Wszystkie newsy

Przez trudną sytuację gospodarczą, kryzys energetyczny i wysokie ceny nośników energii tej zimy plastikowe odpady z tworzyw sztucznych częściej niż do tej pory kończą jako opał do spalenia w przydomowych piecach, zamiast trafiać do recyklingu. – Szacunki naszych firm członkowskich wskazują już, że od kilku do kilkunastu procent mniej odpadów trafia do recyklingu – mówi Grzegorz Piotr Rękawek ze Stowarzyszenia Polski Recykling. Jak podkreśla, konsekwencje tego zjawiska dla zdrowia mieszkańców i środowiska mogą się okazać katastrofalne, ale ucierpi też gospodarka.

– W sądach jest obecnie ok. 20–25 proc. umów frankowych i przewiduje się, że pojawi się ich jeszcze drugie tyle – mówi adwokat Andrzej Zorski, który tym tematem zajmuje się od sześciu lat. Jak wskazuje, duża część frankowiczów wstrzymuje się z pozwem do czasu rozstrzygnięcia przez TSUE kwestii tego, czy po unieważnieniu umowy kredytu frankowego bankowi przysługuje jeszcze prawo do wynagrodzenia za wieloletnie korzystanie z jego kapitału. Rozstrzygnięcie w tej sprawie jest spodziewane w maju, ale adwokat ocenia, że i w tym przypadku orzecznictwo TSUE powinno się okazać dla kredytobiorców korzystne.

Podwyższone progi dochodowe i wysokość dotacji oraz atrakcyjny pakiet dofinansowania do kompleksowej termomodernizacji budynku wynoszący nawet 136 tys. zł – to najważniejsze zmiany, które od 3 stycznia 2023 roku pojawią się w programie Czyste Powietrze. Mają one przyspieszyć jego realizację, bo w ciągu trzech lat udało się ocieplić zaledwie 73 tys. budynków i wymienić 66 tys. kotłów starej generacji. – Zmiany to krok w dobrą stronę, ale pieniądze to nie wszystko – mówi Jan Ruszkowski z Konfederacji Lewiatan. Jak wskazuje, brak dostatecznej wiedzy i świadomości wsparcia, z którego można skorzystać w ramach programu, może być jedną z przyczyn, dla których jego realizacja przebiega tak wolno. – W Polsce potrzebne są też inne instrumenty, bo Czyste Powietrze w założeniu jest programem powszechnym, ale nie rozwiąże wszystkich problemów – zauważa ekspert.

W Europie zapanowała moda na hiszpańskie nieruchomości. Udzieliła się również Polakom, którzy w pierwszych trzech kwartałach br. kupili w Hiszpanii o ponad 100 proc. więcej domów i mieszkań niż w całym 2021 roku. To m.in. efekt wojny za wschodnią granicą i niekorzystnej sytuacji polityczno-gospodarczej w kraju. – Ludzie, którzy są przedsiębiorcami albo mają jakieś oszczędności, starają się dywersyfikować swoje inwestycje i wolą je wydać na coś pewnego, a w tym momencie nieruchomości w Hiszpanii z pewnością są takim produktem. Zwłaszcza że większość osób kupuje je pod wynajem – mówi Katarzyna Ford, założycielka Prime Spanish Properties. Szczególnie popularne wśród zagranicznych nabywców są nieruchomości premium, które są też najbardziej odporne na rynkowe kryzysy. Dlatego, choć ceny takich apartamentów na Costa del Sol zaczynają się od 1,5 mln euro, to błyskawicznie znajdują one nabywców.

Wzrost taryf w grupie G11 dla sprzedawców i dystrybutorów energii mógłby znacząco obciążyć domowe budżety. Przed przyszłorocznymi podwyżkami chronią rządowe rozwiązania osłonowe, w tym zamrożenie cen prądu na tegorocznym poziomie do określonego poziomu zużycia i mechanizm ceny maksymalnej dla zużycia ponad ustawowe limity. Eksperci spółki Tauron wyliczyli, że przeciętne gospodarstwo domowe zużywające rocznie do 2 MWh zaoszczędzi dzięki tym mechanizmom w przyszłym roku ok. 2 tys. zł. Dla domowych finansów jak nigdy wcześniej będzie więc istotne to, jak korzystamy z urządzeń elektrycznych.

