Wszystkie newsy

Poziom cyfryzacji polskich przedsiębiorstw nadal jest poniżej unijnej średniej. Odzwierciedla to niska pozycja Polski w rankingu DESI Index, który co rok publikuje Komisja Europejska. – Miejsce Polski w tym rankingu jest na czwartym miejscu od końca – mówi Ksawery Stojak, ekspert BGK. Jak podkreśla, w polskich firmach wciąż istnieje ogromna potrzeba edukacji związanej z cyfrową transformacją. Aby na nią odpowiedzieć, Bank Gospodarstwa Krajowego we współpracy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości opracował bezpłatny kurs e-learningowy „MŚP 4.0 – wyzwania transformacji cyfrowej”, który jest dostępny na stronie internetowej Akademii PARP.

Konflikt na Bliskim Wschodzie ma ogromne znaczenie geopolityczne. Atak Hamasu na Izrael i gwałtowny odwet tego państwa mogą doprowadzić do eskalacji sytuacji, gdy zaangażują się w nią kolejne kraje regionu. Wprawdzie państwa arabskie obawiają się wojny, podobnie jak USA i Europa, ale odsuwa się w czasie proces normalizacji stosunków z Izraelem. – Wszystko to jest na rękę Rosji, która może dzięki temu skoncentrować się np. na niedopuszczeniu do powodzenia ukraińskiej ofensywy, a jednocześnie skorzysta na wyższych cenach ropy, którą sama eksportuje – ocenia dr Małgorzata Bonikowska, prezeska Centrum Stosunków Międzynarodowych oraz Ośrodka Dialogu i Analiz ThinkTank.

Transformacja energetyczna to dla polskich firm wymóg podyktowany ekonomią, potrzebą konkurencyjności, oczekiwaniami klientów i kontrahentów oraz wymogami regulacyjnymi i społeczną odpowiedzialnością. Niezależnie od firmy i branży od transformacji energetycznej nie ma już odwrotu. Ważne, aby na początku tej drogi firmy wyliczyły swój ślad węglowy, żeby na tej podstawie móc opracować i zacząć wdrażać strategię redukcji emisji. – Stworzyliśmy w tym celu kalkulator śladu węglowego dla firm. Każda firma może samodzielnie dokonać pomiaru emisji. To ważne, ponieważ odpowiedzialność za klimat dziś jest już istotnym czynnikiem przy doborze kontrahentów – mówi Marcin Hajduga z ING Banku Śląskiego.

Komisja Europejska określiła 34 surowce jako „krytyczne” ze względu na ich duże znaczenie gospodarcze, ale też duże ryzyko dla bezpieczeństwa dostaw. Większość z nich jest bowiem sprowadzana z dalekiej zagranicy, głównie z Chin, ale też Kazachstanu, Brazylii, RPA czy Demokratycznej Republiki Konga. Aby zmniejszyć zależność od poszczególnych dostawców, KE chce, by z jednego państwa nie pochodziło więcej niż 65 proc. rocznego unijnego zużycia każdego z surowców strategicznych. Więcej ma pochodzić z krajowej produkcji, rafinacji i recyklingu. – To istotne, bo niezakłócony dostęp do metali ziem rzadkich warunkuje rozwój nowych technologii – przekonuje dr hab. Joanna Kulczycka, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej.

W ciągu ostatnich dwóch dekad walka z paleniem papierosów okazała się mało efektywna, a liczba palaczy od lat zamiast spadać, stoi w miejscu. Przed listopadowym szczytem w Panamie Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała propozycję zaostrzenia zapisów Ramowej konwencji o ograniczeniu użycia tytoniu. Nie ma w nich nic o walce z papierosami, są za to propozycje dotyczące promocji, reklamy i sponsoringu wyrobów tytoniowych. Zgodnie z nowymi wytycznymi jakiekolwiek wzmianki dotyczące palenia, nikotyny czy wyrobów tytoniowych, które pojawią się w przestrzeni publicznej, mogą podlegać karze, a nowe regulacje obejmą wszystkich – od Kowalskiego, przez platformy cyfrowe, media, po film, a nawet naukowców publikujących artykuły i raporty o skutkach palenia czy redukcji szkód z tym związanych.

