Wszystkie newsy

W związku z rosyjską napaścią na Ukrainę w ciągu ostatnich tygodni z Rosji wycofują się setki zagranicznych firm, w tym globalni giganci i duże, rozpoznawalne marki. Teraz ma zamiar dołączyć do nich m.in. koncern tytoniowy Philip Morris International, któremu rosyjski rynek zapewniał dotąd ok. 6 proc. całkowitych przychodów netto. Koncern ograniczył już produkcję w Rosji, wygasił zaplanowane na tym rynku inwestycje oraz premiery produktów. W związku z zapowiedzianym zamiarem wyjścia z Rosji w kwietniu PMI ma przedstawić swoje zaktualizowane prognozy finansowe. Równocześnie koncern skupia się na prowadzonej na wielu polach pomocy humanitarnej dla Ukrainy, którą w dużej części koordynuje polski oddział firmy.

Global Empowerment Mission, amerykańska organizacja pomocowa, wynajęła w Warszawie, Rzeszowie i Tatabányi na Węgrzech magazyny, z których każdego dnia do Ukrainy wyjeżdżają tiry załadowane sprzętem i najpotrzebniejszymi towarami. – Jesteśmy w stanie wysłać tam żywność, lekarstwa, a nawet karetki pogotowia i sprzęt przeciwpożarowy. Praktycznie wszystko, czego nasi ukraińscy partnerzy potrzebują w danej chwili – mówi Michael Capponi, założyciel i prezes GEM. Wspólnie z fundacją Jolanty Kwaśniewskiej Porozumienie bez Barier organizacja rozpoczyna w Polsce program relokacji 50 tys. ukraińskich uchodźców, aby stworzyć im możliwość znalezienia pracy i samodzielnego utrzymania.

Narastający od lat niedobór kadr jest jedną z największych bolączek polskiego systemu zdrowotnego. Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie pod względem liczby pielęgniarek i położnych. Dlatego dla tych, które przyjechały z Ukrainy i mają kwalifikacje zawodowe, z pewnością nie zabraknie pracy. Przyjęta dwa tygodnie temu specustawa umożliwiła przyznawanie im prawa do wykonywania zawodu w Polsce w ramach szybkiej ścieżki, skróconej do minimum formalności. – W tej chwili w Ministerstwie Zdrowia czeka około 400–500 kompletów dokumentów do rozpatrzenia w ramach tej szybkiej ścieżki – mówi Zofia Małas, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.

Brak wystarczającej liczby nauczycieli – i to nie tylko tych, którzy mówią po ukraińsku lub rosyjsku, bariera językowa i brak wystarczających środków na tworzenie oddziałów przygotowawczych dla uczniów z Ukrainy – to tylko część wyzwań, przed którymi stoi Warszawa. W stolicy jest teraz ok. 100 tys. ukraińskich dzieci w wieku żłobkowym, przedszkolnym i szkolnym. – Mamy ok. 280 tys. warszawskiej młodzieży, więc to byłby wzrost o ponad 1/3. Przygotowujemy się do otwierania kolejnych oddziałów przygotowawczych i będziemy przyjmować uczniów z Ukrainy tak długo, jak długo nasze placówki oświatowe dadzą radę – zapewnia wiceprezydent miasta Renata Kaznowska. Warszawski ratusz współpracuje też z ministerstwem edukacji Ukrainy nad wprowadzeniem nauki zdalnej dla tej części uczniów, którzy chcą się dalej uczyć według ukraińskiej podstawy programowej.

Wprawdzie 97 proc. Polaków słyszało o HIV, ale ponad 80 proc. uważa, że problem ich nie dotyczy. Tylko kilka procent robiło kiedykolwiek test na obecność tego wirusa, a dla porównania w krajach Europy Zachodniej wykonuje je kilkadziesiąt procent społeczeństwa. Dodatkowo testowanie w kierunku HIV było utrudnione w czasie pandemii COVID-19. – Na początku pandemii w 2020 roku wykonywanych było o połowę mniej testów, bo wiele miejsc, w których można zrobić test, było po prostu zamkniętych – mówi Martyna Ditbrener, prezeska Fundacji Teraz Wy, realizującej kampanię „Mówię o HIV”. To jednak może opóźniać diagnozę, a brak reakcji na HIV prowadzi do namnażania wirusa, a w konsekwencji do AIDS.