Na rynku mieszkaniowym statystyki dotyczące sprzedaży i liczby nowo rozpoczynanych inwestycji wyglądają gorzej niż w rekordowo słabym, pandemicznym okresie. Słaba dostępność kredytów i załamanie popytu przy rosnących kosztach sprawiły, że deweloperzy przykładają dużą wagę do rachunku ekonomicznego i ograniczają liczbę nowo rozpoczynanych projektów, odsuwają je w czasie albo dzielą inwestycje na mniejsze etapy. To zaś będzie się wiązało ze spadkiem liczby ofert mieszkań dostępnych w sprzedaży w 2023 roku. Zdaniem ekspertów ta zapaść na rynku deweloperskim będzie mieć przełożenie na całą gospodarkę, a sytuacja poprawi się dopiero, kiedy na rynek wrócą klienci posiłkujący się kredytami hipotecznymi.

Niższe rachunki za ogrzewanie i prąd to podstawowy cel inwestycji termomodernizacyjnych. To wbrew powszechnemu przekonaniu nie wiąże się tylko z wymianą źródła ciepła, ale także ze zmniejszeniem zapotrzebowania budynku na energię, a to oznacza m.in. ocieplenie ścian czy wymianę drzwi i okien. – Do termomodernizacji nie trzeba Polaków zachęcać, bo dobrze zdają sobie sprawę z korzyści – mówi wiceminister rozwoju i technologii Piotr Uściński. Poza mniejszymi rachunkami są wśród nich także ograniczanie smogu oraz lepsze samopoczucie mieszkańców. Kompleksowa termomodernizacja to proces kosztowny i czasochłonny, ale można przeprowadzić go ze wsparciem państwa. Od grudnia br. jego wysokość może być nawet wyższa niż dotychczas.

Zerwane łańcuchy dostaw podczas lockdownów oraz atak Rosji na Ukrainę i związana z nim zwyżka cen surowców energetycznych wpłynęły na wzrost kosztów materiałów i robót budowlanych. Do tego dochodzą jeszcze niepewność gospodarcza, duży wzrost stóp procentowych oraz pędząca inflacja, która pomniejsza wartość nabywczą portfeli Polaków. Te wszystkie czynniki spowodowały, że inwestorzy odkładają na później decyzję o budowie domu lub wstrzymują już rozpoczęte budowy. Chociaż tempo wzrostu cen materiałów i robót budowlanych powinno w nadchodzącym roku wyhamować, to wciąż pozostaną one wyraźnie wyższe niż w 2020 roku.

W ramach ubezpieczeń obowiązkowych rolnicy są zobowiązani posiadać tylko dwie polisy: OC oraz ubezpieczenie budynków od ognia i innych zdarzeń losowych. Nie gwarantują one jednak pełnej ochrony, dlatego wielu właścicieli gospodarstw rolnych decyduje się rozszerzyć je o dodatkowe opcje. Do wyboru mają coraz więcej ubezpieczeń dobrowolnych – nie tylko związanych z działalnością rolniczą. To m.in. NNW, dodatkowe OC w życiu prywatnym, a także assistance zapewniające pomoc w razie domowej awarii albo nagłego zachorowania. Nowością jest też m.in. pomoc informatyczna dla rolników.

Ponad połowa Polaków korzystających z ciepła systemowego zmieniła w tym sezonie swoje nawyki w celu oszczędzania ciepła. Większość uważa, że optymalna temperatura w sypialni czy salonie powinna wynosić ok. 20 stopni Celsjusza, a 2/3 deklaruje, że woli raczej ubrać się cieplej, niż odkręcać w domu kaloryfer. Większość badanych czuje się jednak niedoinformowana na temat oszczędzania ciepła i szuka porad tego dotyczących – wynika z badania ARC Rynek i Opinia przeprowadzonego dla Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych. Stąd pomysł na ogólnopolską kampanię „Liczy się ciepło”. Ma ona wyposażyć Polaków w wiedzę na temat tego, jak zmniejszyć niepotrzebne zużycie ciepła.

