych i ustnych przewoźnikom, którzy nie spełniają nowych wymogów – mówi Joanna Porath, prezes zarządu agencji celnej AC Porath. Do tej daty polscy przewoźnicy mają czas, aby się dostosować do zmian, ale większości z nich – zwłaszcza mniejszym firmom transportowym – nowe przepisy mocno utrudnią, a nawet uniemożliwią dalszą działalność na brytyjskim rynku.

Rynek wegetariańskiej i wegańskiej żywności, kosmetyków i produktów non food notuje dynamiczne wzrosty. Pandemia COVID-19, która zwiększyła świadomość konsumentów dotyczącą własnego zdrowia, dodatkowo te wzrosty przyspieszyła. W efekcie dziś coraz więcej klientów szuka na sklepowych półkach produktów bez składników pochodzenia zwierzęcego. Ich identyfikację umożliwia specjalne logo, które jest jak na razie jedynym gwarantem czystego składu, bo na europejskim rynku do dziś nie istnieje prawnie wiążąca definicja pojęć „wegańskie” i „wegetariańskie”.

Jak wskazuje Komisja Europejska, technologie oparte na sztucznej inteligencji (AI) mogą pobudzić gospodarkę i poprawić jakość życia w niemal każdej sferze: od transportu i opieki zdrowotnej, poprzez zindywidualizowaną edukację, przyznawanie kredytów, po uwolnienie pracowników od uciążliwych i powtarzających się zadań. Jednak aby móc swobodnie korzystać z zalet AI oraz przeciwdziałać ich potencjalnemu nadużywaniu, konieczne jest przyjęcie regulacji prawnych w tym zakresie. Prace nad takimi przepisami na poziomie UE są już zaawansowane. Czekają na nie zwłaszcza przedsiębiorcy, którzy brak odpowiedniego ustawodawstwa i jasnych zasad odpowiedzialności za błędy AI wskazują jako jedną z największych barier w korzystaniu i wdrażaniu tej technologii.

Branża rolno-spożywcza, do niedawna uważana za jedną z mniej postępowych, dziś obfituje w innowacje. Napędzają je trzy trendy – wpływ żywności na zdrowie, oddziaływanie na środowisko oraz cyfryzacja produkcji. Inspiracją do tworzenia innowacji są potrzeby konsumentów i to właśnie ich zdanie producenci żywności coraz częściej biorą pod uwagę w pierwszej kolejności. W ramach projektu EIT Food Consumer Engagement Labs, koordynowanego przez Uniwersytet Warszawski, konsumenci pracują z firmami spożywczymi, współtworząc innowacyjne produkty spożywcze. Laboratoria Zaangażowania Konsumentów mają już na koncie ponad 20 wdrożeń produktów w różnych krajach europejskich, również w Polsce.

Najbliższe lata przyniosą kluczowe zmiany w polskim i europejskim rolnictwie. Reforma Wspólnej Polityki Rolnej i przyjęte strategie – bioróżnorodności oraz „Od pola do stołu” – mają przestawić je na bardziej zrównoważone tory, a przy tym zapewnić większą odporność na kryzysy wynikające ze zmian klimatycznych. – Polska jest w dobrym położeniu na tle innych krajów UE, ponieważ już w tej chwili zużywa mniej nawozów, środków ochrony roślin, ma dobrą glebę. Poradzimy sobie z realizacją tych celów – mówi Małgorzata Bojańczyk, dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”. Badania pokazują, że takich zmian w sektorze rolno-spożywczym oczekują sami konsumenci.

– Świat restauracyjny wróci do jeszcze lepszej formy, niż miało to miejsce przed pandemią – prognozuje restaurator i ekspert tego rynku Maciej Żakowski. Jak wskazuje, to jednak dłuższa perspektywa, bo teraz branża boryka się z kolejnym w ostatnich latach poważnym wyzwaniem, jakim jest skokowy wzrost kosztów działalności. Restauracje muszą go w pewnej części przenosić na klientów, ale wiedzą, że znaczące podniesienie cen może zniechęcić gości. Tych na razie w restauracjach nie brakuje, ale wydają zauważalnie niższe kwoty. – Średni rachunek w restauracji jest już niższy niż średni rachunek w jedzeniu zamawianym do domu – zauważa ekspert.