Estonia nie jest dla Polski czołowym partnerem gospodarczym, ale rodzime firmy, przede wszystkim z branży IT i nowych technologii, mają na tym rynku wiele różnych możliwości rozwoju. Ten niewielki kraj jest bowiem jednym z najlepiej rozwiniętych na świecie ekosystemów start-upowych i światowym centrum dla firm technologicznych i internetowych, słynącym z cyfrowego podejścia do administracji oraz stabilnego i przyjaznego systemu podatkowego. – W tej chwili Estonia daje też polskim firmom szerokie możliwości aplikowania o rządowe granty – wskazuje Artur Kuczmowski, prezes Polsko-Estońskiej Izby Gospodarczej.

– Nie spodziewam się, że w zakresie prowadzenia biznesu po wyborach coś się zmieni. Obawiam się za to, że te wszystkie obietnice wyborcze, gdyby zostały spełnione, spowodują gigantyczne rozdawnictwo, zadłużenie kraju i inflację – mówi Zbigniew Jakubas. Szef Grupy Multico i jeden z najbogatszych Polaków wskazuje, że głos biznesu już od lat jest przez polityków pomijany, czego najlepszym symbolem są w Polsce nieprzyjazne, niejasne i szybko zmieniające się regulacje, wprowadzane czasem nawet bez żadnych konsultacji z przedsiębiorcami, a także przeciągające się procedury administracyjne, które wydłużają procesy inwestycyjne o całe lata.

Transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju nie ominie sektora MŚP. Małe i średnie przedsiębiorstwa napotykają jednak na tej ścieżce o wiele więcej barier niż duże podmioty. Zalicza się do nich m.in. brak wystarczających środków, wyspecjalizowanej kadry i know-how związanego z wdrażaniem w swojej działalności aspektów ESG. Aby pomóc firmom w tym zakresie, Bank Gospodarstwa Krajowego i Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przygotowały wspólnie bezpłatny kurs „Zrównoważony rozwój w MŚP”, dostępny w pełni online na stronie internetowej Akademii PARP. Przedsiębiorcy dowiedzą się z niego m.in., czym jest ESG i jakie są najważniejsze regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju, które będą mieć w kolejnych latach przełożenie na ich działalność.

Wrzesień i październik mogą się okazać istotne dla kierunku, w jakim podążą notowania giełdowe nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Jeśli nie wystąpią nieprzewidziane zdarzenia, koniunktura w przyszłym roku powinna się poprawiać, bo giełdy wyprzedzają realną gospodarkę o dwa–trzy kwartały. Na razie jednak słabo reagują na pogarszającą się sytuację gospodarczą na kontynencie. Rynkom kapitałowym nie sprzyja też wysoka inflacja oraz fakt, że w coraz mniejszym stopniu są dostawcą kapitału dla rozwijających się firm, zastępowane przez inwestorów prywatnych. Mimo wszystko parkietom w Europie Środkowo-Wschodniej nie grozi marginalizacja, wciąż mają swoją rolę do odegrania w gospodarce.

Pozyskiwanie energii wyłącznie ze źródeł zeroemisyjnych, neutralność klimatyczna w całym łańcuchu dostaw do 2040 roku oraz osiągnięcie zamkniętego obiegu sprzętów elektronicznych przed końcem tej dekady – to najważniejsze cele określone w opublikowanym właśnie czwartym raporcie zrównoważonego rozwoju T-Mobile Polska. Operator zakłada, że już w ciągu kolejnych dwóch lat osiągnie neutralność klimatyczną w zakresie emisji własnych. W nowym raporcie spółka przedstawiła także postępy w realizacji innych niż środowiskowe celów, m.in. różnorodności i inkluzywności oraz walki z wykluczeniem cyfrowym. – Mamy tysiące pracowników i oni wykazują naprawdę ogromne chęci, motywację i zaangażowanie w realizację wszystkich tych celów – mówi Andreas Maierhofer, prezes zarządu T-Mobile Polska.

