News powiązane z zadłużenie Polaków

57,6 mld zł – tyle, według wyliczeń Warsaw Enterprise Institute, były w sumie warte nowe świadczenia socjalne, dopłaty, ulgi podatkowe i inne „prezenty”, które rząd ufundował Polakom w 2022 roku. Do prowadzonych od lat różnego typu programów w tym roku doszło 10 nowych, których szacunkowy koszt w przeliczeniu na każdego pracującego Polaka wynosi prawie 3,5 tys. zł. Wiele z tych programów to efekt reagowania na kryzysowe sytuacje, jak wybuch wojny w Ukrainie, inne mają charakter polityczny nakierowany na budowanie poparcia. W 2023 roku, który będzie rokiem wyborczym, pokusa, by dawać więcej takich świadczeń, będzie na pewno rosła.

14 proc. Polaków nie spłaca swoich zobowiązań na czas – wynika z Indeksu kondycji finansowej Polaków przygotowanego przez Grupę KRUK z okazji ogólnopolskiego Dnia bez Długów, który obchodzony jest 17 listopada. Odsetek ten może wkrótce być wyższy, ponieważ 21 proc. Polaków źle ocenia swoją aktualną sytuację finansową, a 53 proc. jako przeciętną. Co więcej, 46 proc. badanych spodziewa się jej pogorszenia w ciągu nadchodzącego roku. – Przerażający jest fakt, że 19 proc. Polaków, w momencie utraty przychodów i bez możliwości zapożyczenia się, będzie w stanie utrzymać się tylko przez około tydzień – mówi Agnieszka Salach, rzeczniczka prasowa KRUK S.A.

Gdyby nowe regulacje dla kredytów konsumenckich obowiązywały w sierpniu 2022 roku, to aż trzech na czterech konsumentów, którym udzielono wówczas pożyczki, nie otrzymałoby finansowania. Po wejściu w życie tzw. ustawy antylichwiarskiej Polacy poszukujący pieniędzy zostaną wypchnięci z legalnego rynku do szarej strefy – alarmują autorzy raportu pt. „Dlaczego Polakom grozi wykluczenie finansowe” przygotowanego przez CRIF, Federację Konsumentów i Fundację Rozwoju Rynku Finansowego. To oznacza, że poza jakimkolwiek systemem ochrony konsumenckiej znalazłoby się 235 tys. miesięcznie i nawet 3 mln Polaków rocznie.

Nowa regulacja antylichwiarska, nad którą właśnie pracuje Sejm, ma w założeniu działać prokonsumencko, ale wielu ekspertów wskazuje, że jej efekt będzie odwrotny do zamierzonego. Przedstawiony w niej obraz rynku pożyczkowego jest bowiem nieaktualny i koncentruje się na patologiach z rynku, za to całkowicie pomija funkcjonowanie legalnie działających instytucji pożyczkowych. Na skutek wprowadzenia nowych przepisów większość z nich będzie zmuszona zamknąć działalność i zniknie z rynku, a ich klienci zostaną pozbawieni możliwości pozyskania finansowania. – Ta ustawa trochę przypomina strzelanie z armaty na wróble – ocenia wiceprezes Biura Informacji Kredytowej Sławomir Grzelczak.

– Ustawa antylichwiarska w obecnym kształcie zakłada, że firma pożyczkowa będzie ponosić koszty nadzoru na poziomie średniej wielkości banku – mówi Agnieszka Wachnicka, prezes Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego. Jak podkreśla, przewidziana w nowej regulacji radykalna obniżka limitów odsetek i kosztów pozaodsetkowych w połączeniu z dodatkowymi kosztami, którymi zostanie obciążony sektor pożyczkowy, spowodują, że taka działalność stanie się nieopłacalna. W obliczu dużego spadku rentowności większość firm pożyczkowych będzie więc zmuszona wycofać swoją ofertę z rynku, a ich klienci zaczną szukać dodatkowego finansowania bieżących potrzeb w szarej strefie, lombardach i podziemiu lichwiarskim. – Na pewno potrzebne jest wzmocnienie transparentności rynku pożyczkowego i nadzoru nad nim, ale w rozsądnych granicach – podkreśla prezes FRRF.

Przyjęcie tzw. ustawy antylichwiarskiej w proponowanym obecnie kształcie może oznaczać zakończenie działalności sektora pozabankowego w Polsce. – Szacujemy, że znaczna część z ok. 3 mln klientów instytucji pożyczkowych zacznie szukać dodatkowego finansowania swoich bieżących potrzeb w lombardach i podziemiu lichwiarskim. Tam dopiero będziemy mieli do czynienia z prawdziwą przestępczością – wskazuje Szymon Dejk ze Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. Jak podkreśla, projekt nowych przepisów nie dość, że opiera się na nieaktualnych danych i nie uwzględnia skutków pandemii COVID-19, to na dodatek koncentruje się wyłącznie na patologiach z rynku, a pomija legalnie działające i stosujące wymogi ustawowe instytucje pożyczkowe.

Pandemia nie uderzyła w budżety polskich gospodarstw domowych aż tak mocno, jak zakładały prognozy. Większość z nich deklaruje, że ich sytuacja finansowa w tym czasie się nie zmieniła. Pogorszenie odczuło z kolei 28 proc. i było ono spowodowane głównie galopującymi cenami w sklepach. 7 proc. gospodarstw ma jednak problem z terminowym opłacaniem swoich rachunków i rat kredytów – wynika z najnowszego badania, które przeprowadził Kantar dla KRUK SA.