Podczas rosyjskich bombardowań w Ukrainie niszczone są nie tylko domy mieszkalne, ale również katedry, muzea i pomniki. Jak podkreślił ukraiński minister kultury Ołeksandr Tkaczenko, rosyjscy żołnierze dostali przyzwolenie na niszczenie ukraińskiego dziedzictwa kulturowego. Dlatego miasta takie jak Lwów, Odessa czy Kijów już w pierwszych dniach walk rozpoczęły prace zabezpieczające tamtejsze zabytki, a muzea podjęły cały szereg działań w celu ochrony i ratowania swoich zbiorów. Pomaga im w tym Komitet Pomocy Muzeom Ukrainy, do którego należy kilkadziesiąt placówek z Polski. Gromadzą materiały do pakowania i konserwacji zbiorów oraz sprzęt cyfrowy, żeby móc je zdigitalizować na wypadek zniszczenia lub splądrowania. Pierwszy taki transport został już wysłany do Lwowa, w przygotowaniu są kolejne.

– Fundamentalnym błędem wspólnoty europejskiej było liczenie na to, że jeśli z kimś handlujemy i zacieśniamy stosunki, to on wcześniej czy później będzie popierał nasze wartości. W stosunku do takich krajów jak Rosja ta polityka zbankrutowała. Myśleliśmy, że eksportujemy wartości, a importowaliśmy chaos – mówi dr Marek Prawda, były przedstawiciel Komisji Europejskiej w Polsce. Jak podkreśla, UE musi dziś kontynuować politykę jedności i zaostrzać sankcje wobec Rosji, aby pokazać Władimirowi Putinowi, że nie ma szans w starciu ze zjednoczonym Zachodem. Z drugiej strony ta solidarność musi się też przekładać na pomoc finansową i mechanizmy wspierające przyjmowanie uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy.

Szacuje się, że w Polsce ok. 580 tys. osób choruje na alzheimera. Opiekunami ponad 90 proc. z nich są ich rodziny i to na barkach najbliższych spoczywa największy ciężar ekonomiczny i społeczny związany z tym schorzeniem. Łączne koszty pośrednie i bezpośrednie związane z chorobą Alzheimera przekraczają 11 mld zł rocznie – wynika z raportu PEX Pharma Sequence. Jak szacują eksperci, będą one rosnąć, ponieważ w wyniku starzenia się społeczeństwa również osób chorujących będzie skokowo przybywać.

Rosnąca inflacja i droższy pieniądz, gwałtowny wzrost cen surowców i energii, przerwane łańcuchy dostaw, problemy rynku pracy i Polski Ład – wszystko to już od kilku miesięcy utrudnia funkcjonowanie polskich firm. Część z nich sobie z tym nie poradziła, na co wskazuje rekordowa liczba niewypłacalności ogłoszonych przez polskie firmy w ubiegłym roku. Statystyki pokazują, że początek tego roku przyniósł znaczące spadki, ale nie musi to wcale oznaczać poprawy sytuacji. Tym bardziej że już wkrótce zaczną być widoczne efekty wojny w Ukrainie. Euler Hermes prognozuje, że łączna liczba niewypłacalności w 2022 roku będzie nawet o 10–15 proc. wyższa.

– System opieki medycznej w Ukrainie uległ załamaniu – mówi prof. Dariusz A. Kosior, prezes Fundacji przy Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA. Warszawska placówka jest w stałym kontakcie m.in. ze szpitalami w Kijowie i Lwowie, którym cały czas brakuje m.in. środków opatrunkowych i dezynfekujących, narzędzi chirurgicznych, środków ortopedycznych oraz leków ratujących życie, przeciwbólowych i znieczulających. Wyzwaniem jest nie tylko brak podstawowego sprzętu i leków, ale i transport medyczny, który pozwalałby np. udzielić szybkiej pomocy rannym w trakcie ostrzału i bombardowań albo przewozić ich dalej, do szpitali w Polsce. Fundacja przy Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA w Warszawie przekazała więc karetkę do szpitala w Mościskach.

– Na astmę choruje ok. 10 proc. populacji dziecięcej, więc w każdej 30-osobowej klasie jest średnio troje dzieci z tym schorzeniem. W niekorzystnych warunkach albo np. przy wysiłku fizycznym może dość u nich do zaostrzenia tej choroby. Nauczyciele powinni być na to przygotowani – podkreśla prof. Marek Kulus, przewodniczący Koalicji na rzecz Leczenia Astmy. Tymczasem w polskim prawie nie ma przepisów, które określają, jak powinien się zachować w takiej sytuacji nauczyciel bądź opiekun. Brak procedur i możliwości reakcji w przypadku takich incydentów to problem, który dostrzegli też sami nauczyciele, ale Ministerstwo Zdrowia we współpracy z Polskim Towarzystwem Alergologicznym pracują już nad jego uregulowaniem.

Skoki i biegi narciarskie od lat są jednymi z najpopularniejszych zimowych dyscyplin. Sukcesy Adama Małysza, Kamila Stocha, Dawida Kubackiego czy Justyny Kowalczyk przyciągają do sportów zimowych kolejne pokolenia. Duży udział w tym mają także programy aktywizacji dzieci i młodzieży. Jednym z nich jest „Projekt na medal”, który realizuje Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) i Klub Sportowy Chochołów. Projekt wyrównuje szanse w dostępie do sportu i przygotowuje przyszłą kadrę narciarską. Dzieci, które rozpoczynają treningi w tak młodym wieku, mają duże szanse na zdobywanie medali w przyszłości.

W gdańskim Szpitalu SwissMed Grupa LUX MED otworzyła pierwszy oddział pomocy doraźnej, który oferuje pomoc medyczną 24 godziny na dobę w sytuacjach nagłego pogorszenia stanu zdrowia. Drugi zaczął działać kilka dni temu w warszawskim szpitalu onkologicznym należącym do grupy. Tego typu oddziały to wciąż rzadkość w szpitalnictwie prywatnym, dotąd nastawionym na leczenie planowe, jednak w kolejnych latach to będzie się zmieniać. To odpowiedź na potrzeby Polaków, którzy sygnalizują potrzebę lepszej i bardziej skoordynowanej opieki. Obecnie blisko 70 proc. osób jest niezadowolonych z funkcjonowania opieki zdrowotnej, dlatego coraz więcej z nich decyduje się na prywatne ubezpieczenie zdrowotne.

Od 1 marca dofinansowanie posiłków dla pracowników jest bardziej korzystne ekonomicznie. Wzrosła bowiem kwota zwolnienia z oskładkowania takiego benefitu – do 300 zł na pracownika miesięcznie, co stanowi niemal 60-proc. wzrost. Pracodawcy i pracownicy długo wyczekiwali zmiany kwoty, która nie była urealniana od 2004 roku. Jak zauważa Arkadiusz Rochala, dyrektor generalny Sodexo Benefits and Rewards Services Polska, warto byłoby waloryzować ją co roku tak jak płacę minimalną, gdyż w obliczu wysokiej inflacji będzie traciła na wartości. Tym bardziej że dofinansowanie posiłków, np. w formie kuponów na posiłki czy kart przedpłaconych, to dla pracowników coraz ważniejszy benefit pozapłacowy. Pozwala bowiem odciążyć domowy budżet i można z niego korzystać nie tylko w biurze czy lokalu, ale też w ramach home office.

Działania wojenne w Ukrainie spowodowane agresją Rosji uniemożliwiają przedsiębiorcom prowadzenie biznesu na terenie kraju. Już niedługo obywatele Ukrainy będą mogli kontynuować działalność w Polsce, a w załatwieniu potrzebnych formalności wspomoże ich m.in. Polska Agencja Inwestycji i Handlu. Istnieją także kancelarie, które mają doświadczenie w sprowadzaniu firm do Polski, bo zajmowały się tym już w 2014 roku po aneksji Krymu przez Rosję.