Wszystkie newsy

Dziś odbyło się posiedzenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który ma rozstrzygnąć, czy w razie unieważnienia hipoteki frankowej bankowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za usługę finansową w związku z wieloletnim korzystaniem z kapitału udostępnionego kredytobiorcy. – Konsument jest przecież właścicielem nieruchomości zakupionej ze środków udostępnionych mu w ramach kredytu. Wartość tej nieruchomości w ostatnich latach rosła. Mimo to konsument żąda od banku zwrotu wszystkich zapłaconych rat, a sam zwraca tylko kapitał. To jest sytuacja niemożliwa w normalnych warunkach rynkowych – mówi Anna Cudna-Wagner, partner w Kancelarii CMS Cameron McKenna. Jak podkreśla, rozstrzygnięcie TSUE w sprawie C520/21 będzie mieć kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu sporów na linii kredytobiorcy–banki, ale wpłynie też na stabilność całego polskiego sektora finansowego.

Po niespełna roku obowiązywania Polskiego Ładu ekonomiści podsumowali jego sposób działania i wprowadzone zmiany. O ile przyznają, że niektóre założenia są godne pochwały, o tyle jako całość program się ich zdaniem nie broni ze względu na zbyt szybkie tempo wprowadzania zakrojonego na tak wielką skalę projektu, złą komunikację z rynkiem i podatnikami, a także bieżące poprawki wprowadzane pospiesznie wskutek niezadowolenia społecznego. Trudno też według nich usprawiedliwić niepowodzenie przedsięwzięcia wyłącznie wydarzeniami zewnętrznymi, takimi jak wojna w Ukrainie.

– W tej chwili 1 z 10 kg odpadów potrafimy już zwrócić z powrotem do obiegu. Jednak dla Polski niezwykle ważne jest to, żeby jak najszybciej zwiększać udział tzw. współczynnika cyrkularności w szeroko rozumianej gospodarce – podkreśla Robert Chciuk, pełnomocnik ds. GOZ w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Jak pokazuje nowo opublikowany raport „Circular Restart! Polish Circularity Gap Report”, zwiększenie tego współczynnika i wdrożenie w Polsce zasad gospodarki cyrkularnej może się przełożyć na szereg korzyści środowiskowych, społecznych i gospodarczych. Wciąż jednak brakuje odpowiednich rozwiązań legislacyjnych i podatkowych, które by temu sprzyjały.

Posiadacze kredytów we frankach i sektor bankowy czekają na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczący prawa banków do opłaty za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umów frankowych. Dziś w TSUE odbywa się rozprawa i wysłuchanie stron. Zdaniem Jarosława Bełdowskiego, radcy prawnego i adiunkta w Katedrze Międzynarodowych Studiów Porównawczych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, rozstrzygnięcie faworyzujące frankowiczów mogłoby zagrozić stabilności systemu bankowego.

13 października zaczną obowiązywać nowe przepisy, które mogą zmienić funkcjonowanie holdingów. Ogromna nowelizacja Kodeksu spółek handlowych ma uregulować relacje prywatno-prawne między spółką dominującą a jej spółkami zależnymi tak, by lepiej zabezpieczyć interesy wierzycieli, członków organów oraz drobnych wspólników spółki zależnej. Większe prawa uzyskają rady nadzorcze, co pozwoli im sprawować bardziej efektywny nadzór korporacyjny.

Nadmierne stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce stanowi problem od lat. Największą liczbę osób przebywających w aresztach śledczych odnotowano w 2001 roku – ponad 24 tys. osób. W kolejnej dekadzie było ich stopniowo coraz mniej, ale od 2015 roku ponownie ta liczba zaczęła rosnąć. Na koniec 2021 roku tymczasowe aresztowanie zastosowano wobec prawie 12 tys. osób. Eksperci Warsaw Enterprise Institute podkreślają, że wciąż dochodzi do nieuzasadnionego zasądzania i przedłużania tymczasowego aresztowania. W efekcie złych decyzji sądu ludzie tracą zatrudnienie, rodziny i zdrowie, a dodatkowo muszą udowadniać swoją niewinność.

Osiem na dziesięć organizacji w ostatnich pięciu latach zetknęło się z niespodziewanym ryzykiem, które mogło utrudnić prowadzenie działalności – wynika z 13. edycji raportu „State of Risk Oversight: An Overview of Enterprise Risk Management Practices” opublikowanego we współpracy z AICPA. 65 proc. menedżerów i dyrektorów finansowych badanych spółek publicznych, dużych firm, przedsiębiorstw z sektora finansowego i organizacji non-profit dostrzegło znaczący wzrost ryzyka w biznesie. Mimo to wiele organizacji wciąż nie przykłada należytej wagi do zarządzania nim. Te, które wdrożyły procedury, kładą duży nacisk głównie na ryzyka technologiczne i prawno-finansowe, ale stosunkowo rzadko są skoncentrowane na ryzykach strategicznych, branżowych lub związanych z reputacją.

Gender gap to problem społeczny w globalnym, jak i polskim wymiarze. Według danych McKinsey & Company w Polsce kobiety stanowią ponad połowę populacji i aż 66 proc. osób kończących studia wyższe, ale mają niższy udział w rynku pracy i nieproporcjonalnie mniej zarabiają. Luka płacowa, według ostatniego raportu World Economic Forum „Global Gender Gap Report 2022”, wynosi 8,7 proc., choć w niektórych branżach i według niektórych metodologii jest ponad dwukrotnie wyższa. Szansą na szybkie wyrównanie jej może się jednak okazać unijna dyrektywa, która zmusi pracodawców do większej transparentności w wynagrodzeniach.

