Wszystkie newsy

W ubiegłym roku liczba nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych zmniejszyła się o 51,4 proc., a ich wartość spadła o 49,1 proc. r/r, do poziomu 45,4 mld zł – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej, które prognozuje, że w 2023 roku ten segment czeka dalszy spadek wartości, do poziomu 28 mld zł. Uwagę w statystykach BIK zwraca jednak znaczący w 2022 roku wzrost liczby i wartości nowo udzielanych pożyczek pozabankowych. Stabilna sytuacja obserwowana jest natomiast w segmencie kredytów gotówkowych i ratalnych.

Według mieszkańców polskich miast nowoczesne aglomeracje powinny się cechować przede wszystkim dostępnymi cenowo i dobrej jakości mieszkaniami do kupienia bądź na wynajem, sprawnym transportem publicznym oraz dbałością o środowisko – pokazuje badanie przeprowadzone przez ThinkCo i Otodom na potrzeby raportu „Innowacyjne miasta – życie, praca i mieszkanie przyszłości”. Choć polskie miasta zajmują jak na razie odległe miejsca w światowych rankingach smart cities, to ciekawe rozwiązania z tego obszaru można znaleźć nawet w niewielkich miejscowościach. Coraz więcej ośrodków wdraża rozmaite innowacje m.in. z zakresu mobilności, pracy, informacji czy zarządzania zasobami.

W 2023 roku rynek nieruchomości dostosowuje się do nowych realiów, w których popyt i podaż się ustabilizują, ale na niższych poziomach transakcji będzie mniej, a czas na znalezienie kupca się wydłuży – wynika z prognoz pośredników, które odzwierciedla ostatnia edycja indeksu INPON publikowanego przez Nieruchomosci-online.pl. Agenci są też zgodni w prognozach dotyczących cen nieruchomości w I kwartale br. – zdecydowana większość uważa, że nie wzrosną one w żadnym segmencie rynku. – Tym, który ma obecnie najlepsze perspektywy i największe szanse na rozwój w kolejnym kwartale, jest obecnie segment najmu – nie tylko kawalerek, ale i większych mieszkań – wskazuje ekspertka portalu Alicja Palińska.

– Popyt na elastyczne biura przyspiesza. JLL i Savills przewidują, że docelowo zapotrzebowanie na takie rozwiązania wzrośnie do 20–30 proc. całego rynku biurowego. Pozostaje pytanie, jak szybko uda się osiągnąć taki udział – mówi Hubert Abt, dyrektor generalny New Work Offices. Wzrostom na tym rynku sprzyja w tej chwili m.in. rosnąca popularność pracy zdalnej i hybrydowej oraz recesja i szybko zmieniające się otoczenie biznesowe, które wymusza na firmach większą elastyczność. Nowością na tym rynku są również usługi świadczone bez umowy, w modelu abonamentowym, podobnie jak np. w przypadku Netflixa.

Wzrost stóp procentowych NBP i rynkowych WIBOR spowodował w 2022 roku skokowe podwyższenie rat do comiesięcznej spłaty. Rząd próbował pomóc zadłużonym, wprowadzając wakacje kredytowe i zastępując WIBOR w umowach nowym wskaźnikiem WIRON, jednak do sądów trafiają już pierwsze pozwy przeciw bankom, kwestionujące konstrukcję umów. Zdaniem Andrzeja Zorskiego, adwokata z kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci, wypracowanie orzecznictwa w tej sprawie potrwa kilka lat, tak jak miało to miejsce w przypadku kredytów frankowych.

Od nieco ponad 12 tys. zł w Karpaczu czy Wiśle do ok. 19,4 tys. zł w Bukowinie Tatrzańskiej – tyle kosztuje średnio 1 mkw. mieszkania bądź apartamentu w najpopularniejszych zimowych miejscowościach turystycznych. Choć ich ceny od kilku miesięcy się stabilizują, to na spadki w dłuższej perspektywie nie ma co liczyć. Takie nieruchomości kupują dziś głównie klienci gotówkowi, którzy chcą uchronić kapitał przed utratą wartości.

Przez trudną sytuację gospodarczą, kryzys energetyczny i wysokie ceny nośników energii tej zimy plastikowe odpady z tworzyw sztucznych częściej niż do tej pory kończą jako opał do spalenia w przydomowych piecach, zamiast trafiać do recyklingu. – Szacunki naszych firm członkowskich wskazują już, że od kilku do kilkunastu procent mniej odpadów trafia do recyklingu – mówi Grzegorz Piotr Rękawek ze Stowarzyszenia Polski Recykling. Jak podkreśla, konsekwencje tego zjawiska dla zdrowia mieszkańców i środowiska mogą się okazać katastrofalne, ale ucierpi też gospodarka.

– W sądach jest obecnie ok. 20–25 proc. umów frankowych i przewiduje się, że pojawi się ich jeszcze drugie tyle – mówi adwokat Andrzej Zorski, który tym tematem zajmuje się od sześciu lat. Jak wskazuje, duża część frankowiczów wstrzymuje się z pozwem do czasu rozstrzygnięcia przez TSUE kwestii tego, czy po unieważnieniu umowy kredytu frankowego bankowi przysługuje jeszcze prawo do wynagrodzenia za wieloletnie korzystanie z jego kapitału. Rozstrzygnięcie w tej sprawie jest spodziewane w maju, ale adwokat ocenia, że i w tym przypadku orzecznictwo TSUE powinno się okazać dla kredytobiorców korzystne.