Kraje Europy przeznaczyły łącznie 758 mld euro na ochronę odbiorców energii przed skokowym wzrostem cen energii, wywołanym m.in. rosyjską napaścią na Ukrainę. Jednak efektywność tych bezprecedensowych wydatków była różna – w niektórych państwach mimo przeznaczanych na ten cel miliardów energia i tak podrożała o kilkadziesiąt procent. W Polsce wydatki na mechanizmy osłonowe sięgnęły 12,4 mld euro i przyniosły wymierne korzyści, bo wzrost cen energii był jednym z najniższych w Europie – przekonują eksperci ARE. Obecnie nadal pozostają znacząco poniżej unijnej średniej.

W Polsce już od kwietnia 2024 roku zacznie obowiązywać unijne rozporządzenie AFIR dotyczące infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych i tankowania wodorem. Wprowadzi ono szereg restrykcyjnych wymogów, wśród których jest m.in. obowiązek powiązania łącznej mocy stacji ładowania z liczbą zarejestrowanych samochodów z napędem elektrycznym (w praktyce może to oznaczać konieczność niemal pięciokrotnego podwyższenia mocy już za niecałe trzy lata), obowiązek rozbudowy ultraszybkich ładowarek dla elektrycznych samochodów ciężarowych wzdłuż sieci TEN-T i wymóg wyposażania wszystkich stacji ładowania w terminale płatnicze. – Na ten moment największym wyzwaniem pozostaje kwestia przedłużających się procedur przyłączeniowych stacji DC do sieci elektroenergetycznej – zauważa dyrektor zarządzający PSPA Maciej Mazur.

Większość polskich inwestycji jest zlokalizowana w Europie, ale coraz popularniejszym kierunkiem są również Stany Zjednoczone, Indie czy Bliski Wschód. Według danych NBP na koniec 2022 roku wartość polskich inwestycji bezpośrednich za granicą wynosiła 130,5 mld zł. Najbardziej aktywne są pod tym względem firmy z sektora przetwórstwa przemysłowego, górnictwa i wydobywania oraz handlu. W podboju zagranicznych rynków mogą liczyć m.in. na wsparcie Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), który finansuje inwestycje i akwizycje polskich firm za granicą, ale wspiera też rodzimych eksporterów.

Dzięki pracom na Centralnej Magistrali Kolejowej po raz pierwszy w historii polskiej sieci kolejowej ma być możliwa podróż pociągiem pasażerskim z prędkością maksymalną wynoszącą 250 km/h – to jeden z planowanych efektów nowego Krajowego Programu Kolejowego do 2030 roku z perspektywą przedłużenia o kolejne dwa lata, który w połowie sierpnia br. został przyjęty przez rząd. Spółka PKP Polskie Linie Kolejowe SA (PLK SA), która zarządza krajową siecią kolejową, już wcześniej ogłosiła przetargi na ponad 20 mld zł i zapowiada, że w momencie przyznania funduszy z nowego KPK będzie gotowa do podpisywania umów z wykonawcami. To oznacza, że inwestycje na kolei w nadchodzących latach nabiorą rozpędu, co przełoży się na impuls dla całej gospodarki.

Wraz z rozwojem elektromobilności rośnie zapotrzebowanie na zakłady zajmujące się utylizacją akumulatorów. Sektor ten dopiero powstaje, ale już za kilka lat liczba zużytych ogniw wzrośnie lawinowo. Choć udaje się je recyklingować w 99 proc., a odzyskiwane surowce mają krytyczne znaczenie dla gospodarki, to zdaniem ekspertów potrzebne jest wsparcie na szczeblu rządów. Chodzi o niską świadomość społeczną i wynikającą z niej niechęć do powstawania takich zakładów w pobliżu zabudowań. O konieczności takich inwestycji rozmawiali eksperci podczas Kongresu Nowej Mobilności w Łodzi.