Sezon grzewczy to okres największego zagrożenia pożarowego. W ciągu kilku miesięcy ich liczba się nasila, a szkody z tego tytułu zgłaszane ubezpieczycielom są dwukrotnie częstsze niż w miesiącach letnich. – Ryzyko pożaru w sezonie grzewczym można zminimalizować dzięki regularnym przeglądom instalacji elektrycznej i przewodów kominowych. Koszt takiej usługi to około 200 zł, ale strata całego dorobku w wyniku pożaru to już kilkaset tysięcy złotych – wskazuje Monika Lis-Stawińska z Compensy. Jak podkreśla, okresowych kontroli instalacji i kominów wymaga też polskie prawo budowlane, ale w praktyce wielu właścicieli nieruchomości zaniedbuje ten wymóg, co może się okazać tragiczne w skutkach.

– Pacjenci wciąż są w dużej mierze zaskoczeni możliwością wykonania szczepienia w aptece – mówi Paulina Front, farmaceutka, jedna z ambasadorek kampanii „Farmacja jest kobietą”. Taką możliwość mają już od ponad roku osoby, które chcą się zaszczepić przeciwko COVID-19. Natomiast od września br. w aptekach można bezpłatnie się zaszczepić również przeciwko grypie. Żadna z osób, która zgłosi się na takie szczepienie, za samą usługę nie zapłaci, bo jej koszt bierze na siebie państwo. Jak wskazuje Naczelna Izba Aptekarska, to może pomóc zwiększyć poziom wyszczepienia przeciwko grypie, który oscyluje raptem wokół 7 proc. Zwłaszcza że zainteresowanie już w tej chwili jest duże i pacjenci, którzy zgłaszają się do aptek po szczepionki przeciw COVID-19, pytają również o tę możliwość.

Już pierwsza fala pandemii COVID-19 pokazała, że europejski rynek leków jest bardzo podatny na kryzysy o różnym, także politycznym charakterze. To efekt uzależnienia od importu z Azji, skąd pochodzi ok. 80 proc. substancji czynnych niezbędnych do produkcji leków. Ryzykiem są już nawet niewielkie zakłócenia w łańcuchach dostaw. – Poziom bezpieczeństwa lekowego w Europie jest zdecydowanie zbyt niski – mówi wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Dlatego europejscy i polscy producenci leków apelują o podjęcie szybkich działań, które umożliwią odbudowanie w Europie zdolności do produkcji substancji czynnych wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym.

Na początku sierpnia powinna była zacząć działać zaimplementowana do krajowego prawa dyrektywa work–life balance, której celem jest bardziej zrównoważony podział opieki nad dzieckiem między matkę i ojca oraz uelastycznienie warunków pracy rodziców dzieci do ośmiu lat. Prace nad projektem ustawy nie dotarły jednak jeszcze do Komitetu Stałego Rady Ministrów, więc zmiany w Kodeksie Pracy wejdą prawdopodobnie w życie za kilka miesięcy. To czas, żeby jeszcze wprowadzić zmiany do projektu – postulują eksperci. Zdaniem Karoliny Andrian, prezeski Fundacji Share the Care, kwota wynagrodzenia za czas dodatkowego urlopu rodzicielskiego dla ojców jest za niska i wielu panów może rezygnować z tego przywileju ze względów finansowych.

Mimo że finansowanie społecznościowe zyskało w ubiegłym roku dużą popularność, w Polsce nie było dotąd przepisów regulujących działalność crowdfundingową, a uczestnicy tego rynku opierali się głównie na zasadach wynikających z ustawy o ofercie publicznej. To zmieniło się jednak pod koniec lipca br., wraz z wejściem w życie nowej ustawy o finansowaniu społecznościowym. Postawiła ona przed emitentami i dostawcami usług finansowania społecznościowego szereg wymogów regulacyjnych. W ciągu nadchodzących miesięcy muszą się one dopasować do tych zmian, obejmujących m.in. obowiązek uzyskania licencji KNF-u przez platformy crowdfundingowe.

Nowa regulacja antylichwiarska, nad którą właśnie pracuje Sejm, ma w założeniu działać prokonsumencko, ale wielu ekspertów wskazuje, że jej efekt będzie odwrotny do zamierzonego. Przedstawiony w niej obraz rynku pożyczkowego jest bowiem nieaktualny i koncentruje się na patologiach z rynku, za to całkowicie pomija funkcjonowanie legalnie działających instytucji pożyczkowych. Na skutek wprowadzenia nowych przepisów większość z nich będzie zmuszona zamknąć działalność i zniknie z rynku, a ich klienci zostaną pozbawieni możliwości pozyskania finansowania. – Ta ustawa trochę przypomina strzelanie z armaty na wróble – ocenia wiceprezes Biura Informacji Kredytowej Sławomir Grzelczak.

– W związku m.in. z wojną w Ukrainie i kryzysem energetycznym widzimy, że mieszkańcy mocno wstrzymują się z decyzjami o zainwestowaniu w wymianę ogrzewania – mówi Katarzyna Szymczak-Pomianowska z Urzędu Miasta Wrocławia. Jak wskazuje, w miejskim programie dopłat do wymiany tzw. kopciuchów wpłynęło dotąd raptem ok. 600 wniosków. Rok temu na tym samym etapie było ich dwukrotnie więcej. Mieszkańców odstrasza też inflacja i rosnące ceny usług wymiany źródła ogrzewania, przez co koszt takiej inwestycji ciągle rośnie.