Nowelizacja Prawa budowlanego, która ma zacząć obowiązywać w przyszłym roku, ma uprościć i przyspieszyć cały proces inwestycyjno-budowlany oraz zmniejszyć obciążenia po stronie inwestorów i organów administracji i nadzoru. Jednym z jej najważniejszych założeń jest m.in. możliwość budowy domów jednorodzinnych bez pozwolenia na budowę niezależnie od metrażu, likwidacja obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie i przyspieszenie cyfryzacji całego procesu budowlanego. Do części spośród tych zmian rynek nie podchodzi jednak z optymizmem.

Dalszy spadek popytu, napędzany niepewnością i wysokim oprocentowaniem kredytów hipotecznych, a jednocześnie spadek podaży mieszkań i liczby nowych inwestycji rozpoczynanych przez deweloperów – to prognoza dla polskiego rynku mieszkaniowego na nadchodzące miesiące. – Rynek będzie zmierzał w kierunku nowej równowagi, w której transakcji będzie o wiele mniej – mówi Mateusz Bonca, dyrektor zarządzający JLL Polska. Jak wskazuje, choć mogą pojawić się niewielkie korekty cenowe, to w najbliższym czasie raczej nie należy się spodziewać znaczących spadków.

Huragany, zalania, grad, uderzenie pioruna i intensywne opady śniegu to pięć najczęstszych przyczyn szkód w gospodarstwach rolnych – wynika ze statystyk Compensy za 2021 rok. Wszystkie te zjawiska wiążą się ze złymi warunkami atmosferycznymi i nie sposób ich przewidzieć. Natomiast obowiązkowe OC i ubezpieczanie budynków wchodzących w skład gospodarstwa nie zapewnia rolnikom pełnej ochrony z uwagi na szereg wyłączeń, które dotyczą np. definicji deszczu nawalnego czy prędkości wiatru wymaganej do wypłaty odszkodowania z polisy. Dlatego też rozszerzenie takiej ochrony o dodatkowe dobrowolne ubezpieczenie jest w zasadzie koniecznością. Zwłaszcza że rolnik może ubezpieczyć siebie, rodzinę i cały swój majątek w jednej polisie, łączącej ubezpieczenie dobrowolne i obowiązkowe w zakresie majątkowym i osobowym.

Od 10 do 50 proc. ciepła w gospodarstwach domowych ucieka przez okna. Rozwiązaniem nie musi być ich wymiana, ale specjalna powłoka, która zwiększy termoizolacyjność szyby. Fizycy z Polskiej Akademii Nauk opracowali folie pokryte nanowarstwami tlenku cynku z domieszką glinu, które mogą zmniejszyć utratę ciepła nawet czterokrotnie. Dzięki temu znacząco spadnie także wysokość rachunków za ogrzewanie. Nowe rozwiązanie ma być znacznie trwalsze i tańsze niż dostępne dziś na rynku folie.

Budownictwo i nieruchomości są jednym z największych źródeł odpadów w Europie. Zgodnie z założeniami gospodarki cyrkularnej materiały budowlane – po renowacji lub upcyklingu – mogą być jednak ponownie wykorzystane w kolejnych projektach nieruchomościowych. W Polsce ten model nie jest jeszcze powszechny, ale w nadchodzących latach wymusi go unijne prawodawstwo. – Przykładem jest tu Taksonomia, która określa kryteria uznania działalności gospodarczej za zrównoważoną środowiskowo. W zakresie przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego mówi m.in. o przygotowaniu minimum 70 proc. (wagowo) odpadów budowlanych innych niż niebezpieczne, które powstaną przy budowie lub rozbiórce obiektu, do ponownego wykorzystania, recyklingu lub innego odzysku materiałów – mówi Magdalena Puchalska-Nielaba, współzałożycielka Urban Circularity, platformy promującej wdrażanie GOZ w branży budowlanej i nieruchomościach.