Wszystkie newsy

Krajowe firmy wydają na badania i rozwój (B+R) więcej niż wynika z ich bilansów. Wiele projektów wymaga prowadzenia tego rodzaju przedsięwzięć, choć wprost nie są one zaliczane do tej kategorii. B+R wymagają także pomocy publicznej, bo wiążą się z wysokim ryzykiem. Kapitał prywatny w Polsce nie jest w stanie finansować prac, z których tylko część można będzie w przyszłości skomercjalizować.

Choć Polacy zgłaszają coraz więcej wniosków patentowych, także do Europejskiego Urzędu Patentowego, to na milion obywateli przypada ich zaledwie 12. Aby rozwój był możliwy, konieczna jest współpraca biznesu i nauki, nie można też bezkrytycznie przyjmować zachodnich wzorców, ale stworzyć własną wzorzec innowacji ugruntowany w polskiej gospodarce.

Coraz więcej uczelni, aby dostosować kształcenie do wymogów rynku pracy, angażuje się w środowisko lokalne, współpracując z pracodawcami i kształcąc atrakcyjnych dla nich pracowników. Inne szkoły rozwijają profil akademicki i przygotowują przyszłe elity badawcze kraju. Dużą szansą na rozwój uczelni są środki z nowej perspektywy unijnej.

Już nie same warunki kształcenia, kadra naukowa i wyniki absolwentów na rynku pracy decydują o wysokiej pozycji danej uczelni. Coraz większa waga przykładana jest do innowacyjności, czyli liczby patentów i licencji, umiejętności wdrażania rezultatów badań czy pozyskiwania środków zewnętrznych. W najnowszym rankingu szkół wyższych Perspektywy 2015 liderami zostały Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Warszawski.

W samej elektrowni jądrowej, która ma powstać w Polsce, zatrudnienie znajdzie ok. 1-1,5 tys. osób. Rozwój tej dziedziny energetyki przyczyni się jednak do powstawania nowych miejsc pracy również w innych segmentach gospodarki. Na to wyzwanie coraz lepiej przygotowany jest system edukacyjny. Powstają nowe specjalizacje w ramach takich kierunków, jak prawo, ochrona środowiska czy zarządzanie. Rośnie też zainteresowanie młodych ludzi tymi zagadnieniami.

Problemy z wprowadzaniem na rynek efektów prac badawczych mają nie tylko naukowcy, lecz także przedsiębiorcy. Dlatego żeby skutecznie wykorzystać unijne środki na badania i rozwój, współpraca tych dwóch środowisk musi się zacieśnić. Ma to ułatwić ruszająca dziś w Warszawie Akademia Komercjalizacji.

Od wejścia Polski do Unii Europejskiej krajowe podmioty zgłaszają coraz więcej wniosków do Europejskiego Urzędu Patentowego. W ubiegłym roku było ich ponad 470, o jedną czwartą więcej niż w 2013 roku. Na milion obywateli Polska ma ok. 12 zgłoszeń patentowych. Pod tym względem wyprzedziła Węgry i zbliża się do Czech. Daleko nam jednak do Słowenii, lidera regionu, która ma 60 zgłoszeń patentowych na milion obywateli.

W Polsce rośnie zainteresowanie technologiami kosmicznymi, choć do krajów zachodnich, obecnych w kosmosie od kilkudziesięciu lat, dużo polskim firmom brakuje. Przedstawiciele branży podkreślają, że polski przemysł jest przygotowany do realizacji zaawansowanych technologicznie kontraktów. Wciąż brakuje jednak pracowników wykwalifikowanych w tej dziedzinie.

Na polskich uczelniach technicznych nadal studiuje mniej kobiet niż mężczyzn. Stanowią one niecałe 37 proc. studentów, ale ten wskaźnik z roku na rok rośnie. Ukończona politechnika daje dziś znacznie lepszą pozycję startową na rynku pracy niż inne studia. Tym bardziej że w branży nowych technologii brakuje wykwalifikowanych pracowników.

Dzięki inwestycjom poczynionym kilka lat temu w branży biotechnologicznej, dziś firmy z tego sektora mają silną pozycję nie tylko w Polsce, lecz także na zagranicznych rynkach. Klienci za granicą chętnie sięgają po innowacyjne urządzenia medyczne oraz leki. Wśród firm, które odniosły międzynarodowy sukces, są m.in. Medicalgorithmics, Mabion i Selvita.

Firmy prywatne coraz częściej współpracują z uczelniami, m.in. tworząc specjalne programy dla studentów. Zauważalny jest nie tylko wzrost nakładów, lecz także coraz większe zainteresowanie światowych koncernów takimi projektami. Nie wszystkie ośrodki akademickie jednak są gotowe na ich realizację. Problemem są m.in. braki w kadrze dydaktycznej. Eksperci podkreślają, że rozwojowi współpracy sprzyjałoby uelastycznienie przepisów.

Szanse absolwentów kierunków humanistycznych na rynku pracy mogłyby wzrosnąć, gdyby uczelnie humanistyczne – na wzór uczelni technicznych – bardziej współpracowały z pracodawcami. Chodzi m.in. o współpracę z tymi organizacjami, które są zainteresowane zatrudnianiem humanistów. Wówczas dofinansowywanie takich kierunków przynosiłoby większe korzyści i z czasem pojawiałby się szansa na wzrost dotacji. Współpraca z pracodawcami jest dla uczelni szczególnie istotna w obecnej sytuacji demograficznej.

Jeszcze w tym roku ma zacząć działać CEZAMAT, kompleks laboratoriów Politechniki Warszawskiej oraz innych stołecznych uczelni i instytutów, w którym naukowcy będą pracować nad materiałami i technologiami przyszłości. Odbiorcą innowacyjnych produktów i technologii, które tam powstaną, ma być polski przemysł – od fabryk zbrojeniowych po firmy medyczne.

Polacy chętnie wybierają się na studia podyplomowe. Jedni w ten sposób chcą wspierać swoją karierę zawodową, inni traktują takie późne studia jako sposób na zmianę pracy, a nawet zawodu. Na studia decydują się coraz starsze osoby.

Łatwiejszy proces decyzyjny i większa elastyczność sprawiają, że uczelnie prywatne mają więcej możliwości współpracy z przedsiębiorstwami niż uczelnie publiczne. Obie strony coraz chętniej taką współpracę nawiązują. Dla szkół to szansa na bardziej atrakcyjne kierunki i programy studiów. Dla firm to okazja, by pozyskać dobrze wykształconych pracowników.