– Rozmawiamy z wieloma producentami różnych biznesów: zaczęliśmy od ratowania jedzenia, ale widzimy, że coraz więcej zasobów jest spisanych na straty. Dlatego zaczęliśmy ratować również kwiaty, które więdną w kwiaciarniach, a wciąż mogą udekorować czyjś salon, jedzenie dla zwierząt czy kosmetyki z drogerii, które też mają określoną datę przydatności – mówi Mateusz Kowalczyk, współzałożyciel i prezes start-upu Foodsi. Podstawowym celem aplikacji wciąż jest jednak przeciwdziałanie marnowaniu żywności. Łączy w tym celu sklepy i restauracje mające nadwyżki jedzenia, z użytkownikami, którzy chcą je kupić w promocyjnej cenie. Liczba uratowanych paczek sięga już miliona, a twórcy aplikacji przygotowują się powoli do zagranicznej ekspansji.

Rynek diet pudełkowych mogą czekać przetasowania. Ze względu na skokowy wzrost cen żywności i energii firmy szukają możliwości oszczędzania, np. konsolidując marki albo łącząc zakupy czy dowozy do klienta. Chociaż ten segment rynku, podobnie jak cała gastronomia, obawia się dalszej inflacji i pogarszania się nastrojów konsumenckich, to optymistycznie podchodzi do kolejnych miesięcy. – Konsumenci rzadziej będą rezygnować z diet pudełkowych niż wyjść do restauracji – ocenia Tadeusz Müller, właściciel firmy cateringowej Dieta Z Liścia. Tym bardziej że oferta cateringów jest na tyle bogata, że każdy znajdzie coś na swoją kieszeń.

Polacy coraz chętniej decydują się na świąteczny catering, bo samodzielne przygotowanie wigilijnych posiłków dla całej rodziny jest niezwykle czasochłonne. Dodatkowo zamówienie gotowych porcji dla konkretnej liczby osób może być także bardziej opłacalne cenowo. – Wystartowaliśmy na początku grudnia ze sprzedażą posiłków na wigilię i mamy większy ruch niż rok temu – mówi kucharz Tadeusz Müller. To też oznacza, że coraz więcej osób zamawia dania wegańskie, bo takie oferuje jego firma cateringowa Dieta Z Liścia. Chociaż najczęściej zamawiane są pierogi i bigos wege, również ze względu na ich cenę, to dużym zainteresowaniem cieszą się nowości takie jak m.in. bakłażan po żydowsku czy śledzie roślinne po kaszubsku.

Pandemia wymusiła na branży HoReCa szukanie i wdrażanie kreatywnych rozwiązań. Restauracje uruchamiały dostawy do domu, rozszerzały oferty, m.in. o gotowe dania do odgrzania do domu. Pandemia nauczyła je szybko reagować na zmieniające się okoliczności, co teraz muszą wykorzystywać także w dobie rosnących cen i kryzysu energetycznego. – W tych wymagających warunkach utrzymanie konkurencyjności cenowej staje się jednym z priorytetów, co oznacza wyzwanie także dla branży handlu hurtowego – mówi Dominik Branny, prezes zarządu MAKRO Polska, gdzie sektor HoReCa wydaje co piątą złotówkę. Jest to wyraźnie odczuwalne także w drugim kluczowym dla spółki obszarze, czyli w handlu detalicznym, reprezentowanym przez sklepowy brand Odido.

W ramach ubezpieczeń obowiązkowych rolnicy są zobowiązani posiadać tylko dwie polisy: OC oraz ubezpieczenie budynków od ognia i innych zdarzeń losowych. Nie gwarantują one jednak pełnej ochrony, dlatego wielu właścicieli gospodarstw rolnych decyduje się rozszerzyć je o dodatkowe opcje. Do wyboru mają coraz więcej ubezpieczeń dobrowolnych – nie tylko związanych z działalnością rolniczą. To m.in. NNW, dodatkowe OC w życiu prywatnym, a także assistance zapewniające pomoc w razie domowej awarii albo nagłego zachorowania. Nowością jest też m.in. pomoc informatyczna dla rolników.

Inwazja Rosji na Ukrainę i sojusz Białorusi z agresorem skomplikowały i tak utrudnioną przez COVID-owe przerwy w łańcuchach dostaw wymianę handlową Polski z Chinami. Spada głównie eksport z Polski do Państwa Środka. Import rośnie, ponieważ realizowany jest poprzez globalne połączenia oraz Nowy Jedwabny Szlak. – 32 proc. importu z Chin dzisiaj ma charakter zaopatrzeniowy. Wiele polskich firm nie tylko wykorzystuje chińskie elementy, podzespoły, komponenty, ale także dystrybuuje je na całą UE. Stąd nastawialiśmy się, i słusznie, wykorzystując logistyczne powiązania z kolejowym Jedwabnym Szlakiem, na to, że będziemy swoistym hubem – mówi Janusz Piechociński, prezes Izby Przemysłowo-Handlowej Polska–Azja. Zdaniem eksperta potrzebna jest jednak większa aktywność po stronie polskiej, nie tylko w zakresie transportu.