Podwyższone progi dochodowe i wysokość dotacji oraz atrakcyjny pakiet dofinansowania do kompleksowej termomodernizacji budynku wynoszący nawet 136 tys. zł – to najważniejsze zmiany, które od 3 stycznia 2023 roku pojawią się w programie Czyste Powietrze. Mają one przyspieszyć jego realizację, bo w ciągu trzech lat udało się ocieplić zaledwie 73 tys. budynków i wymienić 66 tys. kotłów starej generacji. – Zmiany to krok w dobrą stronę, ale pieniądze to nie wszystko – mówi Jan Ruszkowski z Konfederacji Lewiatan. Jak wskazuje, brak dostatecznej wiedzy i świadomości wsparcia, z którego można skorzystać w ramach programu, może być jedną z przyczyn, dla których jego realizacja przebiega tak wolno. – W Polsce potrzebne są też inne instrumenty, bo Czyste Powietrze w założeniu jest programem powszechnym, ale nie rozwiąże wszystkich problemów – zauważa ekspert.

W Europie zapanowała moda na hiszpańskie nieruchomości. Udzieliła się również Polakom, którzy w pierwszych trzech kwartałach br. kupili w Hiszpanii o ponad 100 proc. więcej domów i mieszkań niż w całym 2021 roku. To m.in. efekt wojny za wschodnią granicą i niekorzystnej sytuacji polityczno-gospodarczej w kraju. – Ludzie, którzy są przedsiębiorcami albo mają jakieś oszczędności, starają się dywersyfikować swoje inwestycje i wolą je wydać na coś pewnego, a w tym momencie nieruchomości w Hiszpanii z pewnością są takim produktem. Zwłaszcza że większość osób kupuje je pod wynajem – mówi Katarzyna Ford, założycielka Prime Spanish Properties. Szczególnie popularne wśród zagranicznych nabywców są nieruchomości premium, które są też najbardziej odporne na rynkowe kryzysy. Dlatego, choć ceny takich apartamentów na Costa del Sol zaczynają się od 1,5 mln euro, to błyskawicznie znajdują one nabywców.

Wzrost taryf w grupie G11 dla sprzedawców i dystrybutorów energii mógłby znacząco obciążyć domowe budżety. Przed przyszłorocznymi podwyżkami chronią rządowe rozwiązania osłonowe, w tym zamrożenie cen prądu na tegorocznym poziomie do określonego poziomu zużycia i mechanizm ceny maksymalnej dla zużycia ponad ustawowe limity. Eksperci spółki Tauron wyliczyli, że przeciętne gospodarstwo domowe zużywające rocznie do 2 MWh zaoszczędzi dzięki tym mechanizmom w przyszłym roku ok. 2 tys. zł. Dla domowych finansów jak nigdy wcześniej będzie więc istotne to, jak korzystamy z urządzeń elektrycznych.

Na rynku mieszkaniowym statystyki dotyczące sprzedaży i liczby nowo rozpoczynanych inwestycji wyglądają gorzej niż w rekordowo słabym, pandemicznym okresie. Słaba dostępność kredytów i załamanie popytu przy rosnących kosztach sprawiły, że deweloperzy przykładają dużą wagę do rachunku ekonomicznego i ograniczają liczbę nowo rozpoczynanych projektów, odsuwają je w czasie albo dzielą inwestycje na mniejsze etapy. To zaś będzie się wiązało ze spadkiem liczby ofert mieszkań dostępnych w sprzedaży w 2023 roku. Zdaniem ekspertów ta zapaść na rynku deweloperskim będzie mieć przełożenie na całą gospodarkę, a sytuacja poprawi się dopiero, kiedy na rynek wrócą klienci posiłkujący się kredytami hipotecznymi.

Niższe rachunki za ogrzewanie i prąd to podstawowy cel inwestycji termomodernizacyjnych. To wbrew powszechnemu przekonaniu nie wiąże się tylko z wymianą źródła ciepła, ale także ze zmniejszeniem zapotrzebowania budynku na energię, a to oznacza m.in. ocieplenie ścian czy wymianę drzwi i okien. – Do termomodernizacji nie trzeba Polaków zachęcać, bo dobrze zdają sobie sprawę z korzyści – mówi wiceminister rozwoju i technologii Piotr Uściński. Poza mniejszymi rachunkami są wśród nich także ograniczanie smogu oraz lepsze samopoczucie mieszkańców. Kompleksowa termomodernizacja to proces kosztowny i czasochłonny, ale można przeprowadzić go ze wsparciem państwa. Od grudnia br. jego wysokość może być nawet wyższa niż dotychczas.

Zerwane łańcuchy dostaw podczas lockdownów oraz atak Rosji na Ukrainę i związana z nim zwyżka cen surowców energetycznych wpłynęły na wzrost kosztów materiałów i robót budowlanych. Do tego dochodzą jeszcze niepewność gospodarcza, duży wzrost stóp procentowych oraz pędząca inflacja, która pomniejsza wartość nabywczą portfeli Polaków. Te wszystkie czynniki spowodowały, że inwestorzy odkładają na później decyzję o budowie domu lub wstrzymują już rozpoczęte budowy. Chociaż tempo wzrostu cen materiałów i robót budowlanych powinno w nadchodzącym roku wyhamować, to wciąż pozostaną one wyraźnie wyższe niż w 2020 roku.

W ramach ubezpieczeń obowiązkowych rolnicy są zobowiązani posiadać tylko dwie polisy: OC oraz ubezpieczenie budynków od ognia i innych zdarzeń losowych. Nie gwarantują one jednak pełnej ochrony, dlatego wielu właścicieli gospodarstw rolnych decyduje się rozszerzyć je o dodatkowe opcje. Do wyboru mają coraz więcej ubezpieczeń dobrowolnych – nie tylko związanych z działalnością rolniczą. To m.in. NNW, dodatkowe OC w życiu prywatnym, a także assistance zapewniające pomoc w razie domowej awarii albo nagłego zachorowania. Nowością jest też m.in. pomoc informatyczna dla rolników.