Kryzys związany z koronawirusem sprawił, że ostrożniej podchodzimy do swoich wydatków, odkładamy na później duże zakupy i mniej chętnie sięgamy po pożyczki i kredyty. Zadłużenie Polaków wciąż jednak rośnie – przestrzegają eksperci z okazji przypadającego 17 października Dnia bez Długów. Jak wynika z badania Maison & Partners i firmy KRUK SA, wśród grup dłużników przybywa tzw.unikających, którzy szukają wymówek, by nie spłacać swoich zobowiązań. Wzrosła też grupa tzw. zagubionych, które swoją przyszłość finansową widzą w ciemnych barwach i nie robią nic, by to zmienić.

Blisko 80 mld zł – tyle wynosiło łączne zadłużenie Polaków na koniec marca br. z tytułu niezapłaconych na czas rat kredytów, rachunków, czynszów czy alimentów. Tylko od stycznia kwota ta urosła o ponad 2 mld zł, a bazy powiększyły się o 37 tys. dłużników. Jak podkreśla prezes BIG InfoMonitor, z powodu koronawirusa już co trzeci Polak stracił część swoich zarobków, a co dwudziesty został całkowicie pozbawiony dochodów. Dlatego też w kolejnych miesiącach widoczny w statystykach przyrost liczby dłużników będzie coraz szybszy.

W ubiegłym roku Polacy zaciągnęli kredyty mieszkaniowe na kwotę 65 mld zł. Rosnące ceny nieruchomości przełożyły się też na wzrost wartości branych kredytów – średnio o 10 proc. Biuro Informacji Kredytowej prognozuje dalszy wzrost w tym segmencie. W tym roku banki mogą udzielić już kredytów mieszkaniowych na ponad 70 mld zł oraz 75 mld zł kredytów konsumpcyjnych. Tak dobrą dynamiką nie może wykazać się jednak segment firm pożyczkowych.

Relacja kredytów konsumpcyjnych do polskiego PKB wynosi 8,9 proc. i jest tylko nieznacznie niższa od poziomu sprzed 10 lat, kiedy mieliśmy do czynienia z kryzysem finansowym – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej. Choć spłacalność kredytów jest stabilna, to są obszary i trendy, które trzeba uważnie obserwować. Jednym z nich są coraz wyższe kwoty zaciąganych kredytów. W tym roku zobowiązania na kwoty ponad 50 tys. zł stanowiły aż 40 proc. kredytów udzielonych przez banki. Wysokokwotowe zobowiązania charakteryzują się największym ryzykiem – ich szkodowość sięga 12 proc.

Napięcia w rodzinie, konflikty, poczucie bezsilności, a nawet stany depresyjne – to pozafinansowe problemy, jakie często towarzyszą niespłaconym zobowiązaniom. 45 proc. zadłużonych Polaków oczekiwałoby w tym zakresie wsparcia, doradztwa i pomocy ze strony rodziny. Jednak tylko co piętnasty chciałby, aby wyręczono go w kwestii uregulowania długu. Do skorzystania z takiej pomocy są najbardziej skłonni przedstawiciele najmłodszej generacji Z w wieku 18–24 lat. Jest to pokolenie, która nie obawia się szczerych rozmów z partnerem o długach – wynika z badania „Postawy różnych pokoleń Polaków wobec zadłużenia” Grupy KRUK.

49 proc. Polaków deklaruje, że zdarza im się wyrzucać jedzenie – wynika z badania przeprowadzonego dla Grupy KRUK. Przeciętna czteroosobowa rodzina wrzuca do śmieci równowartość 2,5 tys. zł rocznie. Gdyby taką kwotę miały do dyspozycji osoby zadłużone, wiele z nich mogłoby spłacić średni dług nawet w ciągu około dwóch lat. Kupowanie rodzimych produktów u lokalnych dostawców, życie w zgodzie z zasadą zero waste czy robienie zakupów z listą może nie tylko przynieść oszczędności w domowym budżecie, lecz także przyczynić się do poprawy stanu środowiska.

Blisko 2,8 mln Polaków ma przeterminowane zobowiązania finansowe na łączną kwotę 76,6 mld zł. W II kwartale tego roku zadłużenie rosło wolniej niż w poprzednich. Wynika to m.in. z faktu, że w tym czasie wielu wierzycieli sprzedało długi firmom windykacyjnym, przez co na chwilę zniknęły z rejestrów. Druga przyczyna to świadczenia socjalne, np. trzynasta emerytura. Jak ocenia Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor, w obu przypadkach ten efekt będzie krótkotrwały.

Mimo najniższego w historii bezrobocia czy wręcz braku rąk do pracy, coraz wyższych zarobków i świadczeń socjalnych wciąż przybywa osób, które nie radzą sobie ze spłatą bieżących rachunków i innych zobowiązań. Z badania Quality Watch dla BIG InfoMonitor wynika, że być może konsumenci zbyt szybko chcą zaspokoić swoje apetyty na dobra, na które wcześniej nie było ich stać. Decydują się na oszczędzanie, ale często są to niewłaściwe wydatki i oszczędności okazują się